روسیه ۲۰ تیرماه اعلام کرد که تعمیرات ۱۰ روزه خط لوله نورد استریم ۱ را آغاز کرده است که سالی ۶۰ میلیارد متر مکعب گاز این کشور را از طریق دریای بالتیک مستقیما راهی آلمان میکند.
قبل از آن، روسیه با ادعای تاخیر کانادا در بازگرداندن یکی از کمپرسورهای این خط لوله که برای تعمیر ارسال شده بود، صادرات گاز از طریق این خط لوله را به شدت کاهش داده بود و حتی فروش گاز به فرانسه را قطع کرده بود.
اعلام آغاز تعمیرات و قطع کامل انتقال گاز از طریق خط لوله نورد استریم ۱ درست روزی اعلام شد که کانادا از بازگرداندن کمپرسور این خط لوله خبر داد؛ موضوعی که گمانهزنیها در آلمان در رابطه با احتمال بهانهگیریهای بیشتر روسیه برای طولانی کردن روند توقف صادرات گاز را برانگیخت و امانوئل مکرون، رئیسجمهوری فرانسه نیز اعلام کرد که باید برای سناریوی "بسیار محتمل" قطع کامل واردات گاز روسیه آماده شویم.
ماه گذشته همچنین روسیه تعمیرات در خط لوله ترک استریم را انجام داد؛ خط لولهای که از طریق ترکیه گاز را راهی اروپا میکند.
شرکت گازپروم روسیه که انحصار صادرات گاز این کشور از طریق خطوط لوله را دارد، سال گذشته ۱۵۵ میلیارد متر مکعب گاز تحویل اتحادیه اروپا داده بود که معادل ۴۰ درصد گاز مصرفی این کشورها بود. این رقم برابر تحویل روزانه ۴۲۵ میلیون متر مکعب گاز است.
آخرین وضعیت صادرات گاز روسیه
شرکت گازپروم روز جمعه ۲۴ تیرماه با انتشار گزارشی اعلام کرد که از ابتدای سال جاری تا ۱۵ ژوئیه (۲۴ تیرماه) صادرات گاز این کشور به کشورهایی غیر از جمهوریهای سابق اتحاد جماهیر شوروی (اتحادیه اروپا، ترکیه و چین) به زیر ۷۲ میلیارد متر مکعب رسیده که یک سوم کمتر از دور مشابه سال گذشته است.
این گزارش به صورت مشخص اعلام نکرده که چه میزان گاز به اتحادیه اروپا داده، اما گفته است که صادرات گاز به چین را افزایش داده که به معنی سقوط سهمگین تحویل گاز روسیه به اروپا است.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
آمارهای نهادهای اروپایی نشان میدهد که روسیه صادرات گاز به اتحادیه اروپا را از زمان تهاجم نظامی به اوکراین به صورت متوالی کاهش داده است.
گازپروم در ماه مارس روزانه ۳۶۰ میلیون متر مکعب گاز راهی اتحادیه اروپا کرده بود، اما این رقم در ماه آوریل به ۲۹۵، در ماه مه به ۲۷۰ و در ماه ژوئن به ۱۷۰ میلیون متر مکعب سقوط کرده و با توجه به قطع صادرات گاز از طریق خط لوله نورد استریم ۱، انتظار میرود در ماه جاری شاهد سقوط چشمگیرتری باشیم.
چنین میزانی از سقوط صادرات گاز در حالی است که نیمی از انبارهای ذخیره زیرزمینی گاز اروپا خالی است و هشدارها نسبت به بحران کسری گاز در زمستان شدت گرفته است.
اتحادیه اروپا در نظر داشت از پایان سال جاری میلادی خرید گاز روسیه را ۶۶ درصد کاهش دهد و تا سال ۲۰۲۷ به صفر برساند؛ اما روسیه با پیشدستی در قطع صادرات گاز، اروپا را در وضعیت پیچیدهای قرار داد.
منابع جایگزین
به غیر از تلاش اروپا برای تسریع در پروژههای جایگزین، از جمله منابع تجدیدپذیر، اتمی و سوخت هیدروژن، کشورهای اروپایی دیپلماسی افزایش گاز از دیگر کشورها را نیز فعالتر کردهاند.
از جمله این اقدامات، سفر کاری پیش روی کادری سیمسون، کمیسر انرژی اتحادیه اروپا، به باکو در ۱۸ ژوئیه (دوشنبه آینده) برای امضای توافقنامه افزایش دو برابری صادرات گاز جمهوری آذربایجان به اروپا تا سال ۲۰۲۷ است؛ زمانی که اتحادیه قصد قطع کامل واردات گاز روسیه را دارد.
بر اساس گزارش وزارت انرژی جمهوری آذربایجان، در شش ماه ابتدایی سال جاری میلادی صادرات گاز کشور نزدیک به ۲۶ درصد رشد داشته است.
جمهوری آذربایجان اواخر سال ۲۰۲۰ صادرات گاز به اروپا را آغاز کرد و سال گذشته کمی بیش از ۸ میلیارد متر مکعب گاز تحویل یونان، آلبانی و ایتالیا داد.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
در شش ماه اول ۲۰۲۲ جمهوری آذربایجان حدود ۵.۴ میلیارد متر مکعب گاز راهی یونان، قلب اتحادیه اروپا کرده است و انتظار میرود در کل سال، این رقم از ۱۱ میلیارد متر مکعب بیشتر باشد.
صادرات گاز جمهوری آذربایجان به بلغارستان نیز هفته گذشته آغاز شد.
خانم سیمسون میخواهد در جریان سفر به باکو تفاهمنامه دو برابر کردن صادرات گاز این کشور به اروپا را امضا کند و این رقم حتی میتواند به ۲۵ میلیارد متر مکعب در سال افزایش یابد.
خط لوله کریدور جنوبی که جمهوری آذربایجان را از طریق گرجستان و ترکیه به اتحادیه اروپا وصل میکند، تنها با صرف چند میلیارد دلار و نصب چندین کمپرسور قادر به دو برابر کردن حجم ترانزیت گاز این خط لوله ۳۵۰۰ کیلومتری است.
همچنین قطر که سالی ۳۰ میلیارد متر مکعب گاز مایع راهی اروپا میکند، طی چند هفته گذشته چندین قرارداد عظیم با شرکتهای غول اروپایی از جمله توتال فرانسه، شرکت بریتانیایی-هلندی شل و اِنی ایتالیا امضا کرد تا تولید و صادرات گاز مایع خود را تا سال ۲۰۲۷ یک سوم افزایش داده و به ۱۵۰ میلیارد متر مکعب در سال برساند.
قطر سال گذشته حدود ۱۱۰ میلیارد متر مکعب صادرات گاز مایع داشت که تقریبا یک سوم آن راهی اتحادیه اروپا شده بود، اما برای سال جاری میخواهد گاز بیشتری راهی اروپا کند.
نکته جالب اینکه، صادرات گاز مایع آمریکا به اتحادیه اروپا از ماه مه سال جاری از صادرات گاز روسیه به اتحادیه اروپا پیشی گرفته است.
آمریکا سال گذشته روزانه ۲۷۷ میلیون متر مکعب صادرات گاز مایع داشت که یک سوم آن راهی اروپا میشد. اما در شش ماه ابتدایی سال جاری صادرات گاز مایع آمریکا به ۳۱۰ میلیون متر مکعب رسیده که ۶۸ درصد آن راهی اتحادیه اروپا شده است.
آمریکا تا پایان امسال ظرفیت صادرات گاز مایع خود را به ۳۸۰ میلیون متر مکعب در روز خواهد رساند و سال آینده این رقم به بیش از ۴۰۰ میلیون متر مکعب خواهد رسید.
اما نکته اینجاست که قیمت گاز آمریکا برای اتحادیه اروپا هماکنون ۳۳ دلار برای هر میلیون "بی تی یو" (یکی از واحدهای اندازهگیری انرژی گرمایشی، معادل ۱۰۵۵ ژول) است، در حالی که این رقم در سال گذشته ۱۶ دلار بود. بدین ترتیب، اگر چه اتحادیه اروپا گاز آمریکا را با روسیه جایگزین کرده، اما هزینه این جایگزینی به شدت زیاد است.