در روز ۲۷ ژانویه ۱۹۴۵ اردوگاه مرگ آشویتس به دست سربازان روس آزاد شد. سازمان ملل در سال ۲۰۰۵ این روز را "روز بین‌المللی یادبود قربانیان هولوکاست" اعلام کرد. مردم جهان در این روز یاد قربانیان نازیسم را گرامی میدارند.
عکس: AP
تبلیغات
۲۷ ژانویه ۲۰۱۰، ۶۵ سال از آزادسازی اردوگاه مرگ آشویتس به دست سربازان روس می‌گذرد. بین سال‌های ۱۹۴۰ تا ۱۹۴۵ بیش از یک میلیون انسان، که اکثرشان یهودی بودند، در آنجا کشته شدند. زمانی که سربازان روس اردوگاه آشویتس را رسما آزاد کردند، فقط ۷۰۰۰ زندانی هنوز در آنجا زنده مانده بودند. تصویر بالا سه تن از بازماندگان را در سال ۱۹۴۵ نشان می‌دهد.عکس: AP
AS / داود خدابخش / جمشید فاروقی
ماکس مانهایمر، نقاش و نویسنده یهودی، که امسال ۹۰ ساله می‌شود، از معدود بازماندگان هولوکاست است که هنوز هم قادر به شرکت در مراسم یادبود است. در میان قربانیان هولوکاست بسیاری افراد سرشناس، ورزشکار، سیاستمدار و نویسنده بودند.عکس: dpa
عکس بالا نسخه‌ی اصلی نقشه‌ی ساختمانی آشویتس را نشان می‌دهد. این نقشه که متعلق به سال‌های ۱۹۴۱ و ۱۹۴۲ است، در "یاد واشم"، نمایشگاه و بنای یادبود هولوکاست در اورشلیم، به نمایش گذاشته شده است و وسعت و موقعیت مکانی اتاق‌های گاز و کوره‌های جسدسوزی را نشان می‌دهد. در سال ۲۰۰۸ این نقشه در خانه‌ای در برلین پیدا شد بود.عکس: AP
آشویتس دارای ۶ اتاق گاز و ۴ کوره جسدسوزی بود. با مشاهده آنچه از این مکان باقی مانده است، حتی امروز هم بازدیدکنندگان دچار وحشت می‌شوند. بسیاری از زندانیانی که از اروپا به آشویتس منتقل می‌شدند، در همان روز اول به قتل می‌رسیدند و اجسادشان سوزانده می‌شد.عکس: AP
گرسنگی و سرما در آشویتس حاکم بود. این عکس محل نگهداری زنان را در آشویتس نشان می‌دهد. برای زنان بخشی جداگانه در نظر گرفته شده بود.عکس: dpa
دو تا از بزرگترین اردوگاه‌های مرگ تقریبا به شکل اولیه خود باقی مانده‌اند. اردوگاه آشویتس به ۳۰۰ بخش تقسیم می‌شد و وسعت آن حدود ۲۰۰ هکتار بود. اکنون این اردوگاه تبدیل به موزه و بنای یادبود قربانیان هولوکاست شده است. این موزه همچنین مرکزی است برای دیدارهای بین‌المللی و تحقیق بر هولوکاست.عکس: dpa
کسانی که بعد از مرحله گزینش زنده می‌ماندند، باید به کار جانفرسا مشغول می‌شدند. این عکس زنان را در صف برای کار نشان می‌دهد و توسط یک نگهبان اس اس گرفته شده است.عکس: AP
عکس بالا زنان و کودکان یهودی از مجارستان را در زمان ورود به آشویتس نشان می‌دهد. آنان جدا از مردان مورد گزینش قرار می‌گرفتند. این عکس که در سال ۱۹۴۴ گرفته شده است، در آرشیو "یاد واشم" قرار دارد.عکس: AP
ویلهلم براسه عکاس بود و در سن ۲۵ سالگی به عنوان زندانی سیاسی به آشویتس منتقل شد. در آنجا او به دستور نازی‌ها مجبور به گرفتن عکس از چهره ۴۰ هزار زندانی شد. او توانست جلوی نابودی بخش بزرگی از آن عکس‌ها را بگیرد. براسه همچنین مجبور شده بود از "آزمایش"های وحشیانه منگله بر روی زندانی‌ها عکس بگیرد. فیلم لهستانی "چهره‌نگار" داستان زندگی او را به تصویر کشیده است.عکس: dpa
اینها مسئولین اصلی جنایت در آشویتس بودند: سمت چپ ریشارد بر، که از ماه مه ۱۹۴۴رییس آشویتس بود. در کنار او دکتر یوزف منگله و یکی از فرماندهان آشویتس به نام یوزف کرامر که فقط نیمی از چهره‌اش پیدا است، قرار گرفته‌اند. رودلف هوس، فرمانده سابق آشویتس، نیز در کنار آنان دیده می‌شود. هویت مردی که سمت راست قرار گرفته، مشخص نیست. این عکس در سال ۱۹۴۴ گرفته شده است.عکس: AP
لهستان بنیادی را برای حفظ این اردوگاه به عنوان بنای یادبود تاسیس کرده است. آلمان نیمی از بودجه حفظ آشویتس را که حدود ۱۲۰ میلیون یورو می‌شود، متقبل شده است. تصویر بالا آشویتس را در پشت سیم خاردار در سال ۱۹۵۸ نشان می‌دهد.عکس: AP
آشویتس – بیرکنائو بزرگترین اردوگاه کار اجباری و اردوگاه مرگ نازی‌ها بود، و امروز هم تنها اردوگاهی است که از سال ۱۹۴۵ به بعد تغییری در ساختمان آن صورت نگرفته است. در آشویتس مانند همه اردوگاه‌های دیگر نازی‌ها، کولی‌ها نیز به قتل می‌رسیدند. تصویر بالا مربوط به سال ۱۹۴۶ است.عکس: AP
شعار "کار آزادی می‌آورد" بر سر در اصلی اردوگاه آشویتس نصب شده بود. در ماه دسامبر ۲۰۰۹ این تابلو به سرقت رفت و دزدان آن را برای انتقال راحت‌تر، اره کرده بودند. اکنون در ورودی آشویتس کپی آن تابلو را نصب کرده‌اند. هنوز مشخص نیست که آیا تابلوی اصلی مجددا در ورودی آشویتس نصب خواهد شد یا نه.عکس: AP
۲۳۲ هزار کودک در آشویتس - بیرکنائو در اسارت نازی‌ها بودند. اکثر آنان یهودی و بقیه کولی، لهستانی، روس و اوکراینی بودند. فقط دو هزار تن از آن کودکان زنده ماندند، که ۲۰۰ تن از آنان هنوز زنده‌اند. تصویر بالا متعلق به ژانویه ۱۹۴۵ است.عکس: AP
۱۰ روز قبل از آنکه ارتش سرخ به آشویتس برسد، نازی‌ها ۶۰ هزار زندانی را به اردوگاه‌های دیگر منتقل کردند. فقط زندانیانی که به دلیل گرسنگی و ناتوانی جسمی دیگر قدرت حرکت نداشتند، در آشویتس باقی مانده بودند.عکس: AP
