کناره‌گیری معاون رابرت مالی از مذاکرات احیای برجام تأیید شد
۱۴۰۱ دی ۱۵, پنجشنبه
ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا ضمن تأیید خبر کناره‌گیری جرت بلانک از مذاکرات احیای برجام، ایران را از پیچیدهترین چالش‌های واشنگتن خواند. نشریه اکسیوس کناره‌گیری بلانک را نشانه ناامیدی آمریکا از احیای برجام دانست.
جرت بلانک، نماینده ارشد آمریکا در مذاکرات هسته‌ای با ایران از سمت خود کناره‌گیری کردعکس: U.S. Department of State.
تبلیغات
در پی انتشار اخباری در مورد کناره‌گیری جرت بلانک از مذاکرات احیای برجام (توافق هسته‌ای با ایران) ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در نشست خبری خود در روز چهارشنبه ۴ ژانویه (۱۴ دی) این موضوع را تأیید کرد.
جرت بلانک معاون رابرت مالی، نماینده ویژه ایالات متحده در امور ایران در وزارت خارجه آمریکا و مذاکره‌کننده ارشد در مناقشه هسته‌ای ایران است و به گفته پرایس در دو سال گذشته در این سمت مشغول به کار بوده است.
پرایس توضیح داد که بلانک کارمند اداره ملی ایمنی هسته‌ای وزارت انرژی است که بعد از دو سال فعالیت در وزارت خارجه اکنون به اداره اصلی خود بازگشته است.
به گفته او وزارت انرژی شریکی حیاتی در شکل دادن به سیاست آمریکا در برنامه هسته‌ای ایران است و بلانک در سمت جدید خود نیز با این مسئله درگیر خواهد بود و بازگشت او به اداره اصلی‌اش نیز یک امر پرسنلی طبیعی است.
وب‌سایت نشریه اکسیوس در گزارشی در این باره کناره‌گیری بلانک را گواه دیگری دال بر این می‌داند که دولت جو بایدن معتقد است، هیچ راهی برای بازگشت به برجام وجود ندارد.
جرت بلانک در دو سال گذشته از بازیگران کلیدی مذاکرات غیرمستقیم آمریکا و جمهوری اسلامی بر سر احیای برجام بود.
در اکتبر سال گذشته میلادی رابرت مالی با اشاره به سرکوب معترضان در ایران و پشتیبانی جمهوری اسلامی از روسیه در جنگ در اوکراین و همچنین موضع تهران در برنامه هسته‌ای گفت که دولت آمریکا وقت خود را برای زنده کردن برجام "به هدر" نخواهد داد.
بایدن در حاشیه یک گردهمایی انتخاباتی در آمریکا در ماه نوامبر سال گذشته گفت که برجام "مرده" است. او اما بر اساس ویدئویی که ماه گذشته در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد تأکید کرد که آمریکا این موضوع را به صورت رسمی اعلام نخواهد کرد.
برنامه هسته‌ای ایران سال‌هاست که در دستور مذاکرات آمریکا قرار دارد. آمریکا به همراه اسرائیل و برخی کشورهای غربی بارها اعلام کرده‌اند اجازه دستیابی ایران به بمب هسته‌ای را نخواهند داد.
روز گذشته نیز آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا در گفت‌وگو با الی کوهن، همتای اسرائيلی خود گفت، برجام قابل احیا نیست و ایالات متحده فشار بر ایران را به منظور جلوگیری از برنامه هسته‌ای این کشور افزایش خواهد داد.
ایران "از پیچیدهترین چالش‌های آمریکاست"
ند پرایس در پاسخ به پرسشی در مورد اعلام آمادگی جمهوری اسلامی برای ازسرگیری مذاکرات گفت، ایران تا کنون هیچ دلیلی ارائه نداده تا بتوان اظهارات و ارزیابی‌های ارائه‌شده این کشور را معتبر شمرد و به آن معتقد بود.
به گفته پرایس چند ماه پیش در ماه سپتامبر این فرصت پیش آمد تا امکان بازگشت ایران به برجام محک زده شود. او در این رابطه تصریح کرد: «توافقی برای بازگشت متقابل به برجام روی میز بود و همه طرف‌ها آن را تأیید کردند. اما این در نهایت به جایی نرسید تنها به این دلیل که ایرانی‌ها آماده پذیرفتن آن نبودند و در حقیقت از توافق سرپیچی کردند.»
پرایس در پاسخ به پرسشی در مورد اظهارنظر اخیر تد کروز و جیم ریش، دو سناتور جمهوری‌خواه که جمهوری اسلامی را از بزرگ‌ترین چالش‌های حساس سیاسی آمریکا دانستند گفت: «نمی‌توان انکار کرد که ایران یکی از پیچیدهترین چالش‌هایی است که ما با آن روبرو هستیم. این مورد در دولت‌های قبلی نیز مطرح بوده است.»
پرایس افزود، ایران به سبب برنامه هسته‌ای و "فعالیت‌های بدخواهانه در خاورمیانه و در برخی موارد فراتر از این‌ها کانون تمرکز دولت‌های قبلی بوده همان‌طور که در دولت فعلی نیز چنین است".
او با اشاره به خیزش ۱۴۰۱ مردم ایران ادامه افزود، "حال ببینید جمهوری اسلامی با مردم خود چه می‌کند و چه سرکوب و خشونتی علیه ایرانیان شجاع در خیابان‌ها به‌کار می‌بندد، به حمایت نظامی و امنیتی این کشور از روسیه در جنگ اوکراین نگاه کنید و ببینید این مورد یکی از دشوارترین چالش‌های انکارناپذیر ما است".
پرایس تأکید کرد، چندین ماه است که برجام در دستور کار آمریکا نیست. او اضافه کرد، با توجه به سرکوب شدید اعتراضات در ایران، این حمایت از حقوق مردم این کشور است که در دستور کار اصلی آمریکا گرفته و این که ایران چه چیزی در اختیار روسیه می‌گذارد و روسیه با آن مواد و ابزارها چه اقدامی علیه مردم اوکراین انجام می‌دهد.
اکنون چندین ماه است که حمایت پهپادی جمهوری اسلامی از روسیه در کانون توجه و اعتراض آمریکا و کشورهای غربی است. اوکراین می‌گوید، روسیه با این پهپادها اوکراینی‌ها و زیرساخت‌های آنها را نابود می‌کند. ایران اما این مسئله را انکار می‌کند و مدعی است، در این کار دخالتی ندارد.
علیرغم این ادعاها روابط تنگاتنگ این کشور و روسیه در بسیاری از چالش‌های منطقه‌ای قابل انکار نیست.علی‌اکبر ولایتی، مشاور علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی روز پنجشنبه (۵ ژانویه) بار دیگر بر این روابط صحه گذاشت.
او در دیدار با سرگئی بابورین، معاون سابق مجلس سفلای (دوما) روسیه روابط جمهوری اسلامی و این کشور را "بسیار مهم" ارزیابی کرد و گفت: «روابط ایران و روسیه در حال حاضر در بهترین سطح قرار دارد و در حال توسعه است.»
برنامه هسته‌ای ایران به روایت تصویر
نمایندگان ایران و ۱+۵ دوم آوریل ۲۰۱۵ بر سر چارچوب برنامه‌ای به توفق رسیدند که در صورت نهایی شدن به مناقشه اتمی ۱۲ ساله ایران و غرب پایان می‌بخشد. ابعاد برنامه هسته‌ای ایران چیست و چه مراکزی برای پیشبرد آن احداث شده‌اند؟
عکس: Keyhan
توافق اتمی لوزان
دوم آوریل ۲۰۱۵ و دو روز پس از ضرب‌الاجل تعیین‌شده، سرانجام بیانیه مشترک مذاکره‌کنندگان هسته‌ای ایران و نمایندگان گروه موسوم به ۱+۵ (آمریکا، بریتانیا، فرانسه، روسیه، چین و آلمان) در لوزان سوئیس منتشر شد. این بیانیه چارچوب توافق نهایی است که قرار است تا پایان ژوئن ۲۰۱۵ تنظیم شود و در صورت تحقق به ۱۲ سال مناقشه هسته‌ای ایران با غرب پایان می‌دهد. ابعاد برنامه هسته‌ای ایران چیست؟
عکس: Getty Images/AFP/F. Coffrini
برنامه اتمی ایران پیش از انقلاب
محمدرضا شاه پهلوی در مراسم افتتاح کرسی انرژی اتمی در دانشگاه تهران در سال ۱۳۴۲. وی هم‌زمان با تاسیس سازمان انرژی اتمی، قرارداد ساخت نیروگاه اتمی بوشهر را در دی ماه ۱۳۵۳ (نوامبر ۱۹۷۴) منعقد کرد. قرار بود نیروگاه اتمی بوشهر به عنوان اولین نیروگاه اتمی ایران توسط شرکت "کرافت‌وِرک اونیون" آلمان (Kraftwerk Union AG) ساخته شود.
عکس: Keyhan
برنامه اتمی ایران پیش از انقلاب
محمدرضا شاه پهلوی در مراسم افتتاح کرسی انرژی اتمی در دانشگاه تهران در سال ۱۳۴۲. وی هم‌زمان با تاسیس سازمان انرژی اتمی، قرارداد ساخت نیروگاه اتمی بوشهر را در دی ماه ۱۳۵۳ (نوامبر ۱۹۷۴) منعقد کرد. قرار بود نیروگاه اتمی بوشهر به عنوان اولین نیروگاه اتمی ایران توسط شرکت "کرافت‌وِرک اونیون" آلمان (Kraftwerk Union AG) ساخته شود.
عکس: Keyhan
برنامه اتمی ایران
دانشمندان اتمی زن ایران. بریده‌ای از جراید ایران در دهه ۵۰ خورشیدی. از راست به چپ خانم‌ها دکتر مرآت، رقیه باقرزاده اکبری، دکتر مهین‌دخت رحمانی، ثریه سمیعی، ماهرو اکبرنیا، فرزانه محمدی، دکتر افسر سیار و دکتر زهره عابدین‌زاده
عکس: Creative Commons
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران تا زمان انقلاب ۵۷
دکتر اکبر اعتماد، متولد ۱۳۱۰ در شیراز و فارغ‌التحصیل دانشگاه لوزان سوئیس. وی در سال ۱۳۴۷ به سمت اولین رئیس موسسه تحقیقات و برنامه‌ریزی علمی و آموزشی منصوب شد و در سال ۱۳۵۳ ریاست سازمان انرژی اتمی ایران را به دست گرفت. اعتماد به خواست شاه حکم معاونت نخست‌وزیری را برای "تأمین انرژی" دریافت کرد و در این زمینه شخصا به شاه گزارش می‌داد.
عکس: PressTV
نیروگاه اتمی بوشهر
عکس قدیمی از نیروگاه نیم‌ساخته‌ی بوشهر (متعلق به حدود سال ۱۹۷۷). قرارداد ایران با شرکت آلمانی کرافت‌ورک اونیون برای احداث دو واحد نیروگاه اتمی بود. در سال ۱۳۵۷ در حالی که حدود ۷۵ درصد از واحد اول و ۶۰ درصد واحد دوم نیروگاه ساخته شده بودند، با تغییر نظام سیاسی ایران ساخت هر دو واحد متوقف ماند.
عکس: Creative Commons
نیروگاه اتمی بوشهر
نمایی از نیروگاه اتمی بوشهر
عکس: Fars
نیروگاه اتمی بوشهر
مدل نیروگاه اتمی بوشهر در غرفه ایران در اکسپوی شانگهای
عکس: Creative Commons/Bernd.Brincken
برنامه پرهزینه غنی‌سازی اورانیوم در ایران
بسیاری از کشورهایی که به لحاظ فنی قادر به تولید سوخت نیروگاه‌های اتمی هستند به دلیل با صرفه‌تر بودن ترجیح می‌دهند آن را از خارج تهیه کنند. این کشورها نیازی مشخص و برنامه‌هایی شفاف مبتنی بر محاسبات اقتصادی دقیق و مرسوم دارند که هدف آن در نظر گرفتن منافع ملی است. صرف ده‌ها میلیارد دلار برای تولید داخلی سوخت یک نیروگاه که با ۵۰ میلیون دلار قابل خریداری است نمی‌تواند گامی در جهت رشد و شکوفایی باشد.
تأسیسات نظامی پارچین
یکی از مراکز مهمی که با فعالیت‌های هسته‌ای ایران مرتبط است پایگاه نظامی پارچین واقع در جنوب شرقی تهران است. این مرکز یک پادگان نظامی و در اختیار سپاه پاسداران جمهوری اسلامی است، اما آژانس احتمال می‌دهد که ایران در این مکان دست به آزمایش انفجار هسته‌ای زده باشد.
عکس: DigitalGlobe/ISIS via dapd
تأسیسات نظامی پارچین
در نیمه نخست سال ۲۰۱۲ آژانس بین‌المللی از انجام عملیات گسترده خاکبرداری و پاکسازی احتمالی در پارچین خبر داد که مستند به تحلیل عکس‌های هوایی بود. اما ایران دیگر اجازه بازدید از پارچین را به بازرسان آژانس نداد.
تأسیسات پرهزینه غنی‌سازی اورانیوم
تأسیسات غنی‌سازی اورانیوم در نطنز. ایران در بهمن ۱۳۸۵ رسما خبر راه‌اندازی دو آبشار ۱۶۴ تایی در تاسیسات زیرزمینی نطنز را اعلام کرد. در سال‌های بعد تعداد سانتریفوژهای این مرکز به چند هزار افزایش داده شد. راه‌اندازی و نگهداری تاسیسات این بخش، به دلیل ویژگی دستگاه‌ها و پیچیدگی ساخت آنها یکی از پرهزینه‌ترین قسمت‌های چرخه‌ی سوخت هسته‌ای است. ده‌ها میلیارد دلار هزینه برنامه غنی‌سازی شده است.
عکس: Fars
تأسیسات پرهزینه غنی‌سازی اورانیوم
در فروردین سال ۱۳۸۶ محمود احمدی‌نژاد رئیس‌جمهور ایران برای نخستین‌بار از نصب و راه‌اندازی سه هزار دستگاه سانتریفوژ در نطنز خبر داد. رسانه‌های ایران نوشتند که این دستگاه‌ها از نوع نسل جدید سانتریفوژهاست که توسط خود ایران ساخته شده‌اند. در آخرین گزارش‌های رسانه‌ها، تعداد سانتریفوژ نصب شده در نظنز تا ۶ هزار نیز قید شده است.
عکس: AP
تأسیسات هسته‌ای
تاسیسات پرهزینه غنی‌سازی اورانیوم نطنز در نزدیکی شهر نطنز در شمال اصفهان قرار دارد. زمان آغاز ساخت تاسیسات غنی‌سازی اورانیوم نطنز روشن نیست. اما بخش اصلی این تاسیسات که محل استقرار سانتریفوژهاست، در زیرزمینی به عمق ۳۰ متر قرار دارد.
عکس: picture-alliance/ dpa
تأسیسات هسته‌ای
مرکز کنترل تأسیسات غنی‌سازی اورانیوم در نطنز
عکس: REUTERS
تأسیسات اتمی
میله‌های سوختی
عکس: picture-alliance/dpa
تأسیسات اتمی
در سال ۲۰۱۱ و پس از گذشت ۱۵ سال پیمانکار روسی اعلام کرد که واحد اول نیروگاه بوشهر به مرحله راه‌اندازی آزمایشی رسیده است. مدت زمان ساخت یک نیروگاه مشابه بوشهر در کشورهای پیشرفته صنعتی حداکثر ۷ سال و در کشورهای مشابه ایران حداکثر ۸ سال طول می‌کشد.
عکس: AP
تأسیسات فردو
خبر احداث تأسیسات زیرزمینی غنی‌سازی فردو در اطراف قم در بحبوحه مناقشه هسته‌ای ایران و غرب (۲۰۰۹) منتشر شد. غرب خواستار برچیدن این تأسیسات و جمهوری اسلامی خواستار ادامه فعالیت آن بود. بر اساس بیانیه مشترک لوزان، فردو به مرکز تحقیقات هسته‌ای و فیزیک پیشرفته تبدیل می‌شود و هزار سانتریفوژ در آن فعال خواهند بود؛ اما غنی‌سازی اورانیوم در این تأسیسات متوقف شده و ماده شکاف‌پذیری نیز در آن تولید نمی‌شود.
عکس: picture-alliance/dpa
مذاکرات اتمی میان ایران و غرب
مذاکرات اتمی میان نمایندگان ایران و کشورهای شش‌گانه‌ی آمریکا، فرانسه، بریتانیا، روسیه، چین به انضمام آلمان به سرپرستی کاترین اشتون، مسئول وقت سیاست خارجی اتحادیه اروپا در استانبول، آوریل ۲۰۱۲. پیش از روی کار آمدن دولت حسن روحانی، سعید جلیلی (تصویر) سرپرستی تیم مذاکره‌کننده ایران را بر عهده داشت.
عکس: Reuters
تأسیسات هسته‌ای آب سنگین اراک
پروژه‌های آب سنگین در چارچوب قرارداد منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای قرار می‌گیرد و باید زیر نظر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باشند.
عکس: aeoi.org.ir
تأسیسات هسته‌ای آب سنگین اراک
آنچه سبب حساسیت آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای به رآکتورهای آب سنگین شده، تولید پلوتونیوم به عنوان محصول فرعی است. از این پلوتونیوم می‌توان مستقیم و بدون نیاز به غنی‌سازی اورانیوم، سلاح‌های اتمی ساخت. بر اساس توافق اتمی لوزان، رآکتور تحقیقاتی اراک آب سنگین باقی می‌ماند اما با بازطراحی روزآمد می‌شود و از میزان پلوتونیوم تولیدی آن نیز کاسته می‌شود.
عکس: aeoi.org.ir
تأسیسات فرآوری اورانیوم اصفهان
"تأسیسات فرآوری اورانیوم اصفهان" (Uranium Conversion Facility – UCF) مرکزی برای تبدیل کیک زرد به گاز هگزا فلوراید است. این گاز سپس در سانتریفوژها تزریق می‌شود تا اورانیوم قابل استفاده آن افزایش یابد. فکر ایجاد تاسیسات اصفهان به پیش از انقلاب ۱۳۵۷ ایران باز میگردد که به عنوان گزینهای برای تکمیل چرخه سوخت نیروگاه اتمی بوشهر پیشنهاد شد.
عکس: aeoi.org.ir
"کیک زرد"
یکی از وظایف مهم تاسیسات UCF اصفهان تولید "گاز هگزا فلوراید اورانیوم" (UF6) است. برای تولید این گاز ابتدا كیك زرد (سنگ اورانیوم پودر شده با درجه خلوص بیشتر) را در اسید نیتریك حل می‌كنند. بر اثر این عمل، ماده‌ای به نام نیترات اورانیوم تولید می‌شود. پس از یک رشته فعل و انفعالات گاز هگزا فلوراید اورانیوم تولید می‌شود. این همان گازی است كه برای غنی‌سازی در دستگاه‌های سانتریفوژ تزریق می‌شود.
عکس: aeoi.org.ir
رآکتور تحقیقاتی تهران
رآکتور تـحقیقاتی آب سبک تهران یکی از انـواع راکـتورهای چند منظوره و در نوع خود از کارآترین انواع راکتورهای دنیا در زمینه علمی و صنعتی است. این رآکتور با ظرفیت ۵ مگاوات در سال ۱۹۶۷ توسط آمریکا در مرکز تحقیقات اتمی تهران وابسته به دانشگاه تهران ساخته شد. آمریکا برای مدت ۲۰ سال سوخت مورد نیاز رآکتور تحقیقاتی تهران را تامین کرد.
عکس: aeoi.org.ir
رآکتور اتمی تهران
در سال ۲۰۱۰ ایران اعلام کرد سوخت رآکتور تهران در حال اتمام است و از طریق آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواستار تامین سوخت ۲۰ درصد برای این رآکتور شد. اما این درخواست با دیگر مسائل مناقشه‌ی اتمی ایران پیوند خورد و موضوع آن‌طور که ایران مایل بود، حل‌وفصل نشد.
