جهان در هفته‌ی گذشته شاهد آن بود که تظاهرات اعتراضی در ایران، چگونه قادر شد از طریق خدمات اینترنتی مانند تویتر، خود را سازماندهی کند. ولی وقتی امواج اعتراضی به اوج خود رسید، دولت ایران به مقابله برخاست و دسترسی به بسیاری از وبسایت‌ها دشوار شد.

به نظر می‌رسد که دولت ایران برای کنترل ارتباطات اینترنتی، از روش‌های دیگری نیز استفاده می‌کند. جمهوری اسلامی سال گذشته یکی از پیشرفته‌ترین سیستم‌های کنترل ارتباطی را برای کنترل مکالمات و ارتباطات مردم تعبیه کرده است. به گزارش روزنامه‌ی آمریکایی وال‌استریت ژورنال، این سیستم، با کمک فن‌آوری آلمانی ساخته شده است.

خواندن و تغییر کلیدواژه‌ها

اینکه مردم به چه موضوعاتی در اینترنت مراجعه می‌کنند و اینکه چه کسی پست الکترونیکی یا عکس ارسال می‌کند، همه اطلاعاتی هستند که در یک مرکز کنترل بسیار مدرن در تهران قابل پیگیری هستند. به گفته‌ی شرکت‌های سازنده، دولت ایران می‌تواند با یکسری کلیدواژه‌ها، خبرها را جستجو کند، آن‌ها را بخواند و حتا تغییر دهد.

کنسرن آلمانی ـ فنلاندی «نوکیا ـ زیمنس»، به ایران سیستمی صادر کرده که می‌تواند تلفن‌های داخلی، اعم از تلفن‌های ثابت و همراه را کنترل کند. این کنسرن روز دوشنبه (۲۲ ژوئن) صدور این سیستم به ایران را تایید کرد. یک سخنگوی شرکت نوکیا ـ زیمنس در لندن گفت، این کار در نیمه‌ی دوم سال ۲۰۰۸ صورت گرفته است. شرکت وابسته به کنسرن یادشده انتقادات در این مورد را رد کرد و گفت، این کار در چارچوب قانونی صورت گرفته است. به گفته‌ی این شرکت، فن‌آوری مشابه، به بسیاری کشورها صادر می‌شود تا با تروریسم، قاچاق مواد مخدر و سایر فعالیت‌های تبهکارانه مبارزه کنند.

کنترل گسترده‌ی تلفن‌های ثابت و همراه

شرکت‌های نوکیا و زیمنس مرکز کنترلی در تهران برای دولت ایران ساخته‌اند که انحصار ارتباطات را در کشور برعهده دارد. این کار در چارچوب یک قرارداد بزرگ برای فن‌آوری ارتباطی انجام گرفته است. به گفته‌ی مقام‌های زیمنس، با سیستم تعبیه شده، نه تنها شبکه‌ی اینترنت، بلکه همچنین مکالمات تلفنی قابل کنترل است. از آنجا که در ایران همه‌ی خطوط ارتباطی زیر نظر دولت اداره می‌شوند، می‌توان پذیرفت که مقامات ایران می‌توانند مکالمات تلفنی را در بخش‌های گسترده‌ای کنترل کنند.

فن‌آوری ساخته شده توسط «نوکیا ـ زیمنس» می‌تواند در چند دهم ثانیه، پاکت‌های اطلاعاتی را بگشاید و محتوای آن‌ها را جستجو و سپس منتقل کند. کسانی که شنود می‌شوند، اصلا متوجه نمی‌شوند. کاربران اینترنتی از آغاز ناآرامی‌ها در ایران تنها متوجه شده‌اند که گشودن سایت‌ها به زمان بیشتری نیازمند است.

«نوکیا ـ زیمنس» در تبلیغ این سیستم کنترل، «پلاتفرم هوشمند» را حربه‌ای همه‌جانبه نامیده‌ است. در وبسایت این کنسرن آمده است که مساله‌ی امروز فقط بر سر «جمع‌آوری اطلاعات» نیست، بلکه «تحلیل اطلاعات» است. هدف آن است که: «نکات پراکنده به هم پیوند داده شوند، اطلاعات با هم مرتبط شوند و از منظر اهمیت از آن‌ها نتیجه‌گیری شود». طبق اطلاعات «نوکیا ـ زیمنس»، تا کنون به ۶۰ کشور جهان، «پلاتفرم هوشمند» فروخته شده است.

جاسوسی و ضدجاسوسی

این دیگر رازی نیست که سرویس‌های مخفی، ارتباطاتی با شرکت‌های مخابراتی دارند تا به اطلاعات محرمانه دست‌ یابند. از این رو، «نوکیا ـ زیمنس» و شرکت زیمنس مادر نیز با سرویس‌های اطلاعاتی آلمان در ارتباط هستند.

این شرکت‌ها فقط تحویل‌دهنده‌ی تجهیزات لازم به سرویس اطلاعاتی آلمان (BND) نیستند. سرویس اطلاعاتی آلمان علاقمند بود که زیمنس در خاورمیانه و همچنین در ایران با دستگاه‌‌های تلفن برای خود جا باز کند. ولی این کار در ارتباط با علایق اقتصادی نبود، بلکه هدف اصلی آن، حوزه‌ی فعالیت‌های مخفی جاسوسی و ضدجاسوسی بود.

همه‌ی سرویس‌های مخفی انتظار دارند که کنسرن‌ها به آن‌ها در وضعیت‌های دشوار به عنوان خدمات فنی کمک کنند. یکی از این کمک‌ها این است که یک سرویس‌ مخفی غیرمستقیم از طریق کدهای ورودی یا بطور مستقیم بوسیله مهندسان خود، بتوانند نگاهی به درون مخازن اطلاعاتی بیندازند که از خارج قابل‌ردیابی نیستند. در این مورد که آیا میان زیمنس و سرویس اطلاعاتی آلمان دررابطه با ایران نیز همکاری صورت گرفته یا نه، تنها می‌توان گمانه‌زنی کرد.

BM/MM