گردشگران مفقودشده؛ یک اسپانیایی هم در ایران ناپدید شد
۱۴۰۱ آبان ۳, سهشنبه
یک اسپانیایی که برای تماشای بازیهای جامجهانی قطر، پای پیاده از مادرید به دوحه سفر میکرد، در ایران ناپدید شد. در همین حال کایلی مورگیلبرت، زندانی پیشین در اوین، خبر مفقود شدن دو شهروند نیوزلندی در ایران را تأیید کرد.
تبلیغات
خانواده سانتیاگو سانچز شهروند ۴۱ ساله اسپانیایی، روز دوشنبه ۲۴ اکتبر (دوم آبان) خبر دادند از سه هفته پیش، پس از آنکه فرزندشان از مرز زمینی عراق وارد ایران شده، خبری از او ندارند. این جهانگرد اسپانیایی پیاده سفر خود را از مادرید آغاز کرده و قصد داشت با گذر از چندین کشور از جمله ایران، برای تماشای بازیهای جامجهانی به قطر برود.
به نوشته خبرگزاری آسوشیتدپرس سانچز که در راهپیمایی استقامت مهارت دارد و پیشتر به عنوان چترباز فعالیت داشته، تصاویر و ماجراهای سفر چندین ماههاش را در حساب شخصیاش در اینستاگرام منتشر میکرده است. او آخرین بار در عراق دیده شده و از زمان ورود او به ایران حساب اینستاگرامش نیز غیرفعال شده است.
سانتیاگو سانچز ماه ژانویه امسال سفرش را از زادگاهش در حومه مادرید آغاز کرده و تا پیش از ورود به ایران، از ۱۵ کشور گذر کرده بود. خانواده این گردشگر اسپانیایی گفتهاند که آخرین بار در روز دوم اکتبر (دهم مهر)، یک روز پس از ورود او به خاک ایران، پیامی از او دریافت کردهاند.
سانچز در این پیام صوتی گفته بود قصد دارد به تهران برود و یک شبکه تلویزیونی درخواست مصاحبه با او را داشته است. او مقصد بعدیاش را بندرعباس عنوان کرده و گفته بود قصد دارد از آنجا سوار بر قایق به قطر سفر کرده و وارد دوحه شود.
مادر و پدر سانتیاگو سانچز با ابراز نگرانی شدید نسبت به وضعیت نامعلوم فرزندشان گفتهاند او پیش از ورود به ایران به آنها اطلاع داده بود احتمالا پس از ورود به این کشور تماس اینترنتی به آسانی امکانپذیر نخواهد بود. به گفته آنها پس از گذشت هشت، نه روز و دریافت هیچگونه پیامی از سوی فرزندشان، نگران شده و موضوع مفقود شدن او را در روز ۱۷ اکتبر به پلیس اسپانیا گزارش دادهاند.
وزارت خارجه اسپانیا اعلام کرده تا کنون موفق به کسب اطلاعات از وضعیت سانتیاگو سانچز در ایران نشده و سفیر اسپانیا در تهران هم اینک در حال پیگیری پرونده مفقود شدن اوست.
وزارت خارجه ایران به تماسهای آسوشیتدپرس در این رابطه پاسخی نداده است. به نوشته این خبرگزاری، سانتیاگو سانچز در سال ۲۰۱۹ نیز در سفری با دوچرخه از مادرید به عربستان سعودی، در مسیری مشابه از ایران گذر کرده بود.
ایران آخرین مقصد سفر پیاده سانتیاگو سانچز از مادرید به دوحه به شمار میرفت. او اواخر سپتامبر پس از پشت سر گذاشتن هزاران کیلومتر، با وسایلی اندک از جمله یک چمدان کوچک شامل وسایل شخصی، یک چادر، یک اجاق خوراکپزی سفری و چند قرص تصفیه آب به کردستان عراق رسید.
او به هنگام اقامت در سلیمانیه در مصاحبهای به آسوشیتدپرس گفته بود هدف از سفرش "ایجاد انگیزه و الهام بخشیدن به دیگران است تا نشان دهد که میتوان با امکاناتی اندک سفرهای طولانی انجام داد." به گفته یک راهنمای محلی که نخواسته نامش فاش شود، سانچز قرار بوده در مریوان مهمان یک خانواده ایرانی باشد که پس از دیدن عکسهای سفر سانچز از او برای اقامت در منزلشان دعوت کرده بودند.
این راهنمای محلی گفته سانچز پس از ورود به ایران در پیامی به او اطلاع داده که وضعیت در ایران "بسیار متفاوتتر" از سلیمانیه است.
"مفقود شدن" دو گردشگر نیوزلندی در ایران
طبق شواهد به نظر میرسد سانتیاگو سانچز تنها گردشگر مفقودشده خارجی در ایران نیست. بنا بر گزارشها یک زوج نیوزلندی نیز از سه ماه پیش تا کنون در ایران ناپدید شدهاند.
کایلی مورگیلبرت، استاد دانشگاه استرالیایی که دو سال در ایران زندانی بود، روز دوشنبه (دوم اکتبر) با انتشار توییتی خبر مفقود شدن توفر ریچوایت و همسرش بریجیت تکری، در ایران را تأیید کرد. او نوشت: «میتوانم تأیید کنم که دو بلاگر گردشگر نیوزلندی، توفر ریچوایت و همسرش بریجیت تکری [صاحبان صفحه اینستاگرامی "سفر زمین"] مفقود شدهاند. گمان میرود آنها در ایران بازداشت شدهاند.»
این زوج اینفلوئنسر روز پنج ژوئیه آخرین پست خود را در حساب اینستاگرامشان که بیش از ۳۰۰ هزار فالوئر دارد، منتشر کردند. آنها که با یک جیپ سفری جهانگردی میکردند و سفرشان را در اینستاگرام به اشتراک میگذاشتند، چند استوری از مرز ترکیه با ایران منتشر کردند اما پس از آن فعالیت حساب اینستاگرامیآنها متوقف شد.
پس از آن بسیاری از دنبالکنندگان این زوج و نیز کاربران در شبکههای اجتماعی ضمن ابراز نگرانی در مورد این دو گردشگر نیوزلندی، احتمال بازداشت آنها در ایران را مطرح کرده بودند.
دولت نیوزلند تا کنون واکنشی رسمی به موضوع مفقود شدن دو شهروند خود نشان نداده است. وزارت امور خارجه ایران نیز تا کنون در این مورد سکوت کرده است.
برخی کشورهای غربی و ناظران سیاسی، جمهوری اسلامی را متهم میکنند که با بازداشت غیرقانونی شهروندان خارجی دست به "گروگانگیری" زده و از این راه قصد معامله و باجخواهی از غرب را دارد. از زمان شروع اعتراضات سراسری به مرگ مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد نیز تا کنون چندین شهروند اروپایی به اتهام "جاسوسی و فعالیت علیه نظام" در ایران بازداشت شدهاند.
سنت "گروگانگیری" در سیاست خارجی جمهوری اسلامی به روایت تصویر
گروگانگیری در ایران سال ۱۳۵۸ با حمله به سفارت آمریکا مرسوم شد و با زندانی کردن و پروندهسازی برای گردشگران، محققان و دو تابعیتیها و سپس معامله بر سر آنها ادامه یافت. شماری از پروندهها در این گزارش تصویری:
عکس: Fars
گروگانگیری دیپلماتهای آمریکایی
در روز ۱۳ آبان سال ۱۳۵۸ تعدادی "دانشجو" که بعدا بیشتر آنها دارای پست و مقام کلیدی در جمهوری اسلامی شدند، به سفارت آمریکا حمله کردند و دیپلماتهای این کشور را گروگان گرفتند. ۶۶ دیپلمات آمریکایی ۴۴۴ روز یعنی تا روز ۱۱ ژوئیه ۱۹۸۰ گروگان بودند. این اقدام "دانشجویان خط امام" مسیر سیاست ایران در عرصه داخلی و خارجی را کاملا تغییر داد.
عکس: Fars
جیسون رضاییان
جیسون رضاییان، خبرنگار ایرانی-آمریکایی و مدیر دفتر تهران روزنامهٔ واشنگتن پست بود. او به همراه همسرش یگانه صالحی در ۳۱ مرداد ۱۳۹۳ به اتهام جاسوسی دستگیر شدند. صالحی در ۱۴ مهر آزاد شد، ولی رضاییان در ۵ خرداد ۱۳۹۴ در دادگاهی به جاسوسی و فعالیت تبلیغی علیه نظام محکوم شد. رضاییان در ۲۶ دی ۱۳۹۴ به همراه سه آمریکایی دیگر در چارچوب مبادله زندانیان آزاد شد.
عکس: picture-alliance/dpa
سیامک نمازی و باقر نمازی
سیامک نمازی، شهروند ایرانی- امریکایی، مدیر دفتر برنامهریزی استراتژیک شرکت نفتی "کرسنت" در امارات بود. او در تیرماه ۱۳۹۴ برای دیدار خانوادهاش به ایران سفر کرد و بازداشت شد. باقر نمازی ۸۳ ساله برای پیگیری وضعیت فرزند بازداشت شدهاش، در بهمن ۱۳۹۴ به ایران رفت اما او هم در تاریخ سوم اسفند همان سال بازداشت شد. این دو به اتهام "همکاری با دولت متخاصم آمریکا" به ۱۰ سال حبس محکوم شدهاند.
عکس: iran-emrooz
ژیو وانگ
ژیو وانگ، دارای ملیت چینی، ساکن آمریکا و دانشجوی دانشگاه پرینستون، به اتهام "جاسوسی" به ۱۰ سال زندان محکوم شد. وانگ دانشجوی دوره دکترای رشته تاریخ دانشگاه پرینستون و مسلط به زبان فارسی بود که پس از سفر به ایران برای کارهای تحقیقاتی پایاننامه دوره دکترایش، در تابستان ۱۳۹۵ بازداشت شد. وانگ بعدا با مسعود سلیمانی، پژوهشگر سلولهای بنیادی که در آمریکا بازداشت شده بود، مبادله شد.
کایلی مور گیلبرت، استاد دانشگاه استرالیایی در پاییز ۱۳۹۷ از سوی ماموران حفاظت اطلاعات سپاه پاسداران بازداشت و به اتهام جاسوسی حکم ۱۰ سال زندان دریافت کرد. او ۵ آذر ۱۳۹۹ در جریان مبادله با ۳ ایرانی که به اتهام بمبگذاری ناموفق علیه دیپلماتهای اسرائیلی در تایلند زندانی بودند، آزاد شد. جولی گینگ، گردشگر و مارک فیرکین وبلاگنویس استرالیایی نیز به دلایل نامشخصی در ایران بازداشت و آزاد شدند.
عکس: Department of Foreign Affairs and Trade of Australia/REUTERS
مایکل وایت
مایکل وایت، عضو سابق نیروی دریایی امریکا، در تابستان ۱۳۹۷ به ایران سفر کرد و در اوایل مرداد همان سال در مشهد بازداشت شد. دادگاه عمومی مشهد در اسفند ۱۳۹۷ او را برای دو اتهام "توهین به رهبری" و "پست عکسی در شبکههای اجتماعی" به ۱۰ سال حبس محکوم کرد. به گزارش سی ان ان مایکل وایت پس از تحمل دو سال زندان با مجید طاهری پزشک ایرانی که به نقض قوانین تحریم متهم و زندانی بود مبادله شد.
عکس: picture-alliance/AP Photo/White family
کامران قادری
کامران قادری، شهروند ایرانی اتریشی، در سفر به ایران، در ۱۲ دی ۱۳۹۴ بازداشت شد. قادری دارای دکترای برق و الکترونیک از دانشگاه وین، فعال در حوزه آیتی و مدیر شرکت آوانک در وین بود. او پیش از بازداشت، بارها برای شرکت در سمینارهای علمی و تحقیقی و معاملههای تجاری به تهران رفتوآمد داشت. قادری در دادگاه انقلاب به اتهام "همکاری با دول متخاصم" به ۱۰ سال حبس محکوم شد.
عکس: iranhumanrights
ارس امیری
ارس امیری کارمند"بریتیش کانسیل" (شورای فرهنگی بریتانیا) و دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه کینگستون چند روز پس از بازگشت به ایران به قصد دیدن مادر بزرگ بیمارش، در ۲۳ اسفند ۱۳۹۶ از سوی ماموران وزارت اطلاعات به اتهام "تبانی و اجتماع علیه امنیت ملی" بازداشت اما با قرار وثیقه آزاد شد. او در شهریور ۱۳۹۷ به اتهام "اداره شبکه براندازی علیه امنیت داخلی کشور" بازداشت و به ۱۰ سال حبس محکوم شد.
عکس: iranianuk.com
کامیل احمدی
کامیل احمدی، شهروند دوتابعیتی ایرانی بریتانیایی، پژوهشگر اجتماعی و مردمشناس، از ۲۰ مرداد ۱۳۹۹ بازداشت شد. او در دادگاه انقلاب اسلامی به ریاست ابوالقاسم صلواتی به ۹ سال و ۳ ماه حبس و پرداخت ۶۰۰ هزار یورو جریمه محکوم شد. جرم او تلاش برای "اعمال نفوذ در طرح افزایش سن ازدواج، ترویج و پشتیبانی از همجنسگرایی، سعی در تجزیه ایران بوسیله پژوهش و ارسال گزارش خلاف به سازمال ملل" عنوان شد.
عکس: didarnews
نازنین زاغری رتکلیف
نازنین زاغری رتکلیف، شهروند دوتابعیتی ایرانی بریتانیایی و مدیر پروژههای "بنیاد خیریه تامسون رویترز" فروردین ۱۳۹۵ در فرودگاه "امام خمینی"، در حالی که قصد خروج از ایران را به همراه دختر نوزادش داشت، از سوی ماموران حفاظت اطلاعات سپاه پاسداران بازداشت شد. دادگاه انقلاب او را بعد به اتهام «جاسوسی»، به پنج سال حبس محکوم کرد. او در پایان این مدت محکومیت دوباره برای یک "پرونده جدید" به محاکمه کشیده شد.
عکس: Jamie Wiseman/picture alliance
ناهید تقوی
ناهید تقوی، ۶۶ ساله، زندانی دوتابعیتی ایرانی آلمانی است که روز ۲۵ مهر ۱۳۹۹ بازداشت شد. او معمار بازنشسته است که سالها با دو گذرنامه و بدون هیچ مشکلی میان آلمان و ایران در رفت و آمد بود. مریم کلارن، دختر او میگوید: «در ابتدا اتهامات او امنیتی اعلام شده بود؛ اما به دلیل دسترسی نداشتن به پرونده، اطلاع دقیقی از اتهامات وارد شده در دست نیست.»
عکس: Privat
احمد رضا جلالی
احمدرضا جلالی، پزشک، استاد و پٰژوهشگر مدیریت حوادث مترقبه است و با خانوادهش مقیم سوئد بوده است. او در سفری به ایران بازداشت و به اتهام «فساد فیالارض از طریق جاسوسی برای دولت متخاصم اسراییل» محکوم به اعدام شده است. او بارها تمام اتهامات را رد و اعلام کرده تحت شکنجه جسمی و روانی، وادار به اعتراف علیه خودش شده است.
فریبا عادلخواه و رولاند گابریل مارشال
فریبا عادلخواه، پژوهشگر دوتابعیتی ایرانی فرانسوی در ایران، خرداد ۱۳۹۸ از سوی حفاظت اطلاعات سپاه پاسداران به اتهام جاسوسی بازداشت و به ۵ سال حبس محکوم شد. رولاند گابریل مارشال شریک زندگی او نیز که برای دیدنش به ایران رفت بازداشت شد. مارشال در مارس ۲۰۲۰ با جلال روحالله نژاد مبادله و آزاد شد.
عکس: Sciences Po
مسعود مصاحب
مسعود مصاحب، زندانی دوتابعیتی ایرانی اتریشی ۷۳ ساله، تاجر و دبیر کل انجمن دوستی اتریش و ایران، در بهمن ۱۳۹۷ بازداشت شد. مصاحب از سال ۱۳۴۴ در اتریش زندگی میکند. تلویزیون دولتی ایران بریدههایی از مصاحبه با مصاحب را پخش و او را به انتقال اخبار و اطلاعات مربوط به "فناوری پهپادی، موشکی و اتمی ایران" به سازمان اطلاعات آلمان (BND) متهم نمود. او به ۱۰ سال حبس محکوم شده است.
عکس: Mehr
انوشه آشوری
انوشه آشوری مهندس ۶۵ ساله و نماینده شرکت تکنو خلاق در بریتانیا به اتهام "اتصال به موساد" به تحمل ۱۰ سال حبس، ۲ سال حبس بابت تحصیل نامشروع و استراد ۳۳ هزار یورو پولی که از او کشف شده به نفع جمهوری اسلامی محکوم شد. شهرزاد ایزدی همسر او گفته که انوشه آشوری هرگز فعالیت سیاسی یا مقام دولتی در زندگی نداشته و در ارتباط با اسراسر محرمانه دولتی نیز نبوده است.
عکس: Elika Ashoori
بنجامین بریر
شش اسفند ۱۳۹۹ اعلام شد که بنجامین بریر گردشگر فرانسوی از ۹ ماه پیش در مشهد به اتهام "جاسوسی و تبلیغ علیه نظام" در بازداشت به سر میبرد. بریر به خاطر پرواز یک پهپاد در دشتهای نزدیک مرز ایران و ترکمنستان بازداشت شد. او همچنین به دلیل طرح این سئوال که «چرا حجاب در جمهوری اسلامی اجباری ولی در سایر کشورهای اسلامی اختیاری است» با اتهام فعالیت تبلیغی علیه نظام نیز روبرو شده است.