۱۲میلیارد تومان برای واژههای جدید در بودجه ۹۴
۱۳۹۳ دی ۲, سهشنبه سایت بازتاب، از رسانههای نزدیک به محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام در گزارشی از بودجه اختصاص یافته به فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی انتقاد کرده است. در بودجه سال ۱۳۹۴ که بهتازگی توسط رئیس جمهوری به مجلس شورای اسلامی ارائه شده ، ۱۱ میلیارد و هشتصد میلیون تومان برای این فرهنگستان بودجه در نظر گرفته شده است.
از این بودجهها، ۴ میلیارد تومان برای "برنامه مدیریت و راهبری علم و فناوری"، ۲ میلیارد برای "اصلاح و نگارش دستور زبان فارسی" و ۲ میلیارد برای "تدوین و راهبری فرهنگ نویسی" در نظر گرفته شده است. همچنین در قالب "برنامه گردآوری و تدوین موجودی دانش"، ۷ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان در نظر گرفته شده که ۴ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان برای "تدوین ادبیات تطبیقی" و ۳ میلیارد تومان برای "واژه گزینی کلمات در زبان فارسی" است.
ریاست فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی را غلامعلی حداد عادل، نماینده مجلس و فعال سیاسی نزدیک به علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی برعهده دارد. نقش عمده و کلیدی این نهاد فرهنگی واژهسازی و معادلسازی متناسب با واژگان غیرفارسی عمده فعالیت فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی است.
به گفته کارشناسان، این نهاد در سالهای گذشته فاقد اثرگذاری مورد انتظار بوده و حتی در واژهگزینی نیز نتوانسته نقش موثری داشته باشد. سایت تابناک معتقد است، این مجموعه که فاقد اثرگذاری است، با جمعیتی عظیم همراهی میشود که حق الجلسه، حق الزحمه و... دریافت میکنند اما خدمات چندانی برای تاثیرگذاری در ادبیات فارسی نداشته است.
در این گزارش آمده است: «کارکرد اصلی فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی در سالهای اخیر، افزون بر تعریفهای تازه در رسمالخط فارسی برای بهبود خوانش این زبان، واژهسازی و معادلسازی متناسب با واژگان غیرفارسی بوده اما در هر دو هدف، شاهد شکست فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی بودهایم.»
این گزارش از واژههای انتخاب شده توسط این نهاد به عنوان شکستی یاد میکند که به کمدی متداول ستونهای طنز نشریات مبدل شده و این اتفاق را ثمره کارشناسیهای وسیعی میداند که گروهان ادیب برای فرهنگ و ادبیات ایران کارآرایی ندارد.
به نوشته تابناک، در گروه واژهگزینی فرهنگستان، نزدیک ۷۰ کارگروه تخصصی واژهگزینی با همکاری بیش از ۳۵۰ استاد و کارشناس و متخصص در حوزههای گوناگون علوم و فنون فعالیت دارند.
تعداد دقیق واژگانی که در هر سال معادلیابی میشود، بهطوررسمی اعلام نشده، اما بعید است بیش از ۳ هزار واژه در هر سال معادلیابی شود. در سال ۹۲ اعلام شد که بیش از ۳۸ هزار واژه طی یک دهه معادل یابی شده است.