یک مقام سوری از امکان مذاکره درباره کنارهگیری اسد میگوید
۱۳۹۱ شهریور ۱, چهارشنبه یکی از وزیران دولت سوریه روز سهشنبه (۳۱ مرداد٬ ۲۳ اوت) در کنفرانسی برای بررسی بحران رو به گسترش این کشور که در مسکو برگزار شد٬ در سخنانی کمسابقه و غیرمنتظره اظهار داشت که کنارهگیری بشار اسد از قدرت میتواند بخشی از دستور کار مذاکرات برای حلوفصل بحران سوریه باشد.
قدری جمیل٬ که بهعنوان معاون نخستوزیر سوریه نیز مشغول به کار است٬ این سخنان را پس از آن بیان کرد که روسیه٬ از مهمترین همپیمانان رژیم بشار اسد٬ به کشورهای غربی نسبت به هرگونه مداخله نظامی در سوریه هشدار داده بود.
به گفته قدری جمیل «مطرح کردن مساله استعفای بشار اسد بهعنوان پیششرط مذاکرات٬ یعنی اینکه شما هرگز موفق به تحقق گفتوگو نخواهید شد٬ اما اگر گفتوگوها برگزار شود٬ آنگاه در جریان آن هر مسالهای را میتوان مطرح کرد. ما حاضریم حتی مساله کنارهگیری اسد از قدرت را هم مطرح کنیم.»
این سخنان مقامهای دولتی سوریه و روسیه٬ واکنشی به سخنان هشدارآمیز باراک اوباما٬ رئیسجمهور آمریکا٬ درباره پیآمدهای بهرهگیری از تسلیحات کشتار جمعی از سوی سوریه است. اوباما٬ روز دوشنبه (۲۰ اوت) به مقامهای سوریه هشدار داده بود که «هرگونه تلاشی برای آمادهسازی یا استفاده از سلاح شیمیایی یا میکروبی٬ عبور از خطوط قرمز آمریکاست و پاسخ آمریکا به آن حمله نظامی خواهد بود.»
قدری جمیل سخنان باراک اوباما را «تبلیغاتی در ارتباط با انتخابات آمریکا» خوانده است. در کنار سخنان او٬ سرگئی لاوروف٬ وزیر امور خارجه روسیه نیز با تاکید بر مخالفت کشورش با هرگونه دخالت خارجی٬ گفت «فراهم کردن زمینه گفتوگو تنها کاری است که ما میتوانیم انجام دهیم.»
مقامهای ایالات متحده٬ پس از انتشار محتوای سخنان قدری جمیل در کنفرانس مسکو٬ به شدت نسبت به آن ابراز تردید کردهاند. به گفته ویکتوریا نولند٬ سخنگوی وزارت خارجه آمریکا «چیز جدیدی در سخنان او نمیتوان یافت.»
خبرگزاری فرانسه به نقل از برخی منابع سیاسی اعلام کرده که قدری جمیل برای بحث بر سر چند طرح ممکن برای برگزاری انتخابات ریاستجمهوری در سوریه – با شرکت بشار اسد – به روسیه رفته است. شورای مخالفان سوریه اعلام کرده است که تشکیل دولت انتقالی را در دستور کار قرار داده٬ اما هنوز مشخص نیست که آیا از اعضای رژیم کنونی نیز در ترکیب آن استفادهای خواهد شد یا نه.
در ۱۷ ماهی که از آغاز خیزش مردمی در سوریه میگذرد٬ غرب همواره تاکید کرده که بشار اسد باید از قدرت کنارهگیری و زمینهی گذار سیاسی در سوریه را فراهم کند. روسیه٬ چین و ایران٬ تا کنون مصرانه با چنین درخواستهایی مخالفت کرده و همه تلاش خود را برای حفظ حکومت متزلزل بشار اسد به کار بستهاند.
ادامه تنشها و درگیریها؛ سیر صعودی شمار قربانیان
درگیریها در بسیاری از شهرها و مناطق سوریه از جمله حلب و دمشق همچنان در جریان است. روز سهشنبه (۲۱ اوت) دستکم ۱۲۸ نفر در سراسر سوریه کشته شدند که ۸۱ نفر از آنها از غیرنظامیان بودهاند. در حومه پایتخت هم درگیری جریان داشت و نیروهای وابسته به بشار اسد اقدام به بمباران سنگین برخی مناطق کردند.
ارتش آزاد سوریه مدعی شده که کنترل بیش از دو سوم حلب٬ مهمترین مرکز تجاری سوریه را در اختیار گرفته است٬ اما یکی از منابع امنیتی خبرگزاری فرانسه٬ در مورد صحت این ادعاها ابراز تردید کرده است.
فعالان سوری میگویند که در ۱۷ ماهی که از آغاز بحران سیاسی در سوریه میگذرد٬ تا کنون بیش از ۲۳ هزار نفر کشته شدهاند. آخرین رقمی که سازمان ملل هم آن را تایید کرده ۱۷ هزار نفر است. صدها هزار نفر نیز مجروح یا آواره شدهاند و یک بحران انسانی جدی در این کشور رخ داده است. گفته میشود ۲/۵ میلیون نفر در درون مرزهای سوریه نیازمند کمکهای جهانیاند.