دو کوهنورد آمریکایی که به اتهام جاسوسی بیش از ۲  سال در ایران زندانی بودند، به ایالات متحده‌ی آمریکا بازگشتند. روز یک‌شنبه (۲۵سپتامبر/ ۳ مهر) ساعت ۱۱ صبح  به وقت محلی، هواپیمایی که این دو کوهنورد آمریکایی و خانواده‌هایشان را از لندن به نیویورک منتقل می‌کرد، در فرودگاه "جان.اف.کندی" این شهر فرود آمد و این دو کوهنورد در میان استقبال نزدیکان خود، پا بر خاک میهن خود گذاشتند.

جاش فتال و شین بائر پیش از این به ۸ سال حبس تعزیری به اتهام جاسوسی و ورود غیرقانونی به ایران محکوم شده بودند. حکم ۸ سال حبس این دو کوهنورد در تاریخ ۳۰ مرداد ماه سال جاری در دادگاه تجدیدنظر نیز به تایید رسیده بود. سارا شورد، دیگر متهم این پرونده، در تاریخ ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۰ به قید وثیقه آزاد شده و به آمریکا بازگشته بود.

علی‌رغم تایید حکم ۸ ساله برای این دو کوهنورد آمریکایی، جاش فتال و شین بائر بعد از سفر محمود احمدی‌نژاد به نیویورک برای شرکت در اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد با تودیع وثیقه یک میلیون دلاری آزاد شده و به مقامات سفارت سوئیس در تهران که حافظ منافع ایالات متحده‌ی آمریکا در ایران است، تحویل داده شدند. هر سه کوهنورد در دادگاه اتهام جاسوسی را رد کرده بودند.

دو کوهنورد آمریکایی، روز چهارشنبه ۲۱ سپتامبر وارد خاک عمان شدند و در کنفرانسی خبری از نقش و میانجیگیری مقامات این کشور در آزادی خود تشکر کردند. آن دو بار دیگر بر گفته‌ی خود پافشاری کردند که به شکل اتفاقی و بی آنکه متوجه باشند، وارد خاک ایران شده و هیچ نیت قبلی از این ورود غیرقانونی نداشته‌اند.

خبرگزاری رویترز گزارش داده بود که هوگو چاوز، رئیس‌جمهور ونزوئلا که روابط نزدیکی با محمود احمدی‌نژاد دارد، در پی تماس‌های شان پن، هنرپیشه ی معروف آمریکایی، از رئیس‌جمهور ایران خواسته بود تا این دو کوهنورد را هم مثل سارا شورد با قرار وثیقه آزاد کنند.

جاش فتال در کنفرانس خبری عمان گفته بود: «امیدواریم که روزی برای دیدن عمان باز به این کشور سفر کنیم. اما الان باید به خانه‌ی خودمان بازگردیم.» ‌

اولین کنفرانس مطبوعاتی بعد از بازگشت به آمریکا

 جاش فتال و شین بائر در شرایطی وارد نیویورک شدند که به خبرنگاران رسانه‌ها اجازه‌ی حضور پای هواپیمای حامل این دو داده نشده بود. روابط عمومی فرودگاه "جان.اف.کندی" تایید کرده است که این دو کوهنورد را از دری ویژه که در معرض دید عموم نیست، رد کرده‌‌اند تا از هجوم اصحاب رسانه‌ها به دور باشند و بتوانند با آرامش وارد شوند.

خبرگزارش رویترز گزارش داده است که در شهر فیلادلفیا که محل سکونت خانواده‌ی جاش فتال است، همسایه‌ها در محله‌ی محل سکونت آن‌ها پوسترهای بزرگی نصب کرده  و ورود فتال را تبریک گفته‌اند. رسانه‌ها همچنین خبر می‌دهند که گلدان‌های گل در جلوی خانه‌ی فتال و بائر از سوی همسایه‌ها و دوستان آن‌ها چیده شده بود.

ساعاتی بعد از ورود این دو کوهنورد و سارا شورد، کوهنورد سوم که پیشتر آزاد شده  بود، کنفرانس مطبوعاتی برای آن‌ها ترتیب داده شد. بائر و فتال با تاکید بر اینکه آن‌ها نمی‌دانند آیا واقعا وارد خاک ایران شده بودند یا نه و هرگز نیز جواب این سوال را نخواهند دانست، در ابتدای کنفرانس گفته‌اند: «بگذارید شفاف [صریح] باشیم. ما به خاطر ورود غیرقانونی به خاک ایران بازداشت نشدیم. دلیل بازداشت ما ملیت امریکایی ما بود.»

فتال و بائر در این کنفرانس مطبوعاتی گفته‌اند که در طی ۷۸۱ روزی که در بازداشت به سر برده‌اند، در “دنیای پر از دروغ و امیدهای اشتباه” به سر برده‌اند و مقامات زندان بارها به آن‌ها دروغ گفته‌اند. این دو کوهنورد می‌گویند که بازجوها و مقامات زندان اوین به دروغ به آن‌ها می‌گفتند که سفیر سوئیس در ایران که حافظ منافع آمریکا است، نمی‌خواهد آن‌ها را ببیند و  به این دو کوهنورد گفته‌اند که «خانواده‌هایتان دیگر برای شما نامه‌ای نمی‌فرستند».

«بارها صدای فریادها و کتک خوردن زندانیان دیگر را می‌شنیدیم»

دو کوهنورد آمریکایی در بخشی از کنفرانس مطبوعاتی خود گفته‌اند که حبس در سلول‌های انفرادی «وحشتناک‌ترین تجربه‌» زندگی آن‌ها بوده است و از اینکه سارا شورد که تنها زن گروه‌سه نفره‌ی آن‌ها بود، ۱۴ ماه را در سلول انفرادی گذرانده است عمیقا ناراحت هستند.

جاش فتال در این کنفرانس مطبوعاتی گفته است که بارها صدای فریادهای زندانیان دیگر را شنیده‌اند. او می‌گوید: «بارها و بارها صدای کتک خوردن زندانیان دیگر را در ساعات مختلف شبانه‌روز می‌شنیدیم و کاری از دستمان برنمی‌آمد.»

شین بائر نیز در این کنفرانس مطبوعاتی گفته است که هروقت آن‌ها به شرایط نامناسب سلول خود اعتراض می‌کردند، نگهبانان و مقامات زندان اوین زندان گوانتانامو را به آن‌ها یادآوری کرده و از وضعیت بد زندانیان ایرانی در زندان‌های سیا در جهان می‌گفتند و مدعی می‌شدند که وضع آن‌ها در مقایسه با آن‌ها بسیار خوب است.

بائر با تاکید بر اینکه چنین مقایسه‌ای به هیچ‌وجه اجازه‌ی تحمیل چنین شرایط سختی را به آن‌ها نمی‌دهد، گفته است: «اما متاسفانه باید گفت برخی اقدامات دولت آمریکا در زندان‌های تحت نظارتش در جهان و نقض حقوق بشر در این زندان‌ها به دولت‌هایی مثل ایران اجازه‌ی توجیه رفتارهای ضدانسانی خود با زندانیان را می‌دهد.»

«دولت ایران را نمی‌بخشیم»

جاش فتال و شین بائر در بخشی دیگر از صحبت‌های خود در این کنفرانس مطبوعاتی گفته‌اند که بارها برای اعتراض به شرایط خود ناچار شده‌اند دست به اعتصاب غذا بزنند.

این دو کوهنورد می گویند که هیچ‌وقت بیشتر از ۱۵ دقیقه نمی‌توانستند با خانواده‌های خود تماس تلفنی داشته باشند و مقامات زندان اوین گاه نامه‌های خانواده‌های آن‌ها را نیز به این دو کوهنورد زندانی تحویل نمی‌دادند.

یکی از خبرنگاران حاضر در این کنفرانس مطبوعاتی از این دو کوهنورد پرسیده است که آیا دولت ایران را خواهند بخشید یا نه. شین بائر در پاسخ به این سوال گفته است: «چطور می‌توانیم دولت ایران را ببخشیم وقتی همچنان این دولت افراد بیگناه بسیار دیگری را به بهانه‌های واهی بازداشت می‌کند؟ این حکومت حقوق بشر را نقض می‌کند و مردم ایران هستند که دارند تقاص اعمال نادرست این دولت را پس می‌دهند و خشونت‌های این دولت آن‌ها را نشانه رفته است.»

بائر و فتال در این کنفرانس از مردم و مسئولان دولت آمریکا و دیگرانی که برای آزادی آن‌ها تلاش کرده و درباره‌ی آن‌ها اطلاع‌رسانی کرده‌اند، تشکر کرده و از مسعود شفیعی، وکیل ایرانی که دفاع از آن‌ها را در دادگاه برعهده داشت، بخاطر تلاش‌هایش قدردانی کرده‌اند.

FS/KG