با احتساب رکورد جهانی گرما در ماه اکتبر، پژوهشگران اتحادیه اروپا به این نتیجه رسیده‌اند که سال ۲۰۲۳ به احتمال زیاد گرمترین سال در ۱۲۵ هزار سال گذشته خواهد بود.
خشکسالی در اندونزی، اوت ۲۰۲۳عکس: Dasril Roszandi/AA/picture alliance
تبلیغات
سال جاری میلادی تاکنون سرشار از بلاهای طبیعی بوده و باید امیدوار بود که در سه ماه آخر سال، جهان شاهد حادثه طبیعی هراس‌انگیزتری نشود.
تاکنون صحبت از سیل‌های ویرانگر در شماری از کشورها در سراسر جهان بود و آتش‌سوزی‌های بی‌سابقه جنگل‌ها، به‌ویژه در کانادا و طوفان‌های شدید و ناگهانی. اما اکنون پژوهشگران اتحادیه اروپا گرمایش زمین، یکی دیگر از نتایج تغییرات آبوهوایی، را زیر ذره‌بین گذاشته و به نتایج هولناکی رسیده‌اند: سال ۲۰۲۳ احتمالا گرم ترین سال در ۱۲۵هزار سال گذشته است.
سرویس تغییرات آب و هوایی کوپرنیک اتحادیه اروپا (C3S) اعلام کرد: «با توجه به رکورد دمای ماه اکتبر می‌توان به صراحت گفت که امسال در زمینه دمای کره زمین به رکوردی تاریخی دست‌یافته‌ایم.»
سامانتا برگس، نایب رئیس C3S گفت: «اگر داده‌های خود را با داده‌های هیات بین‌دولتی تغییرات آبوهوایی (IPCC) ترکیب کنیم، می‌توان گفت که این گرمترین سال در ۱۲۵ هزار سال گذشته است.»
هیات بین‌دولتی تغییرات آبوهوایی برای دریافت اطلاعات در این زمینه از منابع گوناگون، از جمله هسته‌های یخ، حلقه‌های درختان و رسوبات مرجانی استفاده می‌کند.
انتشار مداوم گازهای گلخانه‌ای ناشی از فعالیت‌های انسانی یکی از مهم‌ترین دلایل گرمایش زمین استعکس: Ina Fassbender/AFP
انتشار مداوم گازهای گلخانه‌ای
بر اساس گزارش کوپرنیک تنها در ماه اکتبر دمای کره زمین به‌طور متوسط ۱.۷ درجه گرم‌تر از ماه‌های اکتبر سال‌های پیش از انقلاب صنعتی اول بوده و دمای سطح اقیانوس‌ها در این ماه بالاتر از هر زمان دیگری بوده است.
یکی از دلایل این پدیده انتشار مداوم گازهای گلخانه‌ای ناشی از فعالیت‌های انسانی است. انتشار دی‌اکسید کربن در سطح جهان در سال ۲۰۲۲ به بالاترین حد خود رسید. وقوع پدیده آبوهوایی "ال‌نینو" El Niño هم در این میان نقش داشته است. ال نینو به یک رخداد اقلیمی کلان گفته می‌شود که در اثر رهاشدن انرژی انباشته در اقیانوس آرام رخ می‌دهد. این پدیده باعث گرم‌شدن آب‌های سطحی در شرق اقیانوس آرام شده است.
پیرس فورستر، پژوهشگر آب‌وهوا در دانشگاه لیدز هشدار می‌دهد که نباید اجازه داد سیل‌های ویرانگر، آتش‌سوزی‌ها، طوفان‌ها و موج‌های گرمایی که امسال تجربه کرده‌ایم به امری عادی تبدیل شوند.
او تاکید می‌کند: «با کاهش سریع انتشار گازهای گلخانه‌ای در دهه آینده، می‌توانیم گرمایش را به میزان ۵۰درصد امروز کاهش دهیم.».
بر اساس معاهده پاریس که در سال ۲۰۱۵ میان کشورهای جهان به امضا رسید، دمای کره زمین در مقایسه با دوره پیشاصنعتی نباید بیشتر از دو درجه افزایش پیدا کند و حتی‌المقدور نهایتا تا یک و نیم درجه بیشتر شود. به گفته سازمان ملل اما با سیاست فعلی، تا پایان قرن جاری میلادی گرمایش زمین ۲.۸ درجه افزایش خواهد یافت.
با درنظر گرفتن این واقعیت که دمای زمین از اواسط قرن نوزدهم تاکنون حدود ۱.۲ درجه سانتیگراد افزایش یافته و این همه فاجعه به‌بار آورده، باید امیدوار بود که سیاست فعلی آبوهوایی کشورها تغییر کند و پیش‌بینی سازمان ملل درست از آب درنیاید.
رکورد گرما در آسیا به روایت تصویر
آسیا با گرمای شدید دست و پنجه نرم می‌کند. طبق برآورد‌های سازمان‌های هواشناسی، به دلیل بروز پدیده اقلیمی "ال نینو" و تاثیر گازهای گلخانه‌ای بر جو زمین سال‌های ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۷گرمترین سال‌های تاریخ بشر خواهند بود .
عکس: AFP
گرمای ۴۸ درجه در ایران
جواد نخعی، رئیس اداره پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا اداره کل هواشناسی خراسان جنوبی روز دوشنبه ۲۹ خرداد (۱۹ ژوئن) گفت: «در شبانه‌روز گذشته ایستگاه بندان در شهرستان نهبندان با بیشینه دمای ۴۸ درجه به طور مشترک با ایستگاه‌های شهداد و زابل گرمترین نقاط کشور بودند.»
عکس: FARS/F. Rahimavian
زیر سایه چتر در شانگهای
استفاده زنان چینی در شانگهای از سایه چتر برای فرار از گرما. طبق برآورد‌های سازمان‌های هواشناسی سال‌های ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۷ به دلیل بروز پدیده اقلیمی "ال نینو" و تاثیر گازهای گلخانه‌ای بر جو زمین گرمترین سال‌های تاریخ بشر خواهند بود.
عکس: AFP
مرگ حدود صد تن در هند بر اثر گرما
گرمای شدیدی در روزهای پایانی ماه فروردین که تاکنون بی‌سابقه بوده است، آسیا را فرا گرفت. دمای هوا در بخش‌هایی از چین بالاتر از ۴۱ درجه، در لائوس بیش از ۴۲ درجه و در تایلند نزدیک به ۴۶ درجه ثبت شده. دستکم ۹۶ تن در دو ایالت پرجمعیت هند قربانی گرمای شدید روزهای اخیر شدند. حدود ۳۰۰ نفر نیز به علت گرمازدگی در بیمارستان محلی بستری شده‌اند.عکس تقسیم مجانی نوشیدنی بین مردم در دهلی را نشان می‌دهد.
عکس: Arun SANKAR/AFP
تقسیم یخ در بانکوک
بر اساس گزارش رسانه‌‌ها در چین، هند و تایلند مدارس در بسیاری از نقاط تعطیل شده‌اند. در روز چهاردهم آوریل امسال ایستگاه نظارت هواشناسی دولتی در تایلند دمای ۴۵.۴ درجه سانتیگراد را ثبت کرد. این درجه حرارت رکورد قبلی ۴۴.۶ درجه سانتیگراد را که ۲۸ آوریل ۲۰۱۶ ثبت شده بود، شکست.
عکس: Lillian Suwanrumpha/AFP
آب در هانوی ویتنام
حمل آب با موتورسیکلت در هانوی، پایتخت ویتنام. در این کشور نیز در اوایل ماه اردیبهشت با ثبت دمای ۴۴.۱ درجه رکورد جدید به ثبت رسید.
عکس: Nhac NGUYEN/AFP
ژاپن؛ پناه به سایه
ژاپن هم امروز دوشنبه ۱۹ ژوئن با ۲۷ درجه و رطوبت هوای ۶۱ درصد، دوماه زودتر از حد معمول این گرما را تجربه می‌کند. در ژاپن معمولا گرمترین ماه سال، ماه اوت با ۲۷ درجه است. سال گذشته ژاپن در اواخر ماه ژوئن دمای ۳۵ درجه را تجربه که در ۱۵۰ سال اخیر این کشور بی‌سابقه بود.
عکس: Philip FONG/AFP
اندونزی؛ پنکه دستی
دانش‌آموزی در "باندا آچه" اندونزی برای خنک کردن خود از یک پنکه دستی استفاده می‌کند. دانشمندان هشدار داده‌اند که پدیده "ال نینو" به ناهنجاری‌های اقلیمی مانند خشکسالی، قحطی و سیلاب‌های ناگهانی دامن می‌زند. این رخداد اقلیمی کلان در اثر رها شدن انرژی انباشته در بزرگترین حوزه اقیانوسی جهان یعنی جنوب اقیانوس آرام رخ می‌دهد.
عکس: CHAIDEER MAHYUDDIN/AFP
بنگلادش، گرما و آب
ساکنان داکا، پایتخت بنگلادش، اواخر فروردین، با دمای ۴۰ درجه گرمترین روز سال در حدود شش دهه اخیر را تحمل کردند. آسفالت خیابان‌ها و جاده‌ها بر اثر گرما ذوب شد. در روزهای آینده باران‌های موسمی در این کشور آغاز می‌شوند و هر ساله بخش‌های وسیعی از بنگلادش به زیر آب می‌رود.
