این پرسش را با هادی قائمی، سخنگوی کمپین دفاع از حقوق بشر در ایران در میان نهاده‌ایم. هادی قائمی، دکترای فیزیک و استاد پیشین دانشگاه‌های ایران، از هفت سال پیش در سازمان‌های بین‌المللی پشتیبان حقوق بشر، از جمله دیده‌بان حقوق بشر فعالیت دارد.

دویچه وله: اخیرا از سوی گروهی از نهادهای بین‌المللی مدافع حقوق بشر فرخوانی برای گردآوری امضاء داده شد تا با ارائه آن، سازمان‌ملل‌متحد مجبور به اعمال فشار بیشتر به کشورهائی شود که مجازات اعدام نوجوانان هنوز در آن‌ها اعمال می‌شود. آیا نهادهای ایرانی هم در این حرکت مشارکت دارند؟

هادی قائمی: بله. مدت زیادی است که کارزار گسترده‌ای برای مقابله با اعدام نوجوانان در جریان است. پس مطمئن هستیم که سازمان‌ها و افراد ایرانی هم این فراخوان را امضاء خواهند کرد. خانم شیرین عبادی از این فراخوان که زمانش هنوز به اتمام نرسیده پشتیبانی کرده‌اند. ما امیدواریم که تمام سازمان‌ها و افراد ایرانی آن را امضاء کنند.

آیا اقدامی شده است که علاقمندان بتوانند از طریق اینترنتی فراخوان را امضاء کنند؟

جمع‌آوری امضاها فقط از طریق اینترنتی ممکن است و سازمان‌های غیردولتی در سراسر جهان، اکنون سرگرم گردآوری امضاها هستند.

اصولا برای این که سازمان‌ملل‌متحد درخواست اعمال فشار برای قطع مجازات اعدام نوجوانان را بپذیرد و در دستور کار مجمع‌عمومی قرار دهد، چه تعداد امضا‌ء باید گردآوری شود؟

تعداد امضاها مهم نیست. این فراخوان جزئی از اقدامات نهادهای بین‌المللی است که در مجمع عمومی سازمان‌ملل‌متحد در این ماه و ماه آینده مساله اعدام نوجوانان را مطرح خواهند کرد. این سازمان‌ها از نمایندگان دولت‌ها خواهند خواست، با توجه به وجود این همه درخواست در سراسر جهان، قطعنامه‌ای را برای لغو اعدام نوجوانان تصویب کنند.

یعنی شرط پذیرش درخواست نهادها برای طرح در مجمع عمومی سازمان‌ملل‌متحد این نیست که امضاها به تعداد معینی رسیده باشد؟

نه. همان طور که گفتم، این فراخوان جزئی از حرکت بین‌المللی ائتلاف همه نهادهای بین‌المللی مثل دیده‌بان حقوق بشر، عفو بین‌الملل، فدراسیون جهانی مجامع حقوق‌بشر، سازمان جهانی ضد شکنجه و کمیپین خود ما است.

جمهوری اسلامی ایران پیمان‌های بین‌المللی مخالف اعدام نوجوانان را امضاء کرده و با این همه به اعدام نوجوانان ادامه می‌دهد. چه تضمینی وجود دارد که با صدور یک قطعنامه در مجمع عمومی سازمان ملل‌متحد این کار را متوقف کند؟

منظور شما پیمان‌نامه حقوق کودک و میثاق حقوق مدنی و سیاسی است که ایران امضا‌ء کرده و هردوی این معاهده‌ها اعدام نوجوانان را ممنوع کرده‌اند. منظور از فراخوان تازه هم همین است. تمامی کشورهای دنیا پیمان دفاع از حقوق کودکان را امضاء کرده‌اند، اما هنوز ۵ کشور در جهان هستند که نوجوانان زیر ۱۸ ساله را اعدام می‌کنند و ایران سردمدار آن‌ها است. با صدور قطعنامه‌ای در مجمع عمومی سازمان‌ملل‌متحد، باید فشار روی این کشورها تشدید شود. آن‌ها اگر قطعنامه مجمع عمومی را هم زیرپا بگذارند، در این زمینه یاغی شناخته خواهند شد.

شما خودتان چقدر امیدوار هستید که با صدور قطعنامه نشست‌همگانی سازمان‌ملل‌متحد این مشکل در ایران حل شود؟

در ایران مخالفت‌های زیادی با اعدام نوجوانان می‌شود. حتی در قوه قضائیه افراد زیادی هستند که با اعمال این مجازات موافق نیستند. متاسفانه یک اقلیت سرسخت و متعصب، که نمی‌خواهد هیچ تغییری ایجاد شود، موجب این اعدام‌ها است. ما امیدواریم که با صدور قطعنامه، هم دولت‌مردان و هم مردم ایران متوجه شوند که اعدام نوجوانان، نه تنها مشکلی را حل نمی‌کند، بلکه سبب انگشت‌نما شدن ایران در سطح جهان می‌شود و جدأ مایه ننگ یک ملت متمدن است.

بر پایه اطلاعات نهاد شما در حال حاضر چه تعداد نوجوان ایرانی زیر حکم اعدام قرار دارند؟

حدود ۱۳۰ نفر داریم که محکوم به اعدام هستند و متاسفانه دو مورد آن در دوماه اخیر انجام شد. در سال جاری میلادی، جمعا شش نفر که در سنین زیر ۱۸ سالگی مرتکب جرم شده بودند، اعدام شدند. اگر این را با تعداد اعدام‌های چهار کشور متخلف دیگر مقایسه کنیم، می‌بینیم که ۸۰ درصد اعدام‌های نوجوانان در ایران انجام می‌شود.