کنفرانس تغییرات اقلیمی سازمان ملل در باکو، آذربایجان، روز جمعه ۲۲ نوامبر (۲ آذر) وارد وقت اضافه شد؛ جایی که ریاست اجلاس با ارائه پیش‌نویسی جدید، خواستار افزایش کمک‌های مالی کشورهای صنعتی به ۲۵۰ میلیارد دلار در سال تا سال ۲۰۳۵ شده است. این رقم حدود ۲/۵ برابر بیشتر از کمک‌های فعلی است و به عنوان بخشی از هدف بزرگ‌تر ۱/۳ تریلیون دلاری در سال پیشنهاد شده است.

با وجود دو هفته مذاکره، کشورهای شرکت‌کننده هنوز نتوانسته‌اند به توافقی درباره منابع تأمین مالی و نحوه توزیع آن دست یابند. گسترش بانک‌های توسعه‌ای و مشارکت منابع مالی خصوصی از جمله راه‌حل‌های مطرح‌شده است.

شکاف‌های عمیق در مذاکرات

یکی از نقاط کلیدی اختلاف این است که چه کشورهایی باید در این فرآیند مشارکت کنند. پیش‌نویس ارائه‌شده مشخص نکرده است که آیا تنها کشورهای صنعتی سنتی باید کمک کنند یا کشورهای ثروتمند نوظهور مانند چین و کشورهای حاشیه خلیج فارس نیز باید مشارکت داشته باشند.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

برخی کشورهای در حال توسعه اصرار دارند که عمده وام‌های اعطایی به آن‌ها بدون بهره باشد. با این حال، این خواسته در اجلاس مورد پذیرش قرار نگرفته است. تا به امروز، اقتصادهای بزرگ تنها حدود ۱۰۰ میلیارد دلار در سال برای کمک به کشورهای فقیر در راستای مقابله با تغییرات اقلیمی و تطبیق با گرمایش جهانی اختصاص داده‌اند.

اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه‌ وله

مارتین کایزر، رئیس "گرین پیس" Greenpeace  در آلمان، از پیش‌نویس جدید انتقاد کرد و گفت: «اگر کشورهای اقتصادی بزرگ واقعاً تنها قصد دارند ۲۵۰ میلیارد دلار در ده سال آینده ارائه کنند، این توهینی به مردمی است که معیشت یا عزیزان خود را به دلیل خشکسالی و سیل از دست داده‌اند.»

فشار بر کشورهای نفت‌خیز

آنالنا بربوک، وزیر امور خارجه آلمان، از کشورهای تولیدکننده نفت مانند عربستان سعودی به‌دلیلمانع‌تراشی در پیشرفت مذاکرات انتقاد کرد. به گفته او این کشورها تلاش می‌کنند تا توافقات اجلاس قبلی در دبی، مانند کاهش گازهای گلخانه‌ای و حذف تدریجی نفت و گاز، را معکوس کنند.

بربوک در سخنرانی خود در باکو تأکید کرد که اروپا و آلمان بر اجرای تصمیمات اجلاس سال گذشته مُصر هستند. او همچنین خواستار سه برابر شدن تولید انرژی‌های تجدیدپذیر و دو برابر شدن بهره‌وری انرژی تا سال ۲۰۳۰ شد.

واکنش فعالان اقلیمی

فعالان اقلیمی نیز به شدت از مذاکرات ناامید هستند. ویویان رداتز، یکی از اعضای گروه WWF هدف‌گذاری مالی کنفرانس را نامشخص خواند و گفت: «مشخص نیست چه مقدار از این منابع به‌صورت کمک‌های بلاعوض و از منابع عمومی ارائه می‌شود و چه مقدار از منابع خصوصی تأمین خواهد شد.»

تغییر وضعیت در دقیقه ۹۰؟

تا زمان پایان رسمی اجلاس در جمعه شب، هنوز توافقی حاصل نشده بود و مذاکرات احتمالاً تا پایان هفته ادامه خواهد یافت. به گفته بربوک: «اکنون مثل لحظات حساس بسکتبال، زمان تصمیم‌گیری‌های بزرگ است.»

گزارش مستقل کارشناسان سازمان ملل نیز نشان داده که نیاز به کمک‌های مالی خارجی برای کشورهای در حال توسعه می‌تواند تا سال ۲۰۳۵ به ۱.۳ تریلیون دلار در سال برسد. با این حال، بسیاری از کشورهای صنعتی اعلام کرده‌اند که تأمین چنین مبالغی از بودجه‌های عمومی غیرواقعی است.

به نوشته اشپیگل آنلاین، پیشنهاد ریاست اجلاس برای تأمین مالی ۲۵۰ میلیارد دلاری، با انتقادات شدید مواجه شده و آن را به‌عنوان یک "شوخی تلخ" توصیف کرده‌اند.

برخی کشورها، از جمله آلمان، از چین و کشورهای ثروتمند حوزه خلیج فارس خواسته‌اند تا در این کمک‌ها مشارکت کنند. با این حال، طبق قوانین قدیمی سازمان ملل، این کشورها همچنان به‌عنوان "کشورهای در حال توسعه" طبقه‌بندی می‌شوند و واجد شرایط دریافت کمک هستند.

با وجود این اختلافات عمیق، همه طرفین توافق دارند که وقت برای مقابله با بحران اقلیمی به‌سرعت در حال اتمام است.