گوترش: جهان وارد عصر جدیدی از بحرانها و درگیریها میشود
۱۴۰۲ تیر ۳۰, جمعه
آنتونیو گوترش برنامه جدید سازمان ملل برای برقراری صلح در جهان را معرفی کرد. او گفت، ماهیت درگیریها نسبت به زمان پس از پایان جنگ سرد متفاوت شده و این سازمان تدابیر جدیدی را برای مقابله با این تهدیدات در نظر گرفته است.
تبلیغات
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد روز جمعه ۲۱ ماه ژوئیه (۳۰ تیر) در مقر این نهاد در نیویورک اعلام کرد که سازمان ملل تدابیر جدیدی را "برای مقابله با تهدیدات جدید در جهان" در نظر گرفته است.
به گفته او، ماهیت درگیریهای فعلی در جهان در مقایسه با دوران اولیه پس از پایان جنگ سرد، تغییر کرده و این مسئله به این خاطر مستلزم برقراری یک طرح راهبردی مناسب در برخورد با آن است.
گوترش با اشاره به طرح چندجانبه خود یا "دستور کار جدید برای صلح" گفت، این طرح تلاش سازمان ملل برای مقابله با تهدیدات و استقرار صلح و امنیت بر مبنای حقوق بینالملل است.
درگیریهای پیچیده و مدیریت دشوار آن
دبیرکل سازمان ملل با اشاره به پیچیدگی زیاد درگیریها در جهان تصریح کرد: «نقض قوانین بینالمللی در حال افزایش است. مقابله با درگیریها و حل آن، دشوار شده است. سال گذشته بیشترین شمار مرگ و میرهای ناشی از جنگ و درگیری در مقایسه با سه دهه اخیر، مشاهده شده است.»
گوترش همچنین متذکر شد: «وضعیت اقلیمی جهان در کنار نگرانیهای جدید مربوط به احتمال وقوع جنگ هستهای، همچنان به عنوان چالشهای جدی مطرح هستند.»
دبیرکل سازمان ملل همچنین گفت که حمله روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ "رسیدگی به این چالشها را دشوارتر کرده است."
او اضافه کرد: «اگر همه کشورها به تعهدات خود بر اساس منشور سازمان ملل که خواستار احترام به حاکمیت ملی و تمامیت ارضی همه ملتها است، عمل کنند برقراری صلح تضمین خواهد شد.»
اصلاحات در ماموریتهای حافظ صلح
"دستور کار جدید برای صلح" از سوی سازمان ملل متحد شامل ۱۲ پیشنهاد راهبردی است که در ۵ حوزه اصلی قرار گرفتهاند.
دبیرکل سازمان ملل خواستار ایجاد اصلاحات در ماموریتهای حافظ صلح این نهاد شد و گفت که عملیات نیروهای صلحبان این سازمان بایستی "انعطافپذیر و سازگار" با نیروهای میزبان باشند.
گوترش همچنین تاکید کرد که "هیچ قارهای بیشتر از آفریقا به عملکرد نسل جدید ماموریتهای حافظ صلح نیازمند نیست."
چشمگیرترین رویدادهای سال ۲۰۲۲ به روایت تصویر
جنگ و درگیری، جنبشهای اعتراضی از جمله در ایران، سوانح طبیعی و کرونا از جمله مواردی بودند که در سال ۲۰۲۲ خبرساز شدند؛ سالی که پر از بحران بود، اگر چه در مواردی نادر روزنههای امید نیز به چشم میخورد.
عکس: YASIN AKGUL/AFP/Getty Images
جنگی تازه در اروپا
تهاجم نظامی روسیه به اوکراین موضوع محوری سال ۲۰۲۲ بوده است. در روز ۲۴ فوریه نیروهای ارتش پوتین، رئیس جمهوری روسیه به اوکراین حمله کردند؛ رویدادی که با توجه به تنش حاکم میان مسکو و کییف بیم بروز آن میرفت. آتشی که اکنون در اروپا شعلهور شده، طبق اعلام سازمان ملل تا دسامبر امسال ۶۷۵۵ قربانی غیرنظامی در اوکراین گرفته است. حدود ۸ میلیون اوکراینی ناچار به گریز از کشور خود شدهاند.
عکس: AFP
زندگی از دست رفته
امدادگران در تلاش برای نجات یک زن باردار از آوارههای زایشگاهی در ماریپول هستند. این زن و طفلی که در رحم داشت، هر دو جان خود را از دست دادند. حمله روسیه به این کلینیک جنایتی جنگی محسوب میشود. بوچا که از مناطق پیرامونی کییف است نیز در جریان جنگ روسیه خبرساز شد. پس از خروج نیروهای روسیه از آنجا بیش از ۴۰۰ جسد کشف شد که تقریبا تمامی آنها غیرنظامی بودند. روسیه ارتکاب چنین کشتاری را انکار میکند.
عکس: Evgeniy Maloletka/AP/picture alliance
اعتراضات در ایران
زن، زندگی، آزادی؛ این شعاری است که جنبش اعتراضی در ایران علیه حکومت جمهوری اسلامی تحت عنوان آن به جریان افتاد. آغازگر این اعتراضات که همچنان ادامه دارد، مرگ مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد در سپتامبر سال جاری میلادی بود. در طی این اعتراضات بود که بسیاری از زنان حجاب خود را برداشتند. این صحنه از مراسم چهلم مهسا امینی، از تصاویر خبرساز و ماندگار جنبش اعتراضی در ایران محسوب میشود.
عکس: UGC/AFP
منع سقط جنین
در اواخر ماه ژوئن سال جاری میلادی بود که دادگاه عالی در آمریکا حق زنان در این کشور در مورد سقط جنین را سخت محدود کرد و انجام این کار در بسیاری از ایالتهای آمریکا ممنوع شد. تصمیم دادگاه عالی اعتراضات گستردهای را به دنبال داشت. بسیاری از زنان در حین اعتراض کلاههای سرخابی به سر داشتند. نانسی پلوسی، از حزب دموکرات با انتقاد از این رأی گفت: «زنان اکنون حقوق کمتری در مقایسه با مادران خود دارند.»
عکس: ANDREW CABALLERO-REYNOLDS/AFP/Getty Images
سیلی سال
جنجال در مراسم اهدای جوایز اسکار؛ ویل اسمیت (راست)، در حین این مراسم بر روی صحنه به کریس راک، سیلی زد. راک پیشتر همسر ویل اسمیت را به خاطر سر تراشیدهاش به سخره گرفته بود. جیدا پینکت، همسر اسمیت از یک بیماری نادر رنج میبرد که با ریزش مو همراه است. اسمیت بعدا به خاطر زدن سیلی به کریس راک عذرخواهی کرد.
عکس: BRIAN SNYDER/REUTERS
گرما و سیل
نخست گرمایی طاقففرسا حاکم شد و سپس سیل به راه افتاد؛ در بهار امسال هند و پاکستان با گرمایی بیسابقه نزدیک به ۵۰ درجه سانتیگراد روبرو شدند. سپس در ماه اوت سیلی جاری شد که بیش از همه پاکستان را فراگرفت. حدود دو سوم از خاک پاکستان زیر آب فرو رفت. کارشناسان، تغییرات اقلیمی را از دلایل بروز اینگونه حوادث طبیعی میدانند.
عکس: AFP
طعمه آتش
پاکستان و هند تنها نقاطی نبود که تغییرات اقلیمی در آنجا رد پا گذاشت. خشکی و گرمای بیش از حد در سال ۲۰۲۲ آتشسوزیهای مهیبی در برخی نقاط اروپا از جمله در فرانسه (تصویر) به دنبال داشت. شدت گرما در اروپا در تابستان سال جاری میلادی بیسابقه بود و جان دهها هزار نفر را گرفت. رودخانههای بزرگی چون راین و لوآر نیز از این روند در امان نماندند و بخشهایی از آنها کاملا خشک شد.
عکس: AP Photo/picture alliance
مبارزه با تغییرات اقلیمی با تمام وجود
جنگیدن به جای تسلیم شدن؛ از تابستان ۲۰۲۲ سازمانها و گروههایی چون "آخرین نسل" و "شورش علیه انقراض" با حرکتها و ابتکارعملهایی افراطی خبرساز شدهاند. آنها تنها دست به راهپیمایی نمیزنند، بلکه به آثار هنری سس گوجهفرنگی میپاشند و خود را در خیابانها یا فرودگاهها با چسب میچسبانند تا توجه و اذهان مردم و همچنین سیاستمداران را به پیامدهای سنگین تغییرات اقلیمی معطوف کنند.
عکس: REMKO DE WAAL/ANP/AFP
زایش ستارگان
از رویدادهای مهم علمی در سال ۲۰۲۲ پرتاب و آغاز فعالیت تلسکوپ فضایی "جیمز وب" بود. هدف این تلسکوپ تهیه عکسهایی از ستارگان نخستین کیهان است که بیش از ۱۳،۵ میلیارد سال قدمت دارند. جیمز وب همچنین از سیارات منظومههای ستارهای دیگر تصویربرداری میکند و این امکان را به دانشمندان میدهد تا قابلزیست بودن آنها را بررسی کنند. این، تصویری از سحابی کارینا است که توسط این تلسکوپ گرفته شده است.
عکس: NASA, ESA, K. Sahu (STScI)
وداع با ملکه
در روز ۸ سپتامبر ۲۰۲۲ الیزابت دوم، ملکه بریتانیا در سن ۹۶ سالگی درگذشت. او هفت دهه سلطنت کرد و با این حساب رکوردی درخور توجه به جای گذاشت. او چند ماه پیش از درگذشتش هفتادمین سالگرد تاجگذاری خود را جشن گرفته بود. نمایی از تصویرپردازی بر ساختمان اپرای سیدنی به یاد ملکه الیزابت دوم.
عکس: ROBERT WALLACE/AFP/Getty Images
ظاهری درخشان
نمایی از ورزشگاه لوسیل در دوحه و انعکاس خورشید بر آن؛ این ظاهر درخشان اما تنها گوشهای از داستان است. این که چند کارگر خارجی در جریان احداث ورزشگاههای ویژه جام جهانی فوتبال ۲۰۲۲ در قطر جان خود را از دست دادند، هنوز هم مشخص نیست. هیچ دورهای از این مسابقات تا بدین اندازه بحثبرانگیز نبوده است؛ میزبانی کشوری که در آن از انتخابات آزاد خبری نیست، همجنسگرایان تحت پیرگرد هستند و حقوق زنان محدود است.
عکس: KARIM JAAFAR/AFP/Getty Images
درد و رنج در افغانستان
با روی کار آمدن طالبان در افغانستان در اوت ۲۰۲۱ به این سو وضعیت انسانی و حقوق بشری در این کشور به شدت رو به وخامت گذاشته است. نیمی از شهروندان افغانستان از گرسنگی رنج میبرند؛ مانند این زن که در سرمای زمستان چارهای جز گدایی ندارد تا شکم خود و فرزندش را سیر کند. به ویژه زنان و دختران در پی قدرتگیری دوباره طالبان از حقوق بسیاری محروم شده و قربانیان اصلی این تغییر و تحول در افغانستان هستند.
عکس: ALI KHARA/REUTERS
ادامه مبارزه با ویروس
اگر چه در سال ۲۰۲۲ از سنگینی سایه همهگیری کرونا بر جهان کاسته شد و محدودیتهای کرونایی به تدریج رفع شدند، اما برخی از کشورها از جمله چین به سیاستهای سختگیرانه خود ادامه دادند تا موارد ابتلا را به "صفر" برسانند؛ سیاستهایی که در نهایت بیثمر ماند و اعتراضات گستردهای را در چین به دنبال داشت. در پی این اعتراضات بود که حکومت چین بسیاری از محدودیتها را در ماه دسامبر امسال لغو کرد.
عکس: Pan Yulong/dpa/XinHua/picture alliance
عبور از مرز ۸ میلیارد
در ماه نوامبر سال ۲۰۲۲ جمعیت جهان از مرز هشت میلیارد نفر عبور کرد. حدود ۶۰ درصد از جمعیت جهان در آسیا زندگی میکنند. در مجموع اما رشد جمعیت و نرخ زایمان در دنیا کاهش یافته است. افزون بر آن، پاندمی کرونا سبب شد که متوسط عمر در جهان نیز کاهش پیدا کند.