کنفرانس جهانی "خاورمیانه بدون سلاح هستهای" برگزار نمیشود
۱۳۹۱ آذر ۴, شنبهایالات متحدهی آمریکا نشست بینالمللی دربارهی "خاورمیانه عاری از سلاحهای هستهای، شیمیایی و بیولوژیکی" را لغو کرد. بنا به گزارش خبرگزاریها، ویکتوریا نولاند، سخنگوی وزارت خارجهی آمریکا، روز جمعه (۲۳ نوامبر) در کنفرانسی رسانهای دلیل این امر را "شرایط کنونی موجود" در منطقه خواند. نولاند همچنین، "عدم پذیرش شرایط شرکت در این کنفرانس از سوی کشورهای منطقه" را نیز یکی دیگر از دلایل لغو این کنفرانس نامید.
ویکتوریا نولاند، علاوه بر آن ضمن اشاره به وضعیت بحرانی کنونی در منطقه تاکید کرد که اصولاً "اختلاف ساختاری عمیقی" در مورد راهکارهای چگونگی تبدیل خاورمیانه به منطقهای عاری از سلاحهای کشتار جمعی وجود دارد.
سخنگوی وزارت خارجهی آمریکا پس از تاکید بر تلاشهای آمریکا در جهت برقراری صلح در خاورمیانه افزود: «کشورهای خارجی نمیتوانند، این و آن راهحل را به کشورهای منطقه تحمیل و نتیجهی کار را به آنها دیکته کنند.»
سخنگوی وزارت خارجهی آمریکا، همچنین گفت که کشور متبوعش همواره در صدد برگزاری کنفرانسی بر اساس توافق همگانی برای تامین امنیت همهی کشورهای منطقه، از جمله اسراییل بوده است. او گفت: «ما از برگزاری کنفرانسی که در آن یک کشور منطقه تحت فشار قرار گیرد یا به انزوا رانده شود، پشتیبانی نمی کنیم.»
تا کنون تاریخ جدیدی برای برگزاری احتمالی این کنفرانس اعلام نشده است.
"اختلاف ساختاری عمیقی"
تصمیم به برپایی این اجلاس در کنفرانس ماه مه سال ۲۰۱۰ برای بازبینی قرارداد منع گسترش سلاحهای هستهای (ان پی تی) از سوی نمایندگان ۱۸۹ کشور اتخاذ شد. این کشورها خواستار پیادهکردن بیانیهی سازمان ملل متحد دربارهی تبدیل خاورمیانه به منطقهی بدون سلاح هستهای که در سال ۱۹۷۴ به تصویب رسیده است، شدند.
اسراییل از جمله کشورهای منطقه است که تاکنون از امضای معاهدهی منع گسترش سلاحهای هستهای (NPT) خودداری کرده است. از این رو، کشورهای خاورمیانه یکی از شرایط تبدیل این منطقه به محدودهای عاری از سلاحهای هستهای را، پیوستن اسراییل به این معاهده میدانند. این کشورها، همچنین خواستار آنند که نمایندگان آژانس بینالمللی انرژی از تاسیسات اتمی اسراییل بازدید کنند و برنامهی هستهای این کشور زیر نظارت نمایندگان آژانس به اجرا درآید. بر اساس گزارشهای غیررسمی، اسراییل حدود ۲۰۰ کلاهک اتمی در اختیار دارد.
اسراییل بر این باورست که دستیابی به هدف خاورمیانهی عاری از سلاح اتمی، بدون ایجاد شرایط برقراری صلحی پایدار در منطقه، امکانپذیر نیست. این کشور پیوستن به معاهدهی ان پی تی را منوط به پذیرفتن رسمی موجودیت خود در منطقه، امضای پیمان صلح با کشورهای عربی، حل درگیریهای خاورمیانه و متوقف ساختن برنامهی هستهای ایران میداند.
دلیل لغو از دید کارشناسان
کارشناسان معتقدند که لغو برپایی کنفرانس از سوی آمریکا، به دلیل شرایط وخیم کنونی در منطقه صورت گرفته است.
دور تازهی تنش میان اسرائیل و حماس پس از شلیک موشک از سوی نیروهای حماس به سوی یک کاروان نظامی اسرائیل در روز شنبه ۱۰ نوامبر آغاز شد. با حملهی جنگندههای اسرائیل به خودروی احمد الجعبری، یکی از فرماندهان ارشد نظامی حماس در روز چهارشنبه ۱۴ نوامبر، این درگیریها به اوج خود رسید.
سرانجام، با وساطت محمد مرسی، رییس جمهور مصر این درگیریها که ۸ روز به طول انجامید، با برقراری آتشبس به پایان رسید.