یوشکا فیشر، وزیر خارجه پیشین آلمان در مقاله‌ای که در روزنامه " زود دویچه تسایتونگ" نوشته به بررسی حساسیت ویژه دور جدید مذاکرات اتمی میان ایران و غرب پرداخته است.

مذاکرات اتمی میان ایران و اعضای گروه ۵+۱ قرار است از روز شنبه (۱۴ آوریل/ ۲۶ فروردین) در استانبول پس از یک سال وقفه دوباره از سر گرفته شود.

به عقیده وزیر خارجه سابق آلمان، تنها کائنات ممکن است بدانند که این بار ‌آیا طرفین مذاکره‌کننده به راه‌حلی خواهند رسید یا نه. اما یک چیز روشن است، این‌که اوضاع هرگز به این اندازه خطیر نبوده است.

پس از آخرین دیدار نخست وزیر اسرائیل از واشنگتن و نخست وزیر ترکیه از ایران، به نظر می‌رسد ابرها از آسمان مناقشه اتمی کنار می‌روند.

به نظر یوشکا فیشر، باراک اوباما، رئيس جمهوری آمریکا در مقابل اسرائیل فرصتی به دست آورده تا خط قرمزها را روشن کند. خط قرمزی که مشخص‌کننده‌ی آغاز واقعی تولید سلاح هسته‌ای در ایران است و در صورت شکست مذاکرات به معنای آمادگی ایالات متحده برای گزینه احتمالی نظامی علیه ایران خواهد بود.

نکته‌ای امیدوارکننده

یوشکا فیشر می‌نویسد، آمریکا و اتحادیه اروپا نگران از خطرات یک جنگ در منطقه به انواع و اقسام تحریم‌های "هوشمندانه" علیه ایران دست زدند که بویژه متوجه صادرات نفت ایران و معاملات پولی ایران شده است. تحریم‌هایی که اقتصاد ایران را به شدت تحت تاثیر قرار داده است.

وی می‌گوید، به نظر می‌رسد ‌آمریکا به دلیل خطیر بودن شرایط از راه‌های مختلف برای ارتباط با رهبران ایران تلاش کرده است.

اشاره وزیر خارجه سابق آلمان به پیام باراک اوباما رئیس‌جمهور آمریکا به ایران است که به تازگی از طریق رجب طیب اردوغان نخست‌وزیر ترکیه به آیت‌الله خامنه‌ای داده شد.

اوباما در این پیام به آیت‌الله خامنه‌ای گفته بود که اگر او ثابت ‌کند که کشورش در تلاش دستیابی به سلاح اتمی نیست، آمریکا از برنامه اتمی صلح‌آمیز جمهوری اسلامی پشتیبانی خواهد کرد.

از نظر یوشکا فیشر، تنها نکته‌ی امیدوارکننده این است که هردو طرف نسبت به این شرایط آگاهند و این ممکن است زمینه‌ساز مذاکراتی جدی و تلاشی برای رسیدن به یک راه حل واقعی باشد.

خوش‌بینی وزیر خارجه پیشین آلمان احتمالا به دلیل برخورد تازه ایران در مناقشه هسته‌ای است.

سعید جلیلی دبیر شورای‌عالی امنیت‌ملی و دیپلمات ارشد ایران در مذاکرات هسته‌ای روز چهارشنبه (۱۱ آوریل، ۲۳ فروردین) اعلام کرد که هیئت تحت سرپرستی وی این‌بار با پیشنهادهای تازه‌ای روانه استانبول می‌شود. وی ابراز امیدواری کرد که برخورد پنج عضو دائمی شورای امنیت و آلمان نیز با این پیشنهادها سازنده باشد.

هم چنین ۲۰۰ نماینده مجلس شورای اسلامی نیز با صدور بیانیه‌ای از نمایندگان شش کشور حاضر در نشست آتی خواستند که به‌جای "تقابل" با جمهوری اسلامی راه "تعامل" را پیش بگیرند تا زمینه‌های موفقیت این مذاکرات فراهم شود.

آقای فیشر در مقاله‌ی خود تأکید دارد که موضوع‌های مختلف را نباید بار این مذاکرات کرد، زیرا در این مذاکرات نمی‌توان راه‌حلی برای آنها یافت.

بحران سوریه، آینده‌ی ایران و رژیم‌اش، وضعیت حاکم بر خلیج فارس و در منطقه، همه‌ی این‌ها موضوع‌هایی است که از نظر یوشکا فیشر باید در سطوح دیگر و در چارچوب یک محور زمانی دیگر مورد بررسی قرار گیرند؛ و آن زمانی است که خطر جنگ از بالای سر برنامه اتمی ایران تعدیل و یا رفع شده باشد.

آخرین فرصت برای یافتن راه‌حل، یا آغاز یک تراژدی

یوشکا فیشر در مقاله خود تاکید می‌کند که اگر به‌رغم همه این‌ها بازهم مذاکرات شکست بخورد، آنگاه بعید است بتوان مانع از تصادف مهیب دو قطار سریع‌السیر با یکدیگر شد و باید منتظر آغاز یک تراژدی بود.

از نظر وی، توسل به جنگ نه تنها از این جنبه که ضداخلاقی و ضدانسانی است، بلکه به این دلیل که یک راه‌حل واقعی هم نیست، به‌عنوان آخرین گزینه تلقی می‌شود. این را بوش، رامسفلد و چینی در جنگ عراق ثابت کردند.

وزیر خارجه پیشین آلمان نتیجه می‌گیرد که گاه توسل به اقدام نظامی اجتناب‌ناپذیر است، ولی هیچ‌گاه آلترناتیوی برای حل دیپلماتیک یک معضل بغرنج نیست. و این امروز این امر در مورد "گره‌‌ی ایرانی" صدق می‌کند.

NK/DK