"راهپیمایی عدالت" (عدالت یورویوشو) که به ابتکار کمال قلیچداراوغلو، رهبر حزب جمهوریخواه خلق (CHP) در اعتراض به زندانی کردن انیس بربراوغلو، معاون این حزب در آنکارا آغاز شده بود بعد از حدود سه هفته به استانبول رسید. این راهپیمایی طی ۲۳ روز جمعیتی عظیم را در حاشیه دریای مرمره همراه خود کرد.

کمال قلیچداراوغلو این حرکت را در ۱۵ ژوئن آغاز کرد. برخی او را خوش‌برخورد، اما ترسو و فاقد ایده ارزیابی می‌کردند. خبرنگاران که او را "عمو کمال" صدا می‌زنند می‌گفتند، کسی مثل او ممکن نیست بتواند حریف سیاستمدار قدرتمندی مثل اردوغان شود. بسیاری در ابتدا او را مسخره می‌کردند و می‌گفتند: «راه برو عمو کمال» اما اینک ناظران می‌گویند، این حرکت نشان داد که اپوزیسیون ترکیه با وجود شکست‌هایش هنوز هم زنده است.

دادگاهی در ترکیه در ۱۴ ژوئن انیس بربراوغلو، معاون حزب جمهوریخواه خلق را به اتهام دادن اطلاعاتی به روزنامه جمهوریت در مورد ارسال سلاح از سوی مأموران اطلاعاتی ترکیه به مخالفان اسلام‌گرای رژیم اسد در سوریه به ۲۵ سال زندان محکوم کرد.

شرکت‌کنندگان در "راهپیمایی عدالت" هر روز حدود ۲۰ کیلومتر راه رفتند. در این راهپیمایی شخصیت‌های برجسته‌ای مانند عبداللطیف شنر، عضو سابق حزب حاکم عدالت و توسعه (AKP) یا آسلی اردوغان، نویسنده مطرح ترکیه نیز شرکت داشتند.

راهپیمایان شعار می‌دادند: «آزادی، حق، عدالت.» برخی از آن‌ها تی‌شرت‌هایی با تصاویر مصطفی کمال آتاتورک، بنیانگذار جمهوری ترکیه به تن داشتند. آتاتورک جدایی دین از سیاست را در قانون اساسی ترکیه نهادینه کرد.

همراهان کمال قلیچداراوغلو، رهبر حزب جمهوریخواه خلق ترکیه کیلومترها فاصله را از آنکارا تا استانبول گاهی در باران و گاهی در دمای ۴۵ درجه در اعتراض به سیاست‌های رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور این کشور در نوردیدند. قلیچداراوغلو در بیانیه‌ای دولت ترکیه را به پایمال کردن عدالت، از بین بردن استقلال دستگاه قضایی و حاکمیت خودسرانه در سراسر کشور متهم کرده است.

رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه کمال قلیچداراوغلو را متهم کرده که با این راهپیمایی از "تروریسم" حمایت کرده است. اردوغان خطاب به راهپیمایان گفت: «شما چه فرقی با کودتاچیان ۱۵ ژوئیه دارید؟»

پس از شروع "راهپیمایی عدالت" مردم دسته دسته به آن محلق شدند. زمانی که این حرکت به استانبول رسید ۴۵هزار نفر آن را همراهی می‌کردند. وقتی که راهپیمایی از یک منطقه صنعتی در این شهر رد می‌شد کارگران از پنجره‌ها و طبقات محل کار خود برای راهپیمایان دست زده و تشویقشان می‌کردند.

ویصل قلیچ، مردی ۶۵ ساله که در "راهپیمایی عدالت" شرکت کرده می‌گوید، به نفع احزاب محافظه‌کار رأی می‌داده تا این که پسرش سال گذشته بعد از کودتای نافرجام ترکیه زندانی شد. پسرش یک سال زندان است بی‌آنکه علیه او اعلام جرم شود. قلیچ می‌گوید: «من عدالت می‌خواهم و بیرون آمده‌ام تا از این راهپیمایی حمایت کنم.»

هنگامی که کمال قلیچداراوغلو اعلام کرد، در اعتراض به سیاست‌های رئیس‌جمهور ترکیه از آنکارا تا استانبول را خواهد پیمود کسی او را جدی نگرفت‌، مسخره‌اش کرده و گفتند: «راه برو، عمو کمال.» رجب طیب اردوغان این حرکت را ایده ‌"ناپخته" حزب جمهوریخواه خواند. اما بعد از این که این حرکت ده‌ها هزار نفر را همراه خود کرد اردوغان فهمید که با مشکلی جدی روبرو شده است.

ناظران "راهپیمایی عدالت" را حرکتی مشابه "راهپیمایی نمک" در هند در سال ۱۹۳۰ در دوران گاندی می‌‌دانند. این راهپیمایی در آن زمان با حضور ماهاتما گاندی، رهبر سیاسی و معنوی وقت هند انجام شد و هدف آن به دست آوردن استقلال هند از استعمار بریتانیا بود.

عیسی آقاجیک، یکی از تظاهرکنندگان در مورد دستاوردهای این راهپیمایی می‌گوید: «قلیچداراوغلو با این اقدام خود را به عنوان رهبر مخالفان تثبیت می‌کند. دوم آن که حزب جمهوریخواه خلق طبق رسالت تاریخی‌اش به سوی مردم باز‌می‌گردد. و سرانجام آن که او مردم ترکیه را متحد و حس عدالت‌جویی این حزب را تقویت کرده است.»

اولین تصویر از شامگاه ۱۵ ژوئیه ۲۰۱۶، استقرار خودروهای زرهی روی پل بسفر. جایی که ساعاتی بعد طرفداران رجب طبیب اردوغان با سربازان مواجه شدند.

تصویری از فرودگاه "آتاتورک" در استانبول و مردی که مقابل تانک کودتاچیان ایستاده است. نظامیان برج مراقبت فرودگاه را نیز تصرف کرده بودند.

ساعت ۲ و ۳۲ دقیقه بامداد به وقت محلی جنگنده F16 کودتاگران ساختمان پارلمان ترکیه را بمباران می‌کند.

در جریان این کودتا بیش از ۲۴۹ نفر کشته و بیش از ۲ هزار نفر زخمی شدند.

روند اتفاقات شامگاه ۱۵ ژوئیه ۲۰۱۶ نشان داد که کودتا موفق نخواهد بود. این عکس در میدان تقسیم استانبول، مقاومت مردم و دستگیری سربازان را نشان می‌دهد.

ساعاتی پس از آغاز کودتا رجب طیب اردوغان در روشی غیرمعمول از طریق تماس تلفنی با شبکه تلویزیونی سی‌ان‌ان ترک از هواداران خود خواست تا برای مقابله با کودتاگران به خیابان‌ها بریزند.

بسیاری از هواداران رجب طیب اردوغان نیز در پاسخ به خواسته او به خیابان‌ها آمدند تا از شکست کودتا اطمینان حاصل کنند. تصویری از هواداران اردوغان روی تانک کودتاگران در آنکارا.

صبح روز بعد کودتاگران به عقب رانده شده‌اند. ساعاتی پس از شکشت کودتا دستگیری عاملان و حامیان آن آغاز می‌شود.

نیروهای امنیتی طرفدار اردوغان در پی دستگیری کودتاگران.

دولت ترکیه فتح‌الله گولن را به دست داشتن در این کودتا متهم می‌کند. گولن که ساکن آمریکا است این اتهام را رد می‌کند.

۲۴ ساعت پس از آغاز کودتا، هزاران نفر شکست کودتاگران را روی پل بسفر جشن گرفتند.

پنج روز بعد از کودتا نافرجام ترکیه رجب طبیب اردوغان در این کشور وضعیت اضطراری اعلام کرد. چندی بعد اردوغان از احتمال بازگشت مجازات اعدام به این کشور سحن گفت.

رجب طیب اردوغان همچنین تلاش برای کودتا را "نعمت خدا" خواند. او بر لزوم پاکسازی نیروهای مسلح این کشور تاکید کرد. به این ترتیب بسیاری از پرسنل ارتش به بهانه حمایت از فتح‌الله گولن دستگیر شدند.

"پاکسازی" تنها به ارتش محدود نشد، در این مدت بسیاری از روزنامه‌نگاران، متخصصان و دیگر مخالفان اردوغان نیز از کار برکنار شدند. در مجموع بیش از ۱۰۰ هزار نفر از کارکنان دولت کنار گذاشته شدند و بیش از ۵۰ هزار نفر نیز بازداشت شدند.

به گفته ناظران سیاسی کودتای نافرجام ترکیه این موقعیت را در اختیار اردوغان قرار دارد که با مخالفان خود به‌خصوص مخالفان کرد تسویه حساب کند.