سعید نوری، نوکیش مسیحی ایرانی بیش از پنج سال است که در آلمان به سر میبرد. او پس از اینکه به اصرار اداره امور خارجیان پاسپورت ایرانی گرفته، از همین اداره حکم ترک خاک آلمان را دریافت کرده است.
تبلیغات
سعید نوری ۳۴ ساله بیش از پنج سال است که در آلمان است. پاسخ تقاضای پناهندگی او منفی بوده اما تقاضای رسیدگی مجدد داده است. به او گفته شده که برای اینکه بتواند کار کند یا دورههای آموزشی بگذراند باید پاسپورت ایرانی بگیرد اما به محض گرفتن پاسپورت ایرانی به او گفته شده که باید خاک آلمان را ترک کند.
سعید نوری به دویچهوله میگوید بعد از اینکه به او دولدونگ (اقامت تحملشده تا زمانی که شرایط در کشور مقصد تغییر کند) دادند، او تصمیم میگیرد از طریق شرکت در دوره آموزشی جلوی اخراجش را بگیرد اما به او میگویند برای شرکت در این دوره باید پاسپورت ایرانیاش را ارائه دهد.
آقای نوری میگوید اداره امور خارجیان شهر کرفلد به او گفته اگر با آنها همکاری کند آنها هم با او همکاری میکنند پس بهتر است پاسپورت ایرانی بگیرد. سعید نوری چندین دوره آموزشی مناسب پیدا و به اداره امور خارجیان اعلام میکند تا حکم اقامت موقت او لغو شود اما کارمند این اداره هربار به او میگفته "فقط پاسپورت، من فقط پاسپورت میشناسم".
این در حالی است که سعید نوری کارت ملی ایرانی و شناسنامه ایرانیاش را به منظور تعیین هویت به دوائر مربوطه در آلمان تحویل داده بوده و در حقیقت برای احراز هویت نیازی به پاسپورت ایرانی نداشته است.
به گفته این پناهجو این اداره رسما به او "دروغ" گفته چرا که پس از گرفتن پاسپورت ایرانی حکم اقامت تحملشدهاش را به اخراج تبدیل کردند.
سعید نوری روز سوم مارس در حالی که برای تمدید کارت شناساییاش به اداره امور خارجیان شهر کرفلد رفته بود، در آنجا دستگیر و به زندان مخصوص اخراج پناهجویان در در دتمولد در استان نوردراین وست فالن برده میشود. او قرار است ۱۰ مارس (۲۰ اسفند) از فرودگاه فرانکفورت به ایران بازگردانده شود.
پاسپورت ایرانی؛ شمشیر دولبه برای پناهجویان
بهروز اسدی مدیر دفتر مهاجرت سازمان غیرانتفاعی مالتزر در استانهای هسن و راینلند فالس آلمان به دویچهوله میگوید گرفتن پاسپورت ایرانی برای پناهجویانی که تقاضای پناهندگی شان رد شده، مثل یک "شمشیر دولبه" است چرا که اگر پاسپورت نگیرند قادر به کار کردن و گذراندن دورههای آموزشی نیستند و اگر هم پاسپورت بگیرند ممکن است اخراج شوند. در حقیقت به گفته این فعال حقوق پناهجویان، اداره امور خارجیان آنها را در وضعیتی قرار میدهد که اغلب راهی جز گرفتن پاسپورت ایرانی ندارند هرچند اکثرا بعد از آن اخراج میشوند.
سعید نوری دینش را از اسلام به مسیحیت تغییر داده و در صورت بازگشت به ایران در خطر زندان یا حتی اعدام قرار دارد.
بهروز اسدی در همین رابطه به آقای گروبل مسئول امور آزادی مذاهب در دولت آلمان و خانم کوفلر مسئول کمیسیون حقوق بشر پارلمان آلمان و نیز به یک سازمان فعال در زمینه حقوق اقلیتها نامه نوشته و منتظر پاسخ آنهاست.
در حال حاضر وکیل جدیدی برای آقای نوری گرفته شده که در حال تقاضای مجدد پناهندگی برای اوست چرا که پس از انتشار عکس و نامش در فضای مجازی، بازگشت او به ایران میتواند برایش خطر جانی داشته باشد.
نامه به وزیر کشور آلمان
شاهین درگاهی پناهجوی ایرانی دیگری که او هم حکم اخراج از خاک آلمان را گرفته بود با تلاش نهادها و کنشگران حقوق بشر توانست این حکم را لغو کند و اکنون منتظر اجازه اقامتش از سوی شهر گلزن کیرشن است. این اقامت از نوع اقامت بشر دوستانه است.
همین امروز نیز (۸ مارس) یک پناهجوی افغان در حالی که همسر و فرزندانش در آلمان اجازه اقامت گرفتهاند به افغانستان بازگردانده شد.
بهروز اسدی که پروندههای زیادی را در امور پناهجویان در دست دارد به دویچهوله میگوید که در حال تهیه نامهای سرگشاده به هورست زهوفر وزیر کشور آلمان است. او در این نامه با توضیح اوضاع ایران به دستگیریها و اعدامها و کشتار مردم معترض به عنوان آخرین نمونه در سیستان و بلوچستان اشاره کرده و از وزیر کشور آلمان پرسیده که چگونه اداره مهاجرت که زیر نظر او فعالیت میکند در چنین وضعیتی پناهجویان ایرانی را به ایران باز میگرداند.
زهوفر که عضو حزب سوسیال مسیحی است از مخالفان سیاست پناهجویی آنگلا مرکل است. او تا کنون چندین آییننامه و مصوبه در راستای سختتر کردن قوانین پناهجویی و آسانتر کردن بازگرداندن پناهجویان را اجرایی کرده است.
گزیدهای از عکسهای تکاندهنده و تاثیرگذار فرار پناهجویان
دستچینی از عکسهای تاثیرگذار فرار و مهاجرت بزرگ پناهجویان به سمت اروپا. سندی تصویری از رنجها و دشواریهای سفر صدها هزار مهاجر در سالهای ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶. عکسهایی که نگاه و رویکرد مردم اروپا را نسبت به پناهجویان تغییر داد.
عکس: Narciso Contreras, courtesy by Fondation Carmignac
هدف نخست: زنده ماندن!
سفری تنیده با خطرات آشکار و پنهان برای جسم و جان. سفری سرشار از رنج و محرومیت: از ترس و نکبت میگریزند. صدها هزار انسان در سالهای ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ زادگاه خود را ترک کردند و راهی اروپا شدند. پیش و بیش از همه، از کشور جنگزده سوریه. با عبور از خاک ترکیه و یونان خود را به جزیرههای لسبوس، خیوس و ساموس رساندند. هنوز حدود ۱۰ هزار نفر در اردوگاههای پناهندگی زندگی میکنند.
عکس: Getty Images/AFP/A. Messinis
با پای پیاده به سوی اروپا
میلیونها نفر در سالهای ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ تلاش کردند خود را از طریق یونان، ترکیه، مسیر بالکان به اروپای غربی برسانند. با پای پیاده از مقدونیه، صربستان و مجارستان. برای جلوگیری از این مهاجرت گسترده، راهها را مسدود کردند و کشورهای بسیاری مرزهای خود را بر روی پناهجویان بستند. پس از آن بسیاری از پناهجویان برای رساندن خود به اروپا ناگزیر مسیر پرخطر مدیترانه را در پیش میگیرند، از لیبی به سوی اروپا.
عکس: Getty Images/J. Mitchell
عکسی که جهان را تکان داد
جسد یک کودک سوری. آلان کردی، کودک سهسالهای که جسدش را در ساحلی در ترکیه یافتند. این عکس در سپتامبر ۲۰۱۵ منتشر شد و به سرعت در شبکههای اجتماعی پخش شد. عکسی گویای بحران پناهجویی سوریه. در آن هنگام پیام این عکس به شهروندان اروپا این بود: اروپا نمیباید این صحنه دردناک را نادیده بگیرد.
عکس: picture-alliance/AP Photo/DHA
هرج و مرج و صد تردید
خبر بسته شدن راه اروپا منتشر شده است. حال هزاران نفر میکوشند تا در واپسین لحظات از طریق قطارها و اتوبوسهای کرواسی خود را به اروپا برسانند. چند روز پس از آن، یعنی در اکتبر ۲۰۱۵، مجارستان مرزهای خود را مسدود میکند. همزمان با آن، اردوگاههای موقت و متشکل از کانتینر در این کشور برای پناهجویان ایجاد میشود. پناهجویان تا زمان روشن شدن تکلیف درخواست پناهندگیشان میبایست در این کانتینرها زندگی کنند.
عکس: Getty Images/J. J. Mitchell
حمله به پناهجویان
اقدام ناشایست یک زن فیلمبردار مجاری باعث تاثر و تاسف بسیار میشود. یک پناهجوی سوری همراه با فرزندش بر آن است تا از کنترل پلیس گریخته و از مرز مجارستان عبور کند. این زن فیلمبردار با زدن ضربه پا، او و فرزندش را نقش بر زمین میکند و مانع از عبور آنها میشود. وضعیت در کشورهای دیگر نیز بهتر نیست. در آلمان نیز خارجی ستیزی افزایش مییابد و به بسیاری از اقامتگاههای پناهجویان حمله میشود.
عکس: Reuters/M. Djurica
پشت مرزهای بسته
پس از بسته شدن مسیر بالکان در ماه مارس ۲۰۱۶، هزاران پناهجو پشت ایستگاههای کنترل مرزی بلاتکلیف ماندند. برخورد پلیس مرزی با پناهجویان نیز پس از آن خشنتر شد. بسیاری از پناهجویان، همچون کسانی که در این عکس مشاهده میشوند، بر آن شدند تا از مرز یونان و مقدونیه عبور کنند.
کودکی پوشیده از خون و گرد و غبار. عکس عمران این کودک پنج ساله از شهر حلب بازتابی وسیع در رسانهها داشت و به نماد ظلم و خشونت در جنگ سوریه بدل شد. عکسی گویای فقر و محنت مردم در این کشور جنگزده. یک سال پس از آن، عکس جدیدی از عمران منتشر شد، این بار با چهرهای خندان. طرفداران اسد از استفاده از این عکس برای تبلیغات ضد دولتی انتقاد کردند.
عکس: picture-alliance/dpa/Aleppo Media Center
به سوی مقصدی نامعلوم
یک مرد سوری دخترش را در آغوش گرفته و زیر رگبار باران در مرز یونان با مقدونیه در حرکت است. به آن امید دارد که برای خانوادهاش مکانی امن در اروپا بیابد. بر اساس قرارداد دوبلین، پناهجویان میبایست در همان کشور نخست تقاضای پناهندگی بدهند. بسیاری اما تلاش میکنند، خود را به کشور دیگری برسانند. اما، آنها را مجددا به کشور نخست بر میگردانند. ایتالیا و یونان از اینرو با مشکل بزرگی روبهرو هستند.
عکس: Reuters/Y. Behrakis
امید به پشتیبانی
آلمان هدف شماره یک پناهجویان است. این در حالی است که قوانین و سیاست پناهجویی آلمان پس از مهاجرت گسترده دو سال ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ سختتر شده است. در سطح اروپا هیچ کشوری همچون آلمان پذیرای پناهجویان نبوده است. در مجموع یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر به آلمان پناه آوردهاند. صدراعظم آلمان، آنگلا مرکل بدل به چهره محبوب پناهجویان شده است.
عکس: picture-alliance/dpa/S. Hoppe
وضعیت فوقالعاده در اردوگاه
ماموران اقدام به تخلیه اردوگاه جنجالی کاله واقع در شمال فرانسه نمودند. در جریان تخلیه کاله در اکتبر ۲۰۱۶، این اقامتگاه طعمه حریق شد. دولت اقدام به جابهجایی ۶۵۰۰ پناهجوی این اردوگاه به دیگر نقاط فرانسه کرد. شش ماه پس از آن بسیاری از سازمانهای امدادی از زندگی پناهجویان کم سن و سال در حوالی و حاشیه کاله خبر دادند.
عکس: picture-alliance/dpa/E. Laurent
مرگ در مدیترانه
کشتیهای دولتی و غیردولتی برای نجات جان پناهجویان به گونهای مداوم در حرکت هستند. گرچه فرار از مسیر مدیترانه با خطرات جانی بسیاری همراه است، اما بسیاری از پناهجویان برای گریز از جنگ و محرومیت و با هدف رسیدن به اروپا، قدم در این راه پر خطر میگذارند. تنها در سال ۲۰۱۷، حدود ۱۸۰۰ نفر در این آبها جان باختند. قربانیان سال ۲۰۱۶ بیش از ۵۰۰۰ نفر اعلام شده است.
عکس: picture alliance/AP Photo/E. Morenatti
لیبی، کشور بیقانون
صدها هزار نفر از مردم آفریقا و خاورمیانه به امید سفر به اروپا در اردوگاههای پناهندگی در لیبی به سر میبرند. باندهای قاچاق انسان مشغول تجارتی پرسود هستند. وضعیت زندگی این پناهجویان در اردوگاههای لیبی بسیار وخیم اعلام شده است. سازمانهای مدافع حقوق بشر از بردهداری و فحشای اجباری خبر میدهند. بهرغم این زندگی دردآور، این آوارگان رویای سفر به اروپا را رها نکردهاند.
عکس: Narciso Contreras, courtesy by Fondation Carmignac