گسترش تحریم‌ها علیه ایران به موازات مذاکرات هسته‌ای
۱۳۹۱ آذر ۲۴, جمعه
هیئت فنی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی شامگاه پنجشنبه (۱۳ دسامبر برابر ۲۳ آذر) به مذاکرات یک روزه خود با مقامات جمهوری اسلامی پایان داد.
خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) از قول علی‌اصغر سلطانیه، نماینده ایران در آژانس اتمی، گفت‌وگوهای دو طرف را "فشرده، مثبت و سازنده" توصیف کرده است. نماینده ایران در آژانس گفته است: «طرفین در این مذاکرات توافق کردند دور بعدی مذاکرات در روز ۲۷ دی ماه سال جاری برابر با ۱۶ ژانویه ۲۰۱۳ در تهران برگزار شود.»
علی‌اصغر سلطانیه توضیح بیشتری درباره محتوای مذاکرات و مسائل مطرح شده ارائه نداد. از جانب آژانس نیز گزارش مشروحی منتشر نشده است.
هیئت فنی هفت‌نفره آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به سرپرستی هرمان ناکارتس، معاون مدیرکل آژانس، صبح روز پنجشنبه مذاکرات خود را با مقامات جمهوری اسلامی در محل ساختمان سازمان انرژی اتمی ایران آغاز کرد.
معضل سایت پارچین
هرمان ناکارتس، سرپرست هیئت بلندپایه آژانس و معاون یوکیا آمانو، مدیر کل آژانس، در فرودگاه وین به خبرنگاران گفت که هدف از مذاکرات دستیابی به توافقی برای حل مسائل مربوط به "ابعاد نظامی احتمالی" برنامه هسته‌ای ایران است تا نگرانی جامعه بین‌المللی از این بابت برطرف شود.
سه دور پیشین مذاکرات ایران با گروه پنج به علاوه یک در استانبول، بغداد و مسکو در فاصله بین آوریل تا ژوئن سال جاری بدون نتیجه برگزار شد. از این بابت آژانس هسته‌ای طرف ایرانی را مسئول شناخته است.
آقای ناکارتس به طور مشخص از سایت نظامی پارچین نام برد و اظهار امیدواری کرد که او و هیئت همراهش بتوانند از این سایت بازدید کنند. وی تصریح کرد که بعضی از اعضای هیئت همراه او به تجهیزاتی برای انجام آزمایش در پارچین مجهز شده‌اند. این خواست در نهایت برآورده نشد و هیئت نتوانست از پارچین بازدید کند.
مدیرکل آژانس انرژی هسته‌ای، دولت جمهوری اسلامی را متهم کرده است که در این پایگاه نظامی آزمایش‌های انفجاری در رابطه با کلاهک هسته‌ای انجام داده است؛ اتهام دیگری که یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس در آخرین گزارش خود مطرح کرده پاکسازی پایگاه پارچین توسط مأموران ایران است. به گفته مقامات آژانس، این نهاد بین‌المللی عکس‌هایی در دست دارد که نشان می‌دهد در محوطه سایت پارچین جا به جایی‌هایی صورت گرفته است تا فعالیت‌های جاری مخفی بماند.
یوکیا آمانو در نشست شورای حکام آژانس به تاریخ ۹ آذر شکوه کرد که راستی‌آزمایی برنامه هسته‌ای ایران هیچ پیشرفتی نداشته است. در همین روز نماینده آمریکا در آژانس به ایران التیماتوم داد و گفت اگر جمهوری اسلامی تا ماه مارس همکاری جدی با آژانس را آغاز نکند، آمریکا بار دیگر خواستار ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت خواهد شد.
جمهوری اسلامی تمام این اتهامات را رد می‌کند و می‌گوید که در سایت پارچین هیچ نوع فعالیتی در رابطه با تسلیحات هسته‌ای صورت نگرفته است.
مقامات ایران تأکید دارند که از نظر قانونی مجبور نیستند یک سایت نظامی عادی را برای بازدید مأموران آژانس هسته‌ای باز کنند. آنها می‌گویند که بازرسان آژانس یک بار در سال ۲۰۰۵ از پارچین بازدید به عمل آورده‌اند و در این فاصله هیچ فعالیت قابل ذکری در این سایت صورت نگرفته است.
باز هم بسته پیشنهادی برای ایران
به موازات سفر هیئت فنی آژانس به ایران، اعلام شد که علی باقری معاون سعید جلیلی، سرتیم مذاکره‌کنندگان ایرانی، و هلگا اشمیت، معاون کاترین اشتون، سرپرست روابط خارجی اتحادیه اروپا، درباره مذاکرات آینده ایران با گروه ۱+۵ گفت‌وگوی تلفنی انجام داده‌اند.
به گفته خبرگزاری‌های ایران "اتحادیه اروپا" قصد دارد بار دیگر یک "بسته پیشنهادی" به ایران ارائه کند. اتحادیه در عوض از ایران انتظاراتی دارد، که مهمترین آن عبارت است از توقف غنی‌سازی ۲۰ درصدی و تعطیل تأسیسات هسته ای فردو. در مقابل قدرت‌های غربی آماده هستند نیازهای فنی ایران را از لحاظ هسته‌ای برآورده کنند و امکانات فنی بیشتری در اختیار ایران قرار دهند.
از قول یک مقام آمریکایی گفته شده است که در دور جدید مذاکرات ایران با قدرت‌های بزرگ (گروه ۵ + ۱) "پیشنهاد اصلاح‌شده"ی این گروه به ایران ارائه خواهد شد.
گسترش لیست تحریمی
وزارت خزانه‌داری آمریکا ۱۲ شرکت و فرد ایرانی دیگر را در فهرست سیاه خود قرار داد. بدین ترتیب ۵ فرد و ۷ شرکت ایرانی به فهرست تحریمی آمریکا علیه جمهوری اسلامی اضافه شدند.
ویکتوریا نولاند، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، علت مجازات این افراد و شرکت‌ها را به نقش آنها در گسترش برنامه اتمی ایران نسبت داد. خانم نولاند پنجشنبه (۱۳ دسامبر) گفت: «این موسسه‌ها و افراد با ارائه کالا، فن‌آوری و خدماتی به ایران، به حکومت این کشور در غنی‌سازی اورانیوم یا احداث نیروگاه آب سنگین یاری داده‌اند.»
فریدون عباسی دوانی، معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران از افراد تحریم‌شده است. به گفته سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، فریدون عباسی، در افزایش فعالیت‌های مربوط به استخراج اورانیوم و تولید کیک زرد در ایران، نقشی مؤثر داشته است.
نام مرتضی احمدعلی بهزاد، مدیرعامل شرکت فن‌آوری غنی‌سازی ایران، نیز به لیست افراد و شرکت‌های تحریمی وارد شده است. در بیانیه وزارت امور خارجه آمریکا گفته می‌شود که آقای بهزاد در تولید قطعات سانتریفیوژهای مورد استفاده در غنی‌سازی اتمی فعال بوده است.
در لیست تحریمی تازه، از سه نفر دیگر نیز نام برده شده است، که عبارتند از: امیرحسین رحیم‌یار، محمدرضا رضوانیان‌زاده و جواد صفوری.
وزارت خزانه‌داری آمریکا ۷ شرکت ایرانی را نیز وارد لیست تحریمی کرده است. شرکت‌های صنایع دریایی آریا نیکان، فراتک، ایران پویا، پویا کنترل، طرح و پالایش، تولید ابزار برشی و گروه صنعتی ندا به لیست تحریمی وارد شده‌اند.
وزارتخانه‌های دارایی و امور خارجه آمریکا دارایی‌های این افراد و شرکت‌ها را در آمریکا مسدود می‌کند و شهروندان آمریکایی را از معامله با آنها باز می‌دارد.
آخرین بار سنای آمریکا، یک رشته تحریم‌های شدید علیه ایران به تصویب رساند که تحریم فلزات و شرکت‌های حمل و نقل دریایی ایران از محورهای اصلی آن بود. این تحریم‌ها باید در مجلس نمایندگان نیز به تصویب برسد و در نهایت با امضای رئیس جمهور به اجرا گذاشته می‌شود.