یک فعال کارگری دریافتی کارگران را "یک‌سوم خط فقر" نامیده و خواهان ورود قوه قضائیه به این موضوع شده است. در همین حال دیوان عدالت شکایت کارگران را "ناوارد" دانسته و اعلام کرده، قرار نیست دستمزد برابر با نرخ تورم تعیین شود.
دریافتی کارگران "یک‌سوم خط فقراست"عکس: Jamejamonline
تبلیغات
احسان سهرابی، فعال کارگری در گفت‌وگو با خبرگزاری ایلنا خواهان ورود قوه قضائیه به موضوع دستمزد کارگران شده است. به گفته این فعال کارگری، رای دیوان عدالت در این زمینه ناعادلانه و خلاف منافع کارگران بوده است.
دیوان عدالت شکایت مزدی کارگران را وارد ندانسته و اعلام کرده است قرار نیست دستمزد برابر با نرخ تورم تعیین شود. استدلال دیگر این دیوان برای رد شکایت مزدی کارگران این است که اعضای رسمی شورایعالی کار، از جمله اعضای کارگری مصوبه مزدی را امضا کرده‌اند.
احسان سهرابی ضمن انتقاد از حکم دیوان عدالت خطاب به اعضای شورایعالی کار می‌گوید: «مزدی را مصوب کردید که بنیان خانواده‌های کارگری را زیر سوال برده. چطور می‌خواهید پاسخگوی کارگران باشید؟»
این فعال کارگری اکنون از رئیس قوه قضائیه خواسته است با استفاده از ظرفیت‌های قانونی جلوی بی‌عدالتی را بگیرد.
او خاطرنشان کرده، وقتی بر مبنای داده‌های بانک مرکزی به عدد ۵۰ درصد در افزایش دیه رسیدند بر همین منوال هم قاضی دیوان می‌تواند موضوع دستمزدها را تفسیر کند.
"دستمزد ناعادلانه باشد جرم و ناهنجاری بیشتر اتفاق می‌افتد"
احسان سهرابی ضمن هشدار درباره تبعات دریافتی زیر خطر فقر کارگران می‌گوید، "افزایش آسیب‌های اجتماعی"، پائین‌آمدن سن بزه‌کاری‌ها" و بالا بودن "آمار طلاق و اعتیاد" از جمله تبعات پائین بودن دستمزدهاست. او تاکید می‌کند: «تا رفاه و دستمزد عادلانه نباشد، جرم و ناهنجاری به وفور اتفاق می‌افتد.»
سهرابی از شورای عالی قضایی و کمیسیون اصل نود مجلس درخواست کرده است تا صدای کارگران در خصوص دستمزد ۱۴۰۲ شنیده شود و برای اجرای قانون و تامین منافع آنها گام اساسی برداشته شود.
استمداد کارگران از دولت ابراهیم رئیسی برای بهبود وضعیتشان تا کنون اما نتیجه نداده و این در حالی است که رئیسی با وعده از بین بردن بی‌عدالتی رئیس‌جمهور شده است. وضعیت اقشار زحمتکش جامعه در دوره ریاست جمهوری او نه تنها بهبود نیافته بلکه در برخی موارد حتی بدتر شده است.
بیمه ۳۰۰ هزار کارگر ساختمانی قطع شد
اکبر شوکت، رئیس کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی کشور هم می‌گوید، معطلی چند ساله بیمه کارگران ساختمانی، موجب قطع شدن بیمه ۳۰۰ هزار کارگر شده است.
رئیس کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی از عملکرد مجلس در مورد بیمه کارگران انتقاد کرده و گفته است، رئیس مجلس طوری عمل کرده که صحن علنی مجلس بر خلاف کمیسیون اجتماعی رأی داده است.
به گفته شوکت، معطلی چند ساله بیمه کارگران ساختمانی موجب قطع شدن بیمه ۳۰۰ هزار کارگر شده و ۵۰۰ هزار کارگر ساختمانی منتظر نوبت در تامین اجتماعی باقی مانده‌اند.
رئیس کانون کارگران ساختمانی تاکید کرده که طی سه سال گذشته تعداد کارگران ساختمانی بیمه شده از ۹۰۰ هزار نفر به ۶۵۰هزار نفر رسیده است.
به گفته او، کارگران ساختمانی امنیت شغلی ندارند و حتی اگر بیمه هم باشند نمی‌توانند از بیمه بیکاری بهره‌مند شوند. شوکت تاکید کرده است: «کارگران ساختمانی حدود ۱۰ درصد شاغلان کل کشور را تشکیل می‌دهند اما ۵۰ درصد ازحوادث ناشی از کار برای این افراد رقم می‌خورد.»
کارگران ساختمانی قدیمی با مشکل بازنشستگی مواجه‌اند. برخی از کارگران بالای ۶۰ سال حتی یک روز هم سابقه پرداختی بیمه ندارند و با این گذر از عمر و سختی کار دیگر تاب و توان اشتغال را هم از دست داده‌اند.
یارانه‌ای که دولت به اقشار کم‌درآمد می‌دهد نیز به حدی پایین است که بسیاری می‌پرسند، این یارانه مگر کفاف چند روز زندگی در این اوضاع اقتصادی کشور را می‌دهد؟
روز جهانی کارگر؛ کارگران ایران و شعارهایشان
اول ماه مه ( ۱۱ اردیبهشت) روز جهانی کارگر است. در ایران کارگران معترض به وضعیت بد معیشتی، همه ساله این روز را با اعتراض و تظاهرات سپری می‌کنند. روز جهانی کارگر در ایران به روایت تصویر:
عکس: ILNA
اول ماه مه
در ایران بر خلاف بسیاری از کشورهای جهان، اول ماه مه، روز جهانی کارگر تعطیل رسمی نیست. اصل ۲۶ قانون اساسی ایران اجازه تشکیل تشکلهای مستقل، آزاد و صنفی کارگران را می‌دهد اما ماده ۱۳۱ قانون کار، کارگران را ملزم کرده فقط در تشکلهای رسمی که در قانون کار از آنها نام برده شده عضو شوند، مانند "شورا های اسلامی کار" و بدین ترتیب کارگران را از حق تشکیل سندیکای مستقل و آزاد منع کرده است.
عکس: ILNA
جای کارگر زندان نیست
اعتراضات کارگری همواره با بازداشت فعالین این حوزه همراه بوده است. همچنین در سال‌های اخیر با نزدیک شدن به روز جهانی کارگر، سندیکاها و تشکلهای کارگری از احضار و تهدید تلفنی اعضای خود خبر داده‌اند.
عکس: Privat
نگاه امنیتی به روز کارگر
تجمع روز جهانی کارگر در سال ۱۴۰۰ در حالی برگزار شد که دستگاه‌های امنیتی فعالان کارگری و صنفی را از شرکت در آن منع کرده بودند. تجمع‌های اعتراضی کارگران در بیش از ۲۰ شهر ایران با مداخله نیروهای انتظامی روبرو شد و فقط در تهران حداقل ۳۰ فعال کارگری بازداشت شدند.
عکس: Freie Union der Arbeiter im Iran
اصلاح قانون کار
پس از انقلاب اسلامی تا سال ۱۳۶۹ همان قانون کار پیشین مصوب سال ۱۳۳۷ اجرا می‌شد. در سال ۱۳۶۹ قانون کار جدیدی تصویب شد. اصلاح این قانون بطور جدی در سال ۱۳۸۵ و در دولت محمود احمدی نژاد مطرح و پیش‌نویس لایحه‌ای که بیشتر کارفرما را در نظر داشت تهیه شد که با اعتراض‌های کارگری از دستور کار مجلس خارج شد. اما "سایه اصلاح قانون کار به نفع کارفرمایان" همچنان بر سر کارگران سنگینی می‌کند.
خصوصی‌سازی
خصوصی‌سازی یا "خصولتی‌سازی" از ترکیب دو واژه "خصوصی" و "دولتی" وارد ادبیات کارگری شد و به معنی تسلط دولت یا نهادهای وابسته به حکومت بر شرکت‌ها و کارخانه‌ها است. این روند معمولا با بکار گماردن مدیران ناکارآمد، افول اقتصادی، ورشکستگی، بیکاری کارگران و فروش اموال و زمین‌های واحد‌های اقتصادی همراه بوده است. در سال‌های اخیر این موضوع به روز جهانی کارگر نیز راه یافته است.
عکس: ILNA
ایجاد تشکلهای کارگری
براساس اعلام معاونت روابط کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ۱۳ هزار و ۸۴۷ تشکل کارگری و کارفرمایی در کشور وجود دارد که از این تعداد ۱۱ هزار و ۶۸ تشکل به تشکلهای کارگری مربوط هستند. بی تردید حضور نمایندگان تشکلهای کارگری و کارفرمایی در مراجع تصمیم گیر همانند شورای عالی کار یا سازمان تامین اجتماعی می تواند در دفاع از حقوق و مطالبات جامعه کارگری مثمرثمر باشد.
عکس: vahedsyndica.com
تامین اجتماعی
علیرضا فتحی، عضو هیات مدیره کانون شوراهای اسلامی کار استان تهران می‌گوید: «کارگران سوال می‌کنند که این حق بیمه برای کدام خدمات، کدام مسکن، کدام پزشک خانواده و… هزینه می‌شود؟ پس سازمان تامین اجتماعی و صندوق بازنشستگی آن و شستا با اینهمه شرکت‌های ریز و درشت برای کارگران چه می‌کنند؟» بدهی۴۵۰ هزار میلیارد تومانی دولت به تامین اجتماعی نیز حکایت از عمق بحران دارد.
عکس: Ilna
قرارداد موقت
محمد رضا تاجیک، نماینده مجمع عالی نمایندگان کارگران ایران در شورای عالی کار می‌گوید: «روند کاری کارگاه‌ها به سمتی در حال حرکت است که در آنها قرارداد بصورت یکساله بسته نمی‌شود و کارگری که ۱۵یا ۲۰سال سابقه کار در واحدی را دارد، قرارداد کاری‌اش ۳ تا ۹ ماه است. کارفرما خیال خود را راحت می‌کند که هر موقعی که نیاز نداشت، بتواند کارگر را از آن واحد اخراج کند.»
عکس: Ilna
امنیت شغلی
قراردادهای موقت امنیت شغلی کارگران را هدف گرفته است. محمد رضا تاجیک، رئیس مجمع نمایندگان کارگران استان تهران می‌گوید ۹۷ درصد کارگران قرارداد موقت دارند. او تنها راه ایجاد امنیت شغلی برای کارگران را اصلاح قراردادهای کار و اجرای ماده ۷ قانون کار می‌داند.
عکس: Ilna
اصلاح قانون کار
در تبصره اول ماده ۷ قانون کار تعیین کردن زمان قرارداد کار تنها برای کارهایی که طبیعت غیر مستمر دارند مجاز شناخته شده و به دولت تکلیف شده حداکثر مدت موقت برای این نوع کارها را مشخص کند. کارگران تبصره دوم ماده هفت قانون کار را عامل رواج قراردادهای موقت در بازار کار می دانند. آنان معتقدند تفسیری اشتباه از تبصره دوم این ماده در دهه هفتاد شمسی، مبنای عمل مجریان قرار گرفته است.
عکس: Kianoosh Mohebian/ILNA
شعار علیه کارگران خارجی
در سال ۱۳۹۴ برخی از شرکت‌کنندگان در مراسم روز کارگر شعارهایی علیه کارگران خارجی به ویژه کارگران افغان که در ایران کار می‌کنند سر دادند. شماری از کارگران می‌گفتند که به دلیل افزایش تعداد کارگران خارجی بیکار مانده‌اند. پیش از این مراسم هفت تشکل مستقل کارگری خواستار رفع تبعیض از کارگران مهاجر شده بودند. اتحادیه آزاد کارگران ایران نیز از سردادن شعار علیه کارگران خارجی انتقاد کرد.
عکس: ILNA
تورم و حقوق
حفظ تعادل بین افزایش حقوق و دستمزدهای اقشار جامعه و تورم سالانه اقتصادی یکی از چالش‌های بزرگ در اقتصاد کشورهای جهان است. این تعادل در سال‌های گذشته در ایران برهم خورده است و تورم افسار گسیخته بخش‌های بزرگی از جامعه را به زیر خط فقر کشانده است. این معضل هر سال در روز جهانی کارگر بخشی از اعتراضات و مطالبات کارگران را تشکیل می‌دهد.
عکس: ilna
حقوق‌های معوقه
وضعیت اقتصادی باعث شده تا شمار زیادی از کارخانه‌ها و شرکت‌ها در ایران از پرداخت حقوق کارگران و کارمندان خود عاجز شوند. در سال‌های اخیر این وضعیت در روز جهانی کارگر نیز انعکاس یافته و "دریافت دستمزدها" به یکی از خواسته‌های کارگران تبدیل شده است.
