گزارش سالانه حقوق بشر در ایران: اعدام ۲۳۶ نفر در سال ۲۰۲۰
۱۳۹۹ دی ۱۰, چهارشنبه
مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران بر اساس ۴۴۷۲ گزارش ثبت شده گزارش ۴۴ صفحهای از وضعیت حقوق بشر منتشر کردهاند. در یکسال گذشته نیروهای امنیتی ۱۴۲۶ شهروند را به دلیل فعالیتهای مدنی یا سیاسی بازداشت کردهاند.
تبلیغات
مجموعه فعالان حقوق بشردر ایران روز دوشنبه ۹ آذر (۲۹ دسامبر) گزارش سالانه وضعیت حقوق بشر در ایران ویژه ۲۰۲۰ را منتشر کرد.
در متن ۴۴ صفحهای این گزارش که توسط هرانا، خبرگزاری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران منتشر شده از جمله در مورد حقوق زنان، وضعیت اقلیتها، کارگران و زندانیان گزارش شده است.
در بخش "حقوق قومی-ملی" اقلیتهای ایران گفته میشود که در سال ۲۰۲۰ تعداد ۲۳۴ گزارش توسط واحد آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران به ثبت رسیده و بازداشت ۲۸۶ شهروند مستند شده است.
طبق این گزارش برای ۳۹ نفر ۱۷۲۱ ماه حبس صادر شده و ۸۸ نفر به نهادهای امنیتی- قضایی احضار شدهاند.
درباره "آزادیهای مذهبی" نیز در این گزارش گفته شده است که در یک سال گذشته ۷۷ شهروند بازداشت شدند، ۴۹ مورد ممانعت از فعالیت اقتصادی اقلیتهای دینی-مذهبی، ۱۲۶ مورد احضار به نهادهای امنیتی- قضایی و ۲۲ مورد محرومیت از تحصیل گزارش شده است.
۹۸ نفر از اقلیتهای مذهبی توسط نهادهای قضایی مجموعا به چهار هزار و ۳۵۱ ماه حبس تعزیری محکوم شدند.
در حــوزه اقلیتهای مذهبی با اینکه بازداشت شهروندان ۴۲ درصد نسبت به سال قبل از آن کاهش یافته اما صدور احکام حبس در این بخش توسط دستگاه قضایی با ۳۰ درصد افزایش نسبت به مدت مشابه سال گذشته همراه بوده است.
اعدام در سالی که گذشت
در گزارش مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران تعداد ۲۴۱ گزارش در مورد اعدامها به ثبت رسیده و حکم اعدام ۲۳۶ نفر اجرا شده است. دو تن از اعدام شدگان در زمان ارتکاب جرم کمتر از ۱۸ سال سن داشتند.
بر اساس این گزارش ۸۰ درصد اعدام شدگان به اتهام قتل در ایران اعدام شدند. پنج درصد به اتهام جرایم جنسی، ۹ درصد به اتهام مواد مخدر، چهار درصد به اتهام محاربه، یک درصد به اتهام سرقت مسلحانه و یک درصد نیز به اتهام شرب خمر در ایران اعدام شدند.
زندان رجایی شهر کرج و وکیلآباد مشهد در صدر اجرای احکام اعدام قرار دارند.
در بخشی از گزارش در مورد وضعیت کارگران آمده است در سال گذشته ۳۰ تن بازداشت، ۴۵ فعال کارگری و یا کارگر به ۱۸۳ ماه حبس تعزیزی و ۴۲ نفر به ۳۱۰۸ ضربه شلاق محکوم و ۴۲ نفر به مراجع قضایی و امنیتی احضار شدند. بر اساس این گزارش بازداشت کارگران نسبت به سال قبل ۵۶ درصد افزایش داشته است.
زنان
در سال گذشته دستکم ۵۷۲ زن مورد خشونت جسمی و جنسی قرار گرفتند، ۱۳ مورد قتل ناموسی، شش مورد خودسوزی، چهار مورد اسیدپاشی و یک مورد احضار فعالان این حوزه به مراجع قضایی- امنیتی گزارش شده است.
بر اساس این گزارش پنج تن از زنان به دلایل مربوط به حقوق زنان بازداشت شدهاند. دست کم دو تن از فعالان به ۱۸۰ ماه حبس تعزیزی محکوم شده اند.
زندانیان
در بخشی از گزارش به حقوق زندانیان در سال ۲۰۲۰ از جمله به ۵۳ مورد ضرب و شتم زندانیان، ۳۶۶ مورد عدم رسیدگی یا محرومیت از خدمات پزشکی زندانیان، ۱۰۹ مورد انتقال غیرقانونی زندانی به سلول انفرادی، ۵۳۳ مورد اقدام به اعتصاب غذای زندانیان، ۲۸۹ مورد انتقال اجباری یا تبعید زندانیان اشاره شده است.
در گزارش سالانه وضعیت حقوق بشر در ایران گفته شده است کنوانسیون بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی صراحتا استفاده از مجازاتهای تحقیرآمیز مانند شلاق را ممنوع کرده است، اما در سال ۲۰۲۰ دستکم ۲۳ هزار و ۹۴۶ ضربه شلاق با حکم دستگاه قضایی ایران صادر شده است.
در یکسال گذشته نیروهای امنیتی ۱۴۲۶ شهروند را نیز به دلیل فعالیتهای مدنی یا سیاسی بازداشت کردهاند.
وکلایی که در جایگاه متهم مینشینند
آن گروه از وکلای دادگستری که وکالت زندانیان سیاسی و عقیدتی را بر عهده میگیرند و در کارزارهای مدنی و حقوق بشری مشارکت میکنند، همانند موکلان خود، با اتهامهایی چون "تبلیغ علیه نظام" و"تبانی علیه امنیت ملی" روبرو میشوند.
عکس: iranhumanrights/Daneshjou/Iran Emrooz
گیتی پورفاضل، وکیل دادگستری، از امضاکنندگان بیانیه درخواست استعفای خامنهای است که مرداد ۹۸ منتشر شد. خانم پورفاضل چند هفته پس از انتشار بیانیه بازداشت شد و تا اواخر آبان در زندان اوین ماند. دادگاه انقلاب او را به چهار سال و دو ماه حبس محکوم کرد که در مرحله تجدیدنظر به ۲۷ ماه تقلیل یافت. او روز یکشنبه ۱۶ شهریور ۹۹ برای اجرای این حکم به زندان اوین منتقل شد.
عکس: tadbirkhabar.com
محمد نجفی، وکیل دادگستری و فعال حقوق بشر بارها با اتهامات مختلف احضار و زندانی شده است. این وکیل، در پروندههای مختلف به مجموعا ۱۹ سال زندان محکوم شده؛ پروندههایی که شامل اتهاماتی چون "توهین به رهبری"، "تبلیغ علیه نظام" یا "کمک به دول متخاصم در مصاحبه با رسانههای خارج از کشور" هستند. در بهمن سال ۹۸ و در تازهترین محاکمه، او را به دلیل سخنرانی در خانه مادر ستار بهشتی به شش ماه حبس محکوم کردند.
عکس: Mohamad Najafi, Anwalt , Iran, Teheran
امیرسالار داودی وکالت بسیاری از متهمان سیاسی و عقیدتی از جمله زینب جلالیان و زندانیان بهایی را بر عهده داشته و در کانال تلگرامی "بدون روتوش" در باره مسائل صنفی حوزه وکالت مینوشت. او ۲۹ آبان ۹۷ و پس از تفتیش دفتر کار و خانهاش دستگیر شد. شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران او را به ۳۰ سال حبس تعزیزی، ۱۱۱ ضربه شلاق، ۶ میلیون تومان جریمه نقدی و دو سال محرومیت از کلیه حقوق اجتماعی محکوم کرد.
عکس: iranhumanrights
پیام درفشان، وکیل مدافع تعدادی از زندانیان عقیدتی و سیاسی، در بهمن ۹۸ به اتهام "اهانت به مقام رهبری" از سوی دادگاه انقلاب اسلامی کرج به دوسال زندان و محرومیت از اشتغال به حرفه وکالت محکوم شد. دادگاه انقلاب تهران نیز در تیر ۹۹ او را با اتهاماتی چون "فعالیت تبلیغی علیه نظام" و "نشر اکاذیب" مجرم شناخت. او در یک پرونده دیگر به یک سال حبس تعلیقی محکوم شده است.
عکس: ILNA/Handout
شهریور ۱۳۹۷، قاسم شعله سعدی (راست) و آرش کیخسروی (سمت چپ) حین تجمع در برابر مجلس و به اتهام "اجتماع و تبانی علیه امنیت ملی" دستگیر و به زندان اوین منتقل شدند. علت تجمع، اعتراض به نظارت استصوابی و کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر بود. دستگیری وکلای دادگستری در برابر مجلس و انتقال دو تن از آنها با پابند و دستبند و لباس مخصوص به زندان فشافویه، با واکنش اعتراضی "تریبون آزاد وکلا" همراه شد.
عکس: Sahba.news
زینب طاهری، وکیل محمد ثلاث، یک روز پس از اعدام موکلاش بازداشت شد. او اعلام کرده بود اسنادی حاکی از بیگناهی ثلاث در اختیار دارد و آنها را افشا خواهد کرد. دستگاه قضایی جمهوری اسلامی علت بازداشت طاهری را "راههای غیرقانونی" برای دفاع از موکلاش و توسل به شبکههای اجتماعی اعلام کرد. خانم طاهری تاکید داشت که بازسازی صحنه جرم بدون حضور متهم، وکیل و شهود، در محل اداره آگاهی شاهپور انجام شده است.
عکس: Iran Emrooz
هدی عمید، وکیل دادگستری و فعال حقوق زنان (نفر اول سمت چپ) در شهریور ۹۷ در خانهاش دستگیر شد. او پس از دو ماه حبس در زندان اوین، با قرار وثیقه آزاد شد. هدی عمید و نجمه واحدی (سمت راست)، کارگاههای آموزشی در زمینه شروط ضمن عقد برای زنان برگزار میکردند. این دو همزمان با رضوانه محمدی، فعال برابری جنسیتی (نفر وسط) بازداشت شدند.
عکس: persian.iranhumanrights.org
مصطفی دانشجو، وکیل دادگستری، از فعالان حقوق دراویش گنابادی، ۱۷ تیر ۹۷ با هجوم ماموران مسلح به خانهاش دستگیر شد. دادگاه انقلاب به ریاست قاضی مقیسه، او را به اتهام "تبانی علیه امنیت ملی و تبلیغ علیه نظام" به ۸ سال زندان محکوم کرد. او به دلیل وضعیت جسمی نامناسب و از کار افتادگی نیمی از ریه، با قرار وثیقه آزاد شده اما پروانه وکالتش به دلیل دفاع از دراویش گنابادی لغو شده است.
عکس: Human rights campagne
عبدالفتاح سلطانی، از پایهگذاران کانون مدافعان حقوق بشر و وکیل مدافع پرونده بسیاری از دانشجویان، روزنامهنگاران و فعالان سیاسی و از معترضان به نتیجه انتخابات ۸۸، هفت سال در زندان ماند. او اسفند ۱۳۹۰ به ۱۸ سال حبس در تبعید و ۲۰ سال محرومیت از وکالت محکوم شد که بعدا به ۱۰ سال تقلیل یافت. سلطانی بهخاطر شجاعت و پایداری در دفاع از حقوق زندانیان، جوایز زیادی کسب کرده است.
عکس: Privat
نسرین ستوده به ۳۳ سال زندان و ۱۴۸ ضربه شلاق محکوم شده است. او را نیز به اتهامات آشنایی چون "تبانی علیه امنیت ملی، فعالیت تبلیغی علیه نظام" یا "ضدیت با مجازات اعدام" محاکمه کردهاند. انجمن قضات آلمان که جایزه حقوق بشر سال ۲۰۲۰ را به این وکیل دادگستری داده میگوید: «ستوده به واسطه تعهد شجاعانه و خستگیناپذیر خود به حقوق بشر و حاكمیت قانون به یک سمبل مدافع حقوق مدنی ایران تبدیل شده است.»