کنترل کاربران پیامرسانها ممنوع است، "مگر طبق قانون"
۱۳۹۶ تیر ۱۲, دوشنبه
ممنوعیت "هرگونه کنترل ارتباطات کاربران پیامرسانهای اجتماعی" در حالی تصویب شده که هنوز هم نگاه امنیتی در ایران به فعالیت در فضای مجازی ادامه دارد. شش مدیر کانالهای تلگرامی حامی دولت هنوز در زندان به سر میبرند.
تبلیغات
به گزارش ایسنا، یکی از موضوعهای مطرحشده در جلسههای اخیر "شورای عالی فضای مجازی" به ریاست حسن روحانی، "بررسی وضعیت شبکههای اجتماعی و سیاستهای مربوط به این شبکهها و پیامرسانهای اجتماعی" بوده است.
حسن روحانی در آخرین جلسه "شورای عالی فضای مجازی" از جمله با تأکید بر پیوند تنگاتنگ "سبک زندگی جامعه با شبکههای اجتماعی" خواستار غلبه "نگاه اثباتی بر نگاه سلبی" در این عرصه شده است.
رئیس جمهوری ایران با اشاره به اینکه "فناوری ارتباطات و فضای مجازی را نمیتوان از زندگی مردم حذف کرد" و در عین تأکید بر "مبارزه جدی" با "تهدید ارزشهای اسلامی و اهداف ملی"، تصریح کرده است که «جامعه باید از فرصتهای فضای مجازی بهرهمند شود».
به گزارش ایسنا، طبق یکی از مصوبات شورای عالی فضای مجازی، "استفاده نهادها و موسسات دولتی و عمومی غیردولتی از پیامرسانهای اجتماعی برخط خارجی برای مکاتبات و خدمات اداری" ممنوع اعلام شده است.
در این میان بانک مرکزی مکلف شده است که «ظرف دو ماه آییننامه پرداختهای بانکی از طریق پیامرسانهای اجتماعی داخلی را با هماهنگی مرکز ملی فضای مجازی تدوین و ابلاغ کند».
در جلسه اخیر "شورای عالی فضای مجازی" برخی "مفاد باقیمانده از سیاستها و اقدامات ساماندهی پیامرسانهای اجتماعی" در جلسههای قبل نیز تصویب شده که بر اساس آن از جمله «هرگونه کنترل ارتباطات کاربران پیامرسانهای اجتماعی برخط (آنلاین) توسط هر شخص حقیقی و حقوقی به جز موارد مصرح در قوانین مربوط، ممنوع" شده است.
حسن روحانی بارها بر تلاش دولت خود در جهت حمایت از شبکههای اجتماعی تأکید کرده است. او از جمله در یکی از نشستهای خبری خود در روز ۲۱ فروردین ماه (۱۰ آوریل) گفته بود: «این که بخواهند فلان شبکه اجتماعی را ببندند مردم عصبانی میشوند که در این زمینهها نیز تلاش بیشتری کردیم که اگر این تلاشها نبود شبکه اجتماعی نمیدیدید و همه را قربانی کرده بودند».
نگاه امنیتی به شبکهها و پیامرسانهای اجتماعی
رئیس جمهوری ایران در یکی از دیگر سخنرانیهایش در جریان کارزار انتخاباتی ریاست جمهوری نیز در روز ۱۸ اردیبهشت (۸ مه) به رویکرد اصولگرایان تندرو و رقبای انتخاباتیاش بهسختی تاخته بود. روحانی با بیان اینکه "ما دنبال آزادی هستیم"، گفته بود: «منطق شما ممنوع کردن است و چیز دیگری ندارید. منطق شما هوچیبازی است و چیز دیگری ندارید».
حسن روحانی ضمن اشاره به اینکه "جوانان غیور ما راه آزادی را انتخاب کردهاند"، به تلاش رقبای انتخاباتیاش از جناح مخالف برای ایجاد محدودیت در شبکههای اجتماعی نیز پرداخته بود: «شما در طول این چهار سال در همه جلسات آمدید تا همه شبکههای اجتماعی را ببندید. شما در مسیر پیشرفت و آزادی جوانان ما نخواهید بود».
کنترل ارتباطات کاربران در پیامرسانهای اجتماعی "به جز موارد مصرح در قوانین مربوط" در حالی "ممنوع" اعلام شده که نگاه امنیتی به فعالان در شبکهها و پیامرسانهای اجتماعی در ایران کاملا مشهود است. در این میان حتی شش مدیر کانالهای تلگرامی حامی دولت نزدیک به ۴ ماه است که بدون دسترسی به وکیل در حالت بلاتکلیفی در زندان به سر میبرند.
این افراد حدود دو هفته پیش در تماس با خانوادههایشان گفته بودند که در اعتراض به روند رسیدگی به پرونده و وضعیت خود در زندان اوین به اعتصاب غذا دست زدهاند.
صفبندی حکومتی در عرصه فضای مجازی
سازمان اطلاعات سپاه اسفند ماه سال گذشته (۱۳۹۵) و در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ایران، ۸ ادمین ۱۲ کانال تلگرامی نزدیک به اصلاحطلبان را بازداشت کرد. نیروهای امنیتی این سازمان، سپس محتوای کانالها را حذف کرده، نام کانالها را تغییر داده و آنها را از دسترس مدیراناش خارج کردند.
پس از مدتی شماری از این مدیران آزاد شدند، اما شش تن از آنان هنوز در حبس انفرادی بند "۲ الف" سپاه نگهداری میشوند. غلامحسین محسنی اژهای، معاون اول و سخنگوی قوه قضائیه ایران، روز ۱۰ خرداد از صدور کیفرخواست برای ۸ تن از این افراد خبر داده بود.
حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران ۲۱ فروردین ماه ضمن تأکید بر پیگیری ماجرای مدیران تلگرامی گفته بود: «این کشور، کشور مردمسالاری دینی است، حالا اینکه یک نفر از یک جناح یا حزبی طرفداری کرده، معنی ندارد به زندان برود».
دستگیری مدیران کانالهای تلگرامی در نهایت کشمکش میان قوه قضائیه و وزارت اطلاعات را وارد فاز جدیدی کرد. با وجود اینکه گفته میشد دستگیریها توسط اطلاعات سپاه صورت گرفته، سخنگوی قوه قضائیه وارد میدان شد و به اظهارات مقامهای دولتی پاسخ داد.
غلامحسین محسنی اژهای گفت: «برخی از این افراد به اتهام مسائل ضد امنیتی و بعضی هم علاوه بر مسائل ضد امنیتی به دلیل ارتکاب به جرائم خلاف عفت عمومی و انتشار مطالب مستهجن دستگیر شدهاند». اژهای افزود: «در خصوص این پرونده خاص مطالبی در مورد خود وزیر اطلاعات مطرح است».
وزیر اطلاعات هم بلافاصله به این سخنان واکنش نشان داده و گفته بود: «برای ادمینها جرمی نمیشناسم که شریک آنها باشم، گویا آنها شریک جرم بنده هستند». محمود علوی به کنایه افزوده بود: «دفاع از دولت جرم کوچکی نیست».
سپس محمود نقوی حسینی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس فاش کرد که یکی از بازداشتشدگان، ادمین کانال تلگرامی شخص وزیر اطلاعات بوده است.
حمله به دیشهای ماهواره با تانک و بولدوزر
انتشار تصاویر دهها هزار تجهیزات ماهوارهای جمعآوری شده از سراسر ایران و از بین بردن آنها، واکنشهای منفی زیادی را در شبکههای اجتماعی در پی داشت. مسئولان میگویند این تجهیزات به صورت داوطلبانه جمعآوری شدهاند.
عکس: parsine.com
به گزارش رسانههای ایران ۱۰۰هزار دستگاه گیرنده ماهواره که توسط پایگاههای بسیج در نقاط مختلف ایران "به صورت داوطلبانه" جمعآوری شده، در تهران به نمایش گذاشته شد. بر اساس گزارشها این تجهیزات با یک دستگاه بولدوزر نابود شدند. پیش از این در مراسمی در شیراز یک نفربر سپاه از روی دیشهای ماهواره عبور کرده بود.
عکس: Irna
این مراسم روز یکشنبه سوم مرداد (۲۴ ژوئیه) با حضور سردار نقدی، رییس سازمان بسیج مستضعفین، برگزار شد. این رخداد در فضای مجازی با واکنش عموما منفی کاربران روبرو شد.
عکس: Mehr
چندین کاربر توییتر با انتشار تصاویری از جمعآوری ماهواره توسط پیکارجویان داعش در مناطق تحت کنترلشان درعراق و سوریه، از این اقدام در ایران انتقاد کردند.
عکس: Irna
احسان ابراهیمی با اشاره به سخنان نقدی که مدعی شده اکثریت جامعه با ماهواره مخالفاند در توییتی مینویسد: «محافظهکارا هرگز زیر بار رفراندوم نمیرن ولی همیشه جای مردم حرف میزنن!»
عکس: Mehr
کاربر دیگری به اسم میلاد معتقد است "اگر ماهواره و رسانه و روزنامه نباشند اختلاسها و فیشهای نجومی چند برابر میشوند." یک کاربر توییتر هم نوشت: «دیش ماهوارهمون رو نابود کردی، با ریسیور بدون نیاز به LNB ما چه می کنی؟!»
عکس: Tasnim
پیش از این علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفته بود که ۷۰ درصد مردم از ماهواره استفاده میکنند. او معتقد است باید قوانین مربوط به ماهواره تغییر کند. سردار نقدی در واکنش به این سخنان گفت: «نباید ابزار مفسدهانگیز را ترویج کنیم تا مردم دوباره به ما رای دهند.»
عکس: AFP/Getty Images
جمال موسوی، خبرنگار "بیبیسی" فارسی با انتشار تصاویری از مراسم نابودی صد هزار دستگاه ماهواره در تهران نوشت: «این چقدر با کتابسوزان فرق دارد؟»
عکس: Fars
کاربری به اسم سامی در توییتر خود نوشته است: «مثل این که اونی که دیش وارد میکنه بازارش کساد شده دستور داده دیشهای ماهواره رو جمع آوری کنن بلکه بازارش دوباره جون گرفت». کاربر دیگری هم با اشاره به کهنه و فرسوده بودن ماهوارههای به نمایش گذاشتهشده اضافه کرد: «نقدی عاشق شوآفهای (نمایشهای) احمقانه است.»
عکس: Mehr
یاسر ابراهیمی نیز در توییتر خود از این اقدام انتقاد کرده است: «این که برای مبارزه با ماهواره ۱۰۰هزاردیش از مردم رو نابود کنیم یعنی ایها الناس ما هنوز به اقدامات عوامانه وغیر کارشناسی شدیدا معتقدیم.»
عکس: Irna
کاربران فضای مجازی همچنین سخنان برخی مسئولان جمهوری اسلامی را در مورد همهگیر بودن استفاده از ماهواره منتشر کردهاند. رییس صدا و سیما به تازگی در جمع نمایندگان مجلس گفته بود که طرحهای جمعآوری ماهواره تاثیری نداشته و حداقل ۶۰ درصد مردم ماهواره تماشا میکنند.
عکس: parsine.com
کاربری به اسم بتا نیز با اشاره به آمار بالای دارندگان ماهواره در ایران توییت کرده است: «اینکه ما قانونی داریم که ۷۰ درصد مردم خلاف آن عمل میکنند، آیا نشان از نامتناسب بودن قانون با فرهنگ جامعه نیست؟»
عکس: Mehr
قانون ممنوعیت ماهواره در ایران متعلق به ۲۲ سال پیش است. این قانون بهمنماه سال ۱۳۷۳ در مجلس تصویب شد و پس از آن به تایید شورای نگهبان رسید. با این وجود روز به روز بر تعداد دارندگان ماهواره در نقاط مختلف ایران افزوده شده است.
عکس: ISNA
برخی از کاربران توییتر با انتشار پوسترهای تبلیغاتی از "تاثیرات منفی" ماهواره بر خانوادههای ایرانی انتقاد کردهاند. کاربری به اسم "طاها" پوستری را منتشر کرده که روی آن نوشته شده سریالهای خانوادگی، برنامههای مشاوره و تبلیغ لوازم آرایشی، "مادر خانواده" را به سمت عادیسازی خیانت، نامعقول جلوه دادن حجاب و تربیت فرزندان بر اساس فرهنگ غربی میکشاند.
عکس: Irna
کاربری به اسم "یا سید کریم" هم از برنامه شبکههای ماهوارهای انتقاد کرده است: «بیتعارف، خانمها ابزارهای قدرت زیادی در خانه دارند چگونه راضی میشوند شوهرشان در خانه ساعتها رقاصی دختران و زنان بزککرده در ماهواره را ببیند؟» او در توییت دیگری اضافه میکند: «کاش خانمها، مخصوصا خانمهای جوان این را باور کنند (که) صدمات ماهواره ۷۰ درصد علیه خانمهاست.»
عکس: Isna
کاربری به اسم آرش طرح جمعآوری ماهوارهها را بهانه میداند و مینویسد: «سگ و ماهواره بهانهست گویا اینا فقط دوست دارن به یه بهانهای بریزن تو خونهی مردم، مث بچهها که دوست دارن مهمونبازی کنن.» ساسان آقایی، روزنامهنگار ساکن تهران هم نوشته است: «بعد جمعآوری موفق ماهوارهها، به زودی شاهد جمعآوری سگهای خانگی با عملیات راپل و آویزون شدن از در و پنجره مردم خواهیم بود!»
عکس: Isna
کاربر دیگری معتقد است طرح جمعآوری ماهوارهها، مثل طرحهای برخورد با "بدحجابی"، جمعآوری سگهای خانگی و جلوگیری از برگزاری کنسرتهای موسیقی، با توجه به نزدیک شدن به انتخابات تشدید شده و بیشتر جنبه سیاسی دارد.
عکس: MEHR
پیشتر موضوع راهاندازی شبکه ماهوارهای متعلق به آیتالله مکارم شیرازی، در شبکههای اجتماعی با انتقاد روبرو شده بود. منتقدان با اشاره به ممنوعیت ماهواره و جمعآوری آن توسط نیروی انتظامی تصریح کرده بودند چطور میتوان با وجود ممنوع و "حرام بودن" ماهواره و داشتن شبکه ماهوارهای، دچار تناقض نشد. یک کاربر توییتر به اسم "فری" نوشت: «حرام است مگر اولیا خدا انجاماش دهند.»