مصاحبه گر: کيواندخت قهاری

دویچه وله: خانم مژده ارسی، شما از سازمان دهندگان سميناری هستيد که قرار است بزودی در آلمان در رابطه با قتل عام زندانيان سياسی ايران در سال ۱۳۶۷ برگزار بشود. خواهش می کنم نخست برای شنوندگان ما بگويید که برگزارکنندگان اين سمينار چه کسانی هستند و قرار است که اين سمينار کجا و کی برگزار بشود؟

مژده ارسی: اين سمينار بنابه فراخوان ”گفتگوهای زندان“ که در نوامبر اعلام شد برگزار می شود و ”گفتگوهای زندان“ یک پروژه ی مشترک زندانيان سياسی سابق است که تا حالا اقدام به انتشار ۷ شماره بصورت کتاب کرده اند. اين سمينار در کشور آلمان، شهر کلن، در تاريخ ۱۵ تا ۱۷ ژوييه برگزار خواهد شد.

دویچه وله: خانم ارسی، انگيزه و هدف «گفتگوهای زندان» از برگزاری اين سمينار چيست؟

مژده ارسی: همانطور که می دانيد، همه ساله در سالگرد کشتار سراسری زندانيان سياسی در سال ۶۷ مراسمی در آلمان و ديگر کشورها برگزار می شود و هميشه از زندانيان دعوت به عمل می آيد که تجربه ی خود را در اين رابطه نقل کنند. ما بعنوان زندانی همواره مخالف این موضوع بوده ايم که به زندانی بعنوان قربانی نگاه بشود و اينكه فقط از او دعوت بشود که بيان خاطره کند و يا تجربه اش را در اين رابطه و در اين مراسم مطرح کند. زيرا هرکدام از ما به دلايل شرکت و حضور در مبارزه ی سياسی، اجتماعی و طبقاتی دستگير شده ايم. بنابراين، نگاهی به اين صورت به قضيه را مورد نقد قرار می داده ايم. اگرچه سمينار هدفش را بررسی همه جانبه ی مسئله ی زندان، البته تا آنجا که در توانش است، قرار داده و در اين رابطه سعی شده است از کارشناسان و دست اندرکاران هم دعوت بشود. هدف ديگر سمينار که می توانم اسم ببرم، همانطور که بخشا هدف گفتگوهای زندان هم هست، مسئله ی مستندسازی ست. مسايل مربوط به سرکوب و اختناق است يا بهتر بگويم سرکوبگری اجتماعی و طبقاتی که هر روزه ما شاهدش بوده ايم و هستيم.

دویچه وله: مستندسازی به چه معنايی ست در اينجا؟

مژده ارسی: مستند سازی به اين معناست در اينجا که يکی از موضوعهای مورد بررسی مان در سمينار در بخش کتبی اش است، يعنی مستندسازی مسئله ی سرکوب در ایران که در اين رابطه از آقای ناصر مهاجر بخاطر انتشار کتاب «نقطه» دعوت شده و از آقای پرويز قليچ خانی بخاطر اينکه ايشان هرسال يک شماره نشريه ی «آرش» را به اين مسئله، مسئله ی کشتار سراسری، اختصاص می دهند و يک نفر هم گزارشی می دهد از گفتگوی های زندان و ديدگاه ما به مسئله ی مستندسازی و کارهايی که تاکنون توسط گفتگوها انجام شده است. بعد در زمينه ی تصويری هم ما از مهناز تميزی، فيلمساز تبعيدی که در سوئد زندگی می کنند دعوت کرده ايم. ايشان گزارشی می دهند راجع به مشکلاتی که کلا فيلمسازان در رابطه با ساختن فيلم، در رابطه با زندان دارند. همچنين از پانتة‌آ بهرامی دعوت به عمل آمده که گزارشی را راجع به فيلمی که در حال تهيه است ارائه بدهند.

دویچه وله: به بخشی از پرسش من راجع به برنامه ی تان پاسخ داديد. ديگر چه کارهايی در اين سمينار انجام خواهد گرفت؟

مژده ارسی: برنامه به اين شکل آغاز می شود كه، در روز اول به مسئله ی خانواده ها و فعالين و وابستگان زندانيان سياسی پرداخته می شود. در اين رابطه از اردوان زيبران دعوت شده که راجع به خانواده ها و رژیم شاه گزارشی می دهند. بعد گزارش خانم شهين نوايی هست. البته من يک توضیح کوتاهی بدهم که اينها صددرصد نيست، ولی چيزهايی که تا بحال در رابطه با آنها به جمع بندی رسيده ايم، ممکن است تغييرات کوچکی در برنامه داده بشود. بعد نمايش فيلم است از مادر رياحی که در روز اول مراسم اجراء می شود.

دویچه وله: مادر رياحی، برای کسانی که نمی دانند کيست...

مژده ارسی: مادر رياحی يکی از مادرانی ست که چند کشته داده اند در سال ۶۷ و ايشان الان متاسفانه فوت کرده اند، ولی يک مصاحبه با ايشان انجام شده و اين فيلم در روز اول سمينار نمایش داده می شود. بعد مهرنوش شجاعی از وضعيت فعالين در سالهای ۶۰ تا ۶۵ در داخل کشور گزارشی می دهند. بطور کلی به مسئله ی خانواده ها و فعالين و وابستگان زندانيان سياسی در وهله نخست روز اول پرداخته می شود. بعد برنامه ی فرهنگی و هنری داريم که روخوانی نمايشی «با من برقص» توسط هايده ترابی انجام می شود و بعد پرسش و پاسخ است در رابطه با کاری که انجام داده اند و نمايش فيلم «از اين فرياد تا آن فرياد». روز دوم، که در واقع پربرنامه ترين روز است، تاثيرات جسمی و روحی زندان و شکنجه بررسی می شود. در اين رابطه ما از کارشناسان، از پزشکان و کسانی که پايان نامه ی شان را در اين زمينه داده اند يا الان در مراکز مربوط به شکنجه شدگان، حمايت از شکنجه شدگان کار می کنند دعوت به عمل آورده ايم. از جمله از ناصر پرنيان که خودش البته زندانی سياسی بوده و همچنين از دکتر علی فرمانده، دکتر عذرا اباذری، که به شکنجه از ديدگاه زنانه و مردانه و تاثيرات روانی آن می پردازد. دکتر علی فرمانده به مسئله ی زندانی پس از زندان می پردازد، مشکلاتی که زندانی با آن روبروست. بعد يک دوست آلمان ما بنام «فيليتستاس تروير» تجربه ی شکنجه ديدگان امريکای لاتين را برای ما بازگو می کند. سپس در ادامه برنامه پرسش و پاسخ خواهد بود. بخش دوم، روز سه شنبه، اختصاص دارد به مسئله ی سرکوب و اختناق در ايران، تلاش برای مستندسازی که به آن اشاره کردم که ۲ بخش کتبی و تصويری ست. بعد شب همبستگی بين المللی با زندانيان سياسی ست، که در اين شب ما از چهره های مهم و برجسته ی سياسی که در مبارزه برای آزادی زندانيان سياسی در سطح جهان شرکت دارند، از جمله خود زندانيان سياسی که در حال حاضر در زندانها هستند، مثلا از ابو جمال احتمالا پيام خواهيم داشت، از چامسکی احتمالا ما پيام خواهيم داشت و ما در ارتباط هستيم که تمام اين پيامها را در شب همبستگی با زندانيان سياسی ايران بگيريم. سپس برنامه های هنری و فرهنگی در اين شب داریم، موسيقی، رقص. روز يکشنبه را ما بيشتر به گزارش وضع کنونی و جمعبندی از سمينار اختصاص داده ايم و احتمالا مشخص کردن سمینار بعدی که کجا و به چه شکل و در چه تاريخی برگزار خواهد شد. همينطور احتمالا گزارشی از بچه های زندان، از سال ۶۷، خواهيم داشت. گزارشی از وضع امريکای لاتين داريم که تا بحال هيچ شکنجه گری در امريکای لاتين مجازات نشده و مسئله ی مجازات شکنجه گر کلا به عنوان يک بحث طرح می شود. و همچنين مسئوليت گروههای سياسی در رابطه با زندانيان آزادشده و شکنجه شده بحث و گفتگو خواهد شد.

دویچه وله: خانم ارسی، به نظر خودتان سميناری که می خواهيد برگزار کنيد چه ويژگی هايی دارد؟ انتظار چه چيز جديدی را می توانيم از آن داشته باشيم؟

مژده ارسی: ويژگی سمينار کنونی اين است که برای اولين بار توسط خود زندانی ها برگزار می شود و فکر می کنم در اين رابطه سمينار نگاه ديگری به قضيه خواهد داشت. مسئله ی بعدی که به آن اشاره هم کردم، مسئله ی مستندسازی ست و در عين حال نگاه کارشناسانه به قضيه. ما سعی کرده ايم که اين سمينار از يک سطح کارشناسانه ی خوبی برخوردار بشود و اميدواريم که در اين راه موفق باشيم.

دویچه وله: تا کنون به مشکل هايی برخورد کرده ايد؟

مژده ارسی: مهمترين مسئله ی ما مسئله ی مالی ست که، هيچ کمکی از نهادها، ارگانها دريافت نکرده ايم و حضور تعداد وسيعی از سخنرانان، هنرمندان و کارشناسانی که در اين سمينار شرکت می کنند فقط بخاطر علاقه ی بی شائبه ی خود آنهاست به برپايی چنين سميناری و در واقع ضرورتش را همواره همه احساس کرده اند و آنها همه با هزينه ی خودشان از کشورهای مختلف در سمينار شرکت می کنند.جا دارد که ما در همين جا از تک تک شان تشکر کنيم بخاطر اين همکاری. ولی همانطور که گفته ام متاسفانه مشکل بزرگ ما، مشکل مالی ست.

دویچه وله: چه کسانی می توانند در اين سمينار شرکت کنند؟

مژده ارسی: سخنرانان ما اغلب خودشان داوطلب شده اند و خودشان تماس گرفته اند برای ارائه ی کار و کسان ديگر هم می توانند ثبت نام کرده و شرکت کنند. فرم ثبت نامها اعلام شده و هرکسی که علاقمند است باید هرچه سريعتر ثبت نام کند و آزاد است که در سمینار شرکت کند.

دویچه وله: يعنی به عنوان شنونده يا به عنوان شرکت کننده در بحث بايد قبلا ثبت نام کرد؟

مژده ارسی: بله، حتما.

دویچه وله: در نظر داريد که نتايج کار سمينار را منتشر کنيد؟

مژده ارسی: بله، ما قصد داريم بصورت کتاب و احيانا حتا بصورت تصويری، که البته اين قسمت دوم صددرصد نيست، ولی اگر موفق بشويم قصد داريم بصورت تصويری هم منتشر کنيم.

دویچه وله: چگونه می شود با شما تماس گرفت؟

مژده ارسی: علاقمندان می توانند از طريق آدرس اينترنتی ما يا ايميل ما dialogt@web.de و يا شماره تلفن هايی که اعلام شده با ما در تماس باشند و برای ثبت نام اقدام کنند.

دویچه وله: خانم مژده ارسی بسيار سپاسگزارم که در اين مصاحبه با ما شرکت کرديد و اميدوارم که ما در آینده بتوانيم از سمينار شما گزارشی داشته باشيم.