پدر و مادرش خادمان كليسا بودند و او نيز نخست در دانشگاه استراسبورگ الهيات و فلسفه خواند و همان‌جا تز دكتری و فوق دكتری خود را درباره "سنجش خرد ناب" امانوئل كانت تدوين كرد. او همزمان در پاريس به تحصيل موسيقی پرداخت و نوازندگی ارگ و پيانو را به خوبی آموخت.

در ۲۸ سالگی به رشته پزشكی روی آورد اما تنها با اجازه ويژه دولت توانست پزشكی بخواند، زيرا در آن زمان او استاد الهيات بود و حكومت فرانسه اجازه اين كار را به آسانی به استادان نمی‌داد اما شوايتزر كه در صدد بود به عنوان پزشک فرستاده از سوی كليسا در مستعمرات آفريقايی فرانسه كار كند، هرطور بود اين رشته را خواند و در سال ۱۹۱۲ در ۳۷ سالگی پزشک شد.

در سال ۱۹۱۳ شوايتزر به كشور گابن رفت و در شهر لامبارنه در كنار رود اوگووه بيمارستان بزرگی بنا كرد اما با آغاز جنگ جهانی اول به عنوان شهروند آلمان و دشمن فرانسه دستگير شد.

پس از رهايی از دست نيروهای فرانسه، شوايتزر به تابعيت آن كشور درآمد، چون شهر او از متصرفات كشور فرانسه به شمار می‌آمد اما او خود را همواره يک جهان‌‌وطن می‌ناميد.

آلبرت شوايتزر به خاطر تلاش‌های انسان‌دوستانه‌اش جايزه صلح نوبل سال ۱۹۵۲ را در سال ۱۹۵۴ دريافت كرد اما برخی در آن زمان به كار او انتقاد می‌كردند چون آفريقايی‌ها را "برادر كوچک" خود می‌دانست و كارشناسان آفريقايی را در بيمارستان خود استخدام نمی‌کرد بلكه هميشه از اروپا پرستار و پزشک به آنجا می‌برد.

آلبرت شوايتزر آثار ماندگاری در رشته‌های فلسفی و موسيقی و سازشناسی دارد كه مشهورترين آنها كتاب اخلاقی او "حرمت به زندگانی‌" است. او در اين اثر و آثار ديگر خود بر "آشتی‌جويی" تأكيد می‌كند و آن را ايده‌آل بشر می‌داند و برای رسيدن به اين هدف، حتی خلع سلاح عمومی ‌ يک جانبه را پيشنهاد می‌كند.

آلبرت شوايتزر می‌كوشيد خود را از سياست دور بدارد اما در مخالفت با ساخت بمب اتم، او اين پرهيز را كنار گذاشت و آشكارا با اين پديده به مخالفت جدی برخواست.

آلبرت شوايتزر در ۹۰ سالگی در لامبارنه گابن درگذشت. هم اكنون ۱۱۸ مدرسه و آموزشگاه به نام او در آلمان وجود دارد.