سازمان امنیت و همکاری اروپا (OSCE) بزرگترین سازمان بین‌المللی است که درخصوص امنیت، حقوق بشر، آزادی مطبوعات و انتخابات آزاد فعالیت می‌کند. این سازمان در سال ۱۹۷۰ تحت عنوان "امنیت و همکاری در اروپا"، میان بلوک شرق و غرب در آنزمان تاسیس شد. پس از سقوط شوروی در نشستی که در پایتخت مجارستان بوداپست در سال ۱۹۹۴ برگزار شد، به "سازمان امنیت وهمکاری اروپا" تغییرنام داد. در این سازمان ۵۶ کشور از جمله جمهوری‌های سابق شوروی، همه‌ی کشورهای اروپائی، آمریکا و کانادا عضویت دارند.

مخالفت با ریاست قزاقستان

برخی از کشورهای غربی عضو "سازمان امنیت و همکاری اروپا" از جمله آمریکا و انگلیس با عهده دار شدن مسئولیت جدید قزاقستان مخالفت کردند.

آنها دلیل می‌آورند تابحال انتخابات آزادی در قزاقستان انجام نگرفته و رژیم قزاقستان حقوق احزاب سیاسی را پایمال می‌کند.

ولی دولت آلمان و روسیه از قزاقستان پشتیبانی کردند. بنظر مقامات آلمان مسئولیت جدید سبب اصلاحات دمکراتیک در قزاقستان خواهد شد و این کشور نمونه و الگوی خوبی برای دیگر کشورهای منطقه خواهد بود.

آغاز اصلاحات در قزاقستان

در آستانه‌ی عهده دار شدن مسئولیت جدید، قزاقستان قانون انتخابات و احزاب را اصلاح کرد. ولی مدافعین حقوق بشر مدعی هستند، فشار به روزنامه‌نگاران مستقل و گروه‌های دینی افزایش داشته است. کشورهای آسیای مرکزی از مسئولیت جدید قزاقستان حمایت کردند، زیرا آنها امیدوارند قزاقستان مشکلات آسیای میانه و منطقه را در اولویت‌های این سازمان قرار دهد.

دکتر دیتر ماتای Dieter Matthei که ۵ سال در آسیای میانه مسئولیت‌های مختلفی در رابطه با "سازمان امنیت و همکاری اروپا" را بر عهده داشته، در گفتگو با دویچه وله می‌گوید، قزاقستان کشوری است که در آن جامعه مدنی رشد چندانی نکرده است. ولی دیتر ماتای به حقوق برابر این کشور با دیگر کشورهای عضو سازمان اشاره می‌کند: «قزاقستان عضو برابر حقوق با دیگر کشورهای سازمان امنیت و همکاری اروپاست. اعضای این سازمان بایستی به قزاقستان این شانس را می‌دادند تا این کشور توان خود را برای چنین مسئولیت مهمی به نمایش بگذارد».

"قزاقستان ابرقدرت آسیای میانه"

دیتر ماتای در ادامه صحبت‌هایش توضیح می‌دهد که غرب مسئولیت جدید قزاقستان را به فال نیک گرفت و امیدوار است این مسئله در منطقه تاثیر مثبتی بگذارد. دولتمردان قزاقستان نیز قول دادند، نظر جامعه‌ی جهانی را به مسائل منطقه ازجمله دریای خزر، صدور انرژی و افغانستان جلب کنند.

بنابه گفته‌ی یوسف پیلتن، روزنامه‌نگار ایرانی مقیم قزاقستان، مسئولیت جدید می‌تواند این کشور را به یک "ابرقدرت آسیای میانه" تبدیل کند، که چین، روسیه و اکنون سازمان امنیت و همکاری اروپا از آن حمایت می‌کند. وی همچنین پیش‌بینی می‌کند، مناسبات قزاقستان و دیگر کشورهای منطقه با اروپا توسعه بیشتری یابد.

هزینه‌ای زیاد برای یک نمایش سیاسی

یوسف پیلتن ولی معتقد است عهده دار شدن ریاست سازمان امنیت و همکاری اروپا برای قزاقستان یک "ژست و نمایش سیاسی" است. وی همچنین دلیل می‌آورد، احزاب سیاسی این کشور فکر می‌کنند، مسئولیت جدید کشورشان فقط "ولخرجی" ببار آورده است.

پیلتن در گفتگو با دویچه وله اضافه می‌کند، علیرغم عهده دار شدن ریاست سازمان امنیت و همکاری اروپا، قزاقستان در تصمیمات مهم سیاسی، اقتصادی این سازمان نقش تعیین کننده‌ای نخواهد داشت. با اینحال پیلتن به جنبه‌های مهم آن برای قزاقستان اشاره می‌کند: «مسئولیت جدید برای قزاقستان اهمیت دارد و اعتبار قزاقستان را ازلحاظ سیاسی، اقتصادی و اجتماعی ارتقا خواهد داد و بسیاری از کشورهای جهان و اروپائی را با وضعیت قزاقستان آشنا خواهد ساخت».

برخی از کارشناسان محلی این مسئله را هم طرح می‌کنند، قزاقستان به عنوان یک کشور مسلمان، ریاست سازمانی را بر عهده گرفته است که همه کشورهای اروپائی در آن عضوهستند.

ریاست جدید قزاقستان به ضرر ایران است

یوسف پیلتن که در قزاقستان فعالیت می‌کند و با وضعیت این کشور آشناست در گفتگو با دویچه وله درباره دیدگاه قزاقستان در قبال مسائل ایران نیز چنین توضیح می‌دهد: «چون قزاقستان به مسئله ایران از دیدگاه منطقه‌ای نگاه نمی‌کند و این کشور از منظر یک کشور اروپائی به ایران نگاه می‌کند، عهده دار شدن ریاست سازمان امنیت و همکاری اروپا به ضرر ایران خواهد بود. رسانه‌های این کشور ایران را به عنوان کشوری حامی تروریست و ناآرام نشان می‌دهند. در قزاقستان درباره‌ی تظاهرات اخیر مردم اطلاعات درستی انعکاس نمی‌یابد و "جنبش سبز" را در قزاقستان بیشتر به عنوان یک حرکت و اعتراض دانشجوئی می‌شناسند».

با این‌حال به نظر این روزنامه‌نگار ایرانی مقیم قزاقستان، به دلیل سردی مناسبات ایران و اروپا، مسئولیت جدید قزاقستان هیچ تاثیری بر مسائل ایران نخواهد داشت.

طاهر شیرمحمدی
تحریریه: مصطفی ملکان