معاون پیشین وزیر کشور و زندانی سیاسی کنونی، نحوه بررسی صلاحیت داوطلبان نامزدی در انتخابات پنجمین دوره مجلس خبرگان را "اقدامی جناحی و مهندسی شده" از شوی شورای نگهبان خواند.

مصطفی تاج‌زاده در مطلبی که از زندان اوین به بیرون فرستاد و دوشنبه، ۱۲ بهمن در سایت "کلمه" منتشر شد، خاطر نشان کرد که با حذف گسترده داوطلبان که شامل اصول‌گرایان میانه‌رو نیز شده، دست‌کم ۸۰ درصد کرسی‌های مجلس خبرگان نصیب افراد مورد نظر اقتدارگرایان می‌شود.

عضو شورای مرکزی جبهه مشارکت در ادامه نوشت: «پس رد یا تأیید صلاحیت سید حسن خمینی در ترکیب خبرگان آتی تغییر ایجاد نمی‌کرد و ریاست آقای [محمد] یزدی را به خطر نمی‌انداخت. پس چرا او را رد کردند؟»

بیشتر بخوانید: صلاحیت حسن خمینی برای مجلس خبرگان تأیید نشد

دل‌سرد کردن مردم

به باور تاج‌زاده هدف از حذف حسن خمینی از سویی آشکار نشدن "پایگاه وسیع مردمی" او و از سوی دیگر "ناامید کردن شهروندان و به‌ویژه جوانان" بوده است.

این زندانی سیاسی می‌افزاید، به رغم شعارهای سران حکومت درباره مشارکت حداکثری در انتخابات، آنها می‌دانند که هر چه میزان مشارکت بیشتر باشد فاصله‌ی آرای کسانی چون اکبر هاشمی رفسنجانی و حسن روحانی با اعضا و نزدیکان شورای نگهبان بیشتر خواهد بود.

یکی از شرایط نامزدی در انتخابات مجلس خبرگان "اجتهاد" است و کسانی که اجتهادشان از نظر فقهای شورای نگهبان محرز نیست باید در یک آزمون کتبی و یک مصاحبه شفاهی شرکت کنند.

حسن خمینی از شرکت در آزمون اجتهاد خودداری کرد. در عین حال راه‌های دیگری از جمله تائید مراجع تقلید یا بررسی سوابق و فعالیت افراد نیز می‌تواند به تائید صلاحیت آنها منجر شود.

بیشتر بخوانید: نگرانی از "مهندسی انتخابات" با غیررقابتی شدن اغلب حوزه‌ها

دهن‌کجی به مراجع تقلید

تاج‌زاده نوشت: «رد صلاحیت سید حسن خمینی افزون بر پیامدهای منفی فراوان داخلی و خارجی‌اش دهن‌کجی آشکار به مراجع و بزرگانی چون آیت‌الله وحید خراسانی، شبیری زنجانی، موسوی اردبیلی، جوادی آملی، یوسف صانعی، محقق داماد، راستی کاشانی، محفوظی، امینی و… است که صلاحیت و شایستگی او را تأیید کرده‌اند.»

پس از مشخص شدن نتایج اولیه بررسی صلاحیت داوطلبان نامزدی در دو انتخابات مجلس خبرگان و مجلس دهم و عدم تائید گسترده صلاحیت افراد نزدیک به اصلاح‌طلبان و اصول‌گرایان میانه‌رو انتقادها و اعتراض‌های زیادی به آنچه عمل‌کرد جناحی شورای نگهبان عنوان شده وارد شد.

رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنه‌ای، سی‌ام دی ماه در دیدار با دست‌اندرکاران انتخابات به طور غیرمستقیم به دفاع از شورای نگهبان و تائید رد صلاحیت‌ها پرداخت و گفت که در کشورهای دیگری نیز به مخالفان نظام اجازه ورود به عرصه قدرت را نمی‌دهند.

بیشتر بخوانید: خامنه‌ای غیرمستقیم رد صلاحیت‌های گسترده را تأیید کرد

مقایسه ایران با افغانستان و لبنان

تاج‌زاده با اشاره به تائید عملکرد شورای نگهبان توسط خامنه‌ای می‌نویسد، این شورا صلاحیت بسیاری را به بهانه عدم التزام به قانون اساسی و نظام تائید نکرد، اما منظور آنها افرادی بوده که "صد در صد در تمام زمینه‌ها مانند رهبر فکر نمی‌کنند و موضع نمی‌گیرند".

عضو شورای مرکزی جبهه مشارکت، ادعای خامنه‌ای در مقایسه ایران با دیگر کشورها را نادرست می‌داند و می‌گوید برای تشخیص آن ارجاع به انتخابات در کشورهایی چون سوئیس، سوئد، آلمان و ایتالیا لازم نیست، بلکه کافی است به انتخابات در کشورهایی چون عراق، لبنان، ترکیه و مالزی، تونس، افغانستان و فلسطین توجه کرد که در آنها "مسلمان و مارکسیست، لیبرال و سوسیالیست، باحجاب و بی حجاب" می‌توانند نامزد شوند.

او در ادامه نوشت: «در چنین دنیایی تأئید تنها ۱۶۶ نامزد برای ۸۸ کرسی که ۹۰ درصدشان از یک جناح‌اند غیرقابل باور به نظر می‌رسد و تصویری تک‌صدا و رقابت‌گریز از جمهوری اسلامی ترسیم می‌کند.»

بیشتر بخوانید: تردید رفسنجانی درباره صلاحیت اعضای شورای نگهبان

منصوبان خامنه‌ای در شورای نگهبان

به گزارش خبرگزاری ایسنا، همزمان با انتشار این یادداشت، اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در سخنان کم‌سابقه‌ای به رد صلاحیت حسن خمینی انتقاد کرد و خطاب به اعضای شورای نگهبان گفت: «شما صلاحیت خود را از کجا آورده‌اید؟ چه کسی به شما اجازه داده است که قضاوت کنید؟ چه کسی به شما اجازه داد که یک‌جا بنشینید و داوری کنید؟»

پاسخ رفسنجانی را قانون اساسی جمهوری اسلامی داده که مطابق آن شش فقیه شورای نگهبان منصوبان رهبر هستند و در عمل تائید و رد صلاحیت نامزدان انتخابات را با اجازه او انجام می‌دهند.

معاون و سرپرست وزارت کشور در دوران ریاست جمهوری محمد خاتمی در بخش دیگری از یادداشت خود نوشته است: «هرچه دایره صاحبان صلاحیت و موافقان نظام توسط منصوبان رهبر تنگ‌تر می‌شود، اصلاح‌طلبان باید دایره ائتلاف نانوشته اما مبارک [انتخابات ریاست جمهوری سال] ۹۲ را گسترش دهند.»

این فعال سیاسی زندانی با اشاره به رایزنی‌هایی که برای بازنگری در بررسی صلاحیت‌ها انجام می‌شود تاکید کرد: «راه گذار به دموکراسی و حل یا مهار معضلات کمرشکن کنونی نه عصبانیت است و نه ناامیدی. نه اعتراض خیابانی است و نه قهر انتخاباتی، نه دل بستن به شورای نگهبان است و نه چشم دوختن به رهبری.»

تاج‌زاده معتقد است که اصلاح‌طلبان باید حتا با نامزدان کم‌تعداد نیز فعالانه در انتخابات شرکت‌کنند و افرادی را به هر دو مجلس بفرستند که اگر در اقلیت هم باشند به پشتوانه رأی بالای مردم و حمایت فعال آنها "از پس مقابله با طرح‌های ایران‌برانداز فراکسیون اکثریت" برآیند.