وزيران امور خارجه هشت كشور قدرتمند جهان، موسوم به گروه هشت، از جامعه جهانی خواستند که با قاطعیت بیشتری با برنامه هسته‌ای ایران مقابله کند، اما در این مرحله هنوز از تشدید تحریم‌ها چیزی گفته نشده است.

وزرای خارجه قدرت‌های بزرگ در پیش‌نویس قطعنامه نهایی متذکر شده‌اند که رفتار ایران در قبال سازمان ملل متحد و آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای نگران‌کننده است. آنها گفته‌اند که جامعه بین‌المللی باید «باگام‌های مناسب و قوی» ایران را به تمکین وا دارد، اما تأکید می‌شود که باب مذاکره با مقامات ایران همچنان باز است.

وزرای خارجه کشورهای "گروه هشت" از جمهوری اسلامی می‌خواهند که به خواسته‌های شورای امنیت سازمان ملل و همچنین "آژانس بین‌المللی انرژی اتمی" احترام بگذارد. جامعه بین‌المللی دولت جمهوری اسلامی را متهم می‌کند که زیر لوای تولید انرژی، به دنبال دستیابی به سلاح هسته‌ای است. دولت ایران این موضوع را انکار می‌کند، اما از شفاف‌سازی برنامه هسته‌ای خودداری می‌ورزد.

گیدو وستروله وزیر خارجه آلمان فدرال در آستانه‌ی نشست گفت که ایران کمترین نشانی از همکاری با جامعه بین‌المللی نشان نمی‌دهد. به گفته‌ی وزیر خارجه آلمان، جمهوری اسلامی مانند تمام کشورهای جهان از حق استفاده از انرژی هسته‌ای به صورت مسالمت‌آمیز برخوردار است، اما اگر بخواهد راه تسلیحات را در پیش بگیرد، «با اقدامات جدی جامعه جهانی روبرو خواهد شد».

تغییر موضع روسیه

کشورهای غربی سیاست تحریم شدیدتر جمهوری اسلامی را دنبال می‌کنند. اما برای تصویب قطعنامه‌ای در این زمینه، تائید چین و روسیه، دو عضو دایمی شورای امنیت سازمان ملل ضروری است. این دو قدرت بزرگ تا کنون از تشدید اقدامات علیه جمهوری اسلامی خودداری ورزیده‌اند.

احتمال نزدیکی چین و روسیه با جهان غرب بر سر گسترش تحریم‌ها علیه ایران در روزهای اخیر تقویت شده است. گفته می‌شود که چین و روسیه از رهبران جمهوری اسلامی ایران خواسته‌اند که پیشنهاد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را بپذیرد.

آژانس در ماه اکتبر سال گذشته پیشنهاد کرد که ایران ۱۲۰۰ کیلو اورانیوم ۳ درصد غنی شده خود را به روسیه انتقال دهد و در مقابل سوخت مورد نیاز رآکتور تحقیقاتی تهران را دریافت کند. اما دولت احمدی‌نژاد این پیشنهاد را رد کرد.

روسیه از این موضوع ابراز تأسف کرد. وزیر خارجه روسیه برای اولین بار اظهار داشت که اگر جمهوری اسلامی بر ادامه برنامه هسته‌ای اصرار ورزد، روسیه «با اقدامات شدیدتر تحریمی علیه ایران مخالفت نخواهد کرد».

فشار بر چین، حتا از سوی روسیه

دولت روسیه نه تنها لحن خود را در قبال جمهوری اسلامی تغییر داده، بلکه می‌کوشد رضایت جمهوری خلق چین را نیز با تدابیر شدیدتر علیه جمهوری اسلامی جلب کند. چین مناسبات گسترده‌ای با جمهوری اسلامی دارد و با وضع تحریم‌های بیشتر علیه ایران مخالفت می‌کند.

جمهوری اسلامی سال گذشته سومین تأمین‌کننده‌ی نفت چین بود و بازار گسترده‌‌ی خود را در اختیار صنایع چین گذارده است. با وجود این، روابط چین با آمریکا به مراتب مهم‌تر از روابط آن با ایران است. این روزها چین از همه سو زیر فشار است که قطعنامه احتمالی در شورای امنیت را وتو نکند.

گفته می‌شود که چین سال گذشته، حجم واردات نفتی خود از ایران را به میزان ۴۰ در صد کاهش داده است. به اعتقاد ناظران هدف چین کاهش وابستگی به نفت ایران است، تا در صورت شرکت در تحریم‌ها با دشواری تأمین انرژی روبرو نشود.

اجلاس وزرای خارجه گروه هشت در اوتاوا، کار تدارک نشست سران را به عهده دارد.

اجلاس آینده سران گروه هشت حدود دو ماه دیگر در کانادا برگزار خواهد شد.