گزارش جدید ستاد کل ارتش: خرابکاری در بالگرد رئیسی منتفی است
۱۴۰۳ خرداد ۹, چهارشنبه
ستاد کل نیروهای مسلح در گزارش تازه خود اعلام کرد که "انفجار ناشی از خرابکاری"، "اختلال و جنگ الکترونیکی" در سقوط بالگرد حامل رئیسی و همراهان او منتفی است. گزارش به هیچیک از ابهامات اشاره نکرده و پاسخی نداده است.
لاشه بالگرد سقوط کرده رئيسی و همراهانشعکس: SalamPix/ABACA/IMAGO
تبلیغات
گزارش دوم ستاد کل نیروهای مسلح درباره سقوط بالگرد ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور پیشین جمهوری اسلامی و هئیت همراه او روز چهارشنبه نهم خرداد منتشر شد. این گزارش می‌گوید که هیچ نشانه‌ای از خرابکاری یا هرگونه اختلال دیگری در این حادثه به دست نیامده است.
بنا بر گزارش همه چیزدر زمان حادثه روالی عادی داشته، تنها وضع هوای مسیر برگشت بنا بر اسنادی که بررسی شده است و "اظهارات خلبانان و سرنشینان دو بالگرد دیگر نیاز به بررسی بیشتر دارد".
نتیجه بررسی حاکی از این است که "به لحاظ تعمیرات و نگهداری" نیز چیزی در اسناد به دست نیامده که "بتواند در وقوع سانحه موثر باشد". همه موارد ایمنی، از جمله ظرفیت بالگرد از جهت تعداد سرنشین و تجهیزات به هنگام برخواستن از مبداء تا مقصد و مسیر برگشت "رعایت شده است".
براساس این گزارش آخرین تماس با خلبانان بالگرد تا زمان وقوع حادثه و "عدم پاسخگویی آنها ۶۹ ثانیه طول کشیده" و "هیچ گونه اعلامی مبنی بر وضعیت اضطراری ضبط نگردیده است". گزارش می‌افزاید که این زمان تقریبی اعلام شده است.
و بالاخره بررسی‌ها از "بقایا و قطعات بالگرد و نحوه پراکندگی آنها و فواصل اجزاء جدا شده از بدنه اصلی" نشان می‌دهد "وقوع انفجار ناشی از خرابکاری در جریان پرواز و لحظات قبل از برخورد به دامنه ارتفاعات منتفی" است.
بر اساس این گزارش، از آنجا که تا ۶۹ ثانیه قبل از سقوط تماس با بالگرد برقرار بوده و آخرین تماس نیز توسط فرمانده گروه پروازی صورت گرفته است، هرگونه اختلال در سامانه ارتباطی یا تداخل فرکانسی نیز "منتفی" است. گزارش تاکید می‌کند که ارتباط بین دو بالگرد دیگر کماکان تا لحظه فرود ادامه داشته است.
همچنین کارشناسان آثاری ناشی از "اقدامات جنگ الکترونیک" نیافته‌اند. گزارش می‌گوید که تا زمان کشف "علت اصلی" سقوط هلیکوپتر حامل رئیسی و همراهان او بررسی آزمایشات و تجزیه و تحلیل داده‌ها ادامه می‌یابد.
این گزارش تازه در حقیقت به هیچیک از ابهامات و تناقضاتی که در سخنان مقام‌های جمهوری اسلامی و گزارش‌های قبلی بود، پاسخ نداده است. به پاره‌ای اخبار کذب هم که در ابتدا در رسانه‌های رسمی جمهوری اسلامی منتشر شد اشاره‌ای نشده است. به عنوان مثال این خبر که رئیسی و هیئت همراهش به دلیل شرایط جوی "فرود اضطراری" داشتند و حرکت خود را به صورت زمینی ادامه دادند. در گزارش‌های بعدی از "فرود سخت" گفته شد که آنهم تنها بر ابهامات افزود.
ابهام درباره مرگ ابراهیم رئیسی؛ سقوط کرد یا حذف شد؟
06:23
This browser does not support the video element.
نکته عجیب دیگری که در گزارش تازه اشاره‌ای به آن نشده، ادعای تماس تلفنی با آل‌هاشم امام جمعه تبریز است. غلامحسین اسماعیلی، رییس دفتر ریاست جمهوری گفته است: «من، آقایان محرابیان و بذرپاش با سرنشینان آن بالگرد تماس می‌گرفتیم ولی پاسخی دریافت نکردیم. بعد کادر پروازی به ما گفتند که با تلفن همراه کاپیتان مصطفوی تماس گرفتیم که آقای آل هاشم آن تماس را جواب داد و گفت در دره افتاده‌ام، ولی نگفت چه اتفاقی افتاده است. دوباره که من تماس گرفتم آل هاشم گفت حالم خوب نیست و متوجه نشدم چه شده است و نمی دانم کجا هستم لابلای درخت‌ها هستم و هیچ کسی را نمی‌بینم و تنها هستم. مشخصه جنگل و درخت را داد. برای ما معلوم شد بالگرد دچار سانحه شده است.»
درباره حضور خبرنگاران ترکیه و رسیدن گروه‌های موتور سواری محلی قبل از نیروهای حکومت به محل سقوط بالگرد و بسیاری تناقضات دیگر در گزارش‌های قبلی نیز در این گزارش سکوت شده است. اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
در یکی از گزارش‌ها خبرگزاری تسنیم وابسته به سپاه پاسداران گفته بود که بالگرد رئیس جمهور به دلیل اصابت با کوه متلاشی شده است. نه گزارش‌های قبلی و نه گزارش جدید به این ابهام جدی اشاره‌ای نکرده که در صورت برخورد بالگرد با کوه و سقوط آن چگونه یکی از سرنشینان می‌توانسته آنقدر سالم مانده باشد که بتواند با تلفن همراه صحبت کند: چرا تلفن همراه خلبان باید در دسترس یکی از مسافران باشد؟ و اگر چنین گفت‌وگویی صورت گرفته است، به معنی وجود سیگنال و ارتباط با دکل‌های مخابراتی است که می‌توانند به سهولت محل سقوط را پیدا کنند. ولی هیچ توضیحی داده نمی‌شود که چرا آنان تا شش ساعت بعد که هوا تاریک می‌شود، نتوانسته‌اند لاشه را پیدا کنند.
ابراهیم رئیسی و اعدام‌های سال ۶۷ به روایت تصویر
ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ایران شده است. وظیفه او اما در ۲۷ سالگی بعنوان معاون دادستان عضویت در هیئتی بود که حکم اعدام هزاران زندانی سیاسی را بدون محاکمه صادر کرد. گزارش تصویری زیر مروری است بر آن جنایت و دست‌اندرکارانش.
عکس: IHR
دادستان در ۲۰ سالگی؟
ابراهیم رئیسی که رئیس جمهور ایران شده، مدت کوتاهی پس از پیروزی انقلاب اسلامی، فعالیت قضایی خود را در ۲۰ سالگی به عنوان دادستان کرج و سپس همدان آغاز کرد. او در سال ۱۳۶۴ به تهران منتقل شد و جانشین دادستان این شهر شد. رئیسی در این سمت عضو "هیئت مرگ" شد و احکام اعدام هزاران نفر را امضا کرد. (عکس در کنار اسدالله لاجوردی، رئیس پیشین زندان اوین و دادستان انقلاب تهران و اسدالله جولایی)
عکس: Keyhan
جنایتی بزرگ در تاریخ نوین ایران
طی دوماه مرداد و شهریور سال ۱۳۶۷ هزاران زندانی سیاسی که حتی بعضی از آنها مدت محکومیت خود را به اتمام رسانده بودند ولی همچنان زندانی بودند و به اصطلاح "ملی کشی" می‌کردند، اعدام شدند. تعداد دقیق اعدام‌ها هرگز فاش نشد. تعداد قربانیان این واقعه نزد مراجع مختلف متفاوت و تا ۴۴۸۴ نفر تخمین زده می‌شود. گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل تعداد زندانیان سیاسی اعدام‌شده را دست‌کم ۱۸۷۹نفر اعلام کرده‌است.
عکس: IHR
پیش‌زمینه تاریخی
در مورد علل اعدام‌های دسته‌جمعی در تابستان سال ۶۷ نظرات مختلفی وجود دارد: برخی معتقدند این اعدام‌ها نتیجه جدال جمهوری اسلامی با سازمان مجاهدین ومشخصا واکنش به عملیات "فروغ جاویدان" بوده است. روایت قوی‌تر اما این است که کشتار زندانیان سیاسی از قبل برنامه‌ریزی شده بود، به خصوص که زندانیان اعدام شده فقط اعضای مجاهدین نبودند، بلکه از اعضای گروه‌های چپ همچون راه‌کارگر، فدائیان و حزب توده نیز بوده‌اند.
عکس: Akhbar-rooz
حکم آیتالله خمینی، بنیانگذار جمهوری اسلامی
پس از قبول قطعنامه ۵۹۸ سازمان ملل و متعاقب آن حمله سازمان مجاهدین و عملیات "مرصاد" ، روح الله خمینی در حکمی افرادی را مامور بررسی مجدد وضعیت زندانیان کرد و نوشت:« کسانی که در زندان‌های سراسر کشور بر سر موضع نفاق خود پافشاری کرده و می‌کنند، محارب و محکوم به اعدام می‌باشند و تشخیص موضوع نیز در تهران با رای اکثریت آقایان حجت‌الاسلام نیری و جناب آقای اشراقی و نماینده‌ای از وزارت اطلاعات می‌باشد».
عکس: Eghtesadnews.ir
نقش سید احمد خمینی در صدور حکم قتل‌عام
آیتالله منتظری که در آن زمان جانشین آیتالله خمینی، رهبر جمهوری اسلامی بود در خاطرات خود که سال‌ها بعد منتشر کرد می‌نویسد که "در آن زمان گفته می‌شد که نامه اول به خط سید احمد خمینی نوشته شده‌است و در مورد نامه دوم هم آشکارا دستخطِ سؤال‌کننده و پاسخ دهنده نامه یکسان است". آیتالله منتظری به علت انتقادهایش از سمت خود غزل شد و در حصر خانگی درگذشت.
عکس: jamaran.ir
اعضای هیئت مرگ
گرچه در حکم خمینی از اسامی مرتضی اشراقی (سمت راست- دادستان تهران)، حسینعلی نیری (رئیس هیئت – نفر وسط) و مصطفی پور محمدی (نماینده سازمان اطلاعات- سمت چپ) یاد شده، اما ابراهیم رئیسی (معاون دادستان- پائین سمت راست) و اسماعیل شوشتری (رئیس سازمان زندان‌ها – پائین سمت چپ) نیز در جلسات و صدور احکام حضور داشتند. ابراهیم رئیسی در آن زمان ۲۷ ساله بود.
عکس: Iranhr
آغاز اعدام‌ها
یرواند آبراهامیان تاریخ‌نگار ایرانی می‌نویسد: «روز جمعه ۲۸ تیرماه ۱۳۶۷ درهای زندان‌ها بسته و تلفن‌ها قطع شد. تلویزیون‌ها را از برق کشیدند و از توزیع نامه‌ها، روزنامه‌ها و بسته‌های دارویی خودداری ورزیدند. ساعات ملاقات حذف شد و بستگان زندانیان را از حول و حوش زندان‌ها پراکنده ساختند. رفت‌وآمد زندانیان به مکان‌های عمومی مانند درمانگاه‌ها، کارگاه‌ها، قرائت خانه‌ها، تالارهای تدریس و حیاط‌ها ممنوع شد.»
عکس: Private
سئوالات مرگ و زندگی
به گفته آبراهامیان، هیئت اعدام در تهران به زندانیان اطمینان می‌دادند که چند سؤال برای "اعطای عفو عمومی" می‌پرسند. در مورد مجاهدین می‌پرسیدند "آیا حاضر به معرفی یاران سابق خود در برابر دوربین هستید؟"، "آیا حاضر هستید به خط مقدم رفته و از روی مین‌های دشمن عبور کنید؟" و در مورد چپ گرایان، "آیا حاضرید علنی ماتریالیسم تاریخی را نفی کنید؟"، "آیا حاضر به نفی اعتقاد گذشته‌تان در مقابل دوربین هستید؟"
عکس: Iran-emrooz.net
اعدام با طناب دار
به گزارش شاهدان عینی "هیئت اعدام" در صورت عدم رضایت از پاسخ‌ها، فوراً دستور انتقال به اتاقی برای نوشتن وصیت‌نامه را می‌داد و سپس زندانیان در دسته‌های شش نفری و با چشمان بسته به دار آویخته می‌شدند.
عکس: picture-alliance/NurPhoto/S. Hosseini
دفن در گورهای دسته‌جمعی
اعدام شدگان بدون اطلاع به خانواده‌ها، در گورهای دسته‌جمعی به خاک سپرده می‌شدند. بیشتر خانواده‌ها نیز پس از چند ماه خبردار شدند که فرزندانشان اعدام شده‌اند.
عکس: DW/S. Montazari
اعتراض آیتالله منتظری
آیتالله احمد عابدینی در خاطراتش می‌گوید: «بنا شد نزد آیتالله منتظری برویم و بخواهیم موقتاً سکوت کند. او جواب داد: افرادی که محاکمه شده‌اند و در زندانند و دوران محکومیت خود را به سر می‌برند و جرم جدیدی مرتکب نشدند، به چه دلیل باید دوباره سوال و جواب کرد و سپس اعدام؟ گروهی از منافقان به ایران حمله کردهاند، این چه ربطی به زندانیان دارد؟ میگویید در این امور من سکوت کنم؟».
عکس: DW/A. Amini
"شما را در آینده جزء جنایتکاران درتاریخ می‌نویسند"
براساس فایل صوتی منتشر شده، آیتالله حسینعلی منتظری در یک جلسه حضوری در مرداد ۱۳۶۷ با حضور اعضای هیئت اعدام‌ها، یعنی حسینعلی نیری (حاکم شرع وقت)، مرتضی اشراقی (دادستان وقت)، ابراهیم رئیسی (معاون وقت دادستان) و مصطفی پورمحمدی (نماینده وقت وزارت اطلاعات در زندان اوین) به آنها می‌گوید که "شما را در آینده جزء جنایتکاران در تاریخ می‌نویسند".
عکس: Getty Images
حمید نوری، در زندان سوئد
از جمله کسانی که در زمان اعدام‌های مخالفین سیاسی دهه شصت نقش موثری داشت، می‌توان به حمید نوری اشاره کرد که دادیار وقت زندان گوهردشت کرج بود. او که در آن زمان با نام مستعار "عباسی" احکام ناعادلانه‌ای را علیه بسیاری صادر کرده، مدتی پیش در سوئد شناسایی، بازداشت و در یک روند قضایی تفهیم اتهام شده است.
عکس: Iraj Mesdaghi
سایه جنایت بر ریاست جمهوری
سازمان عفو بین‌الملل پس از انتخاب ابراهیم رئیسی به ریاست جمهوری اسلامی با اشاره به اعدام هزاران زندانی سیاسی در تابستان ۶۷ خواستار آن شد که رئيسی، "به خاطر جرائم بین‌المللی" تحت تعقیب کیفری قرار گیرد.
رئیسی؛ مدافع حقوق بشر؟
خبرنگار شبکه تلویزیونی الجزیره در اولین نشست خبری پس از انتخابات از ابراهیم رئیسی در مورد نقش او در اعدام‌های ۶۷، قرار گرفتن در لیست تحریم‌های حقوق بشری و درخواست محاکمه او از سوی نهادهای فعال حقوق بشر پرسید. مترجم این نشست از ترجمه کامل این سوال خودداری کرد. رئیسی بدون اشاره به نقش‌اش در اعدام‌ها گفت: « تمام اقداماتی که من در مدت مسئولیتم انجام دادم همواره در جهت دفاع از حقوق بشر بوده است.»
