پدر لئوپولد فُن رانکه (Leopold von Ranke) حقوقدان و مادرش از زمین‌داران کوچک بود. در زندگینامه‌اش می‌نویسد که از کودکی شیفته تاریخ بوده و می‌خواسته این رشته را در دانشگاه تحصیل کند اما چنین رشته‌ای در زمان او در دانشگاه‌ها وجود نداشت.

۱۹ ساله بود که در دانشگاه لایپزیگ ادبیات و الاهیات خواند و ۲۲ ساله بود که رساله دکترایش را درباره تاریخ‌دان یونانی توکیدیدِس (Tukydides) نوشت که پدر تاریخ‌نگاری انتقادی نامیده می‌شود.

۲۸ ساله بود که در کنار شغل آموزگاری، نخستین کتاب ماندگارش را با عنوان "تاریخ خلق‌های رومی و ژرمنی" نوشت.

در پیش‌گفتار این کتاب می‌نویسد: «معمولا تاریخ را برای این می‌نویسند و می‌خوانند که درباره گذشته داوری کنند یا از آن درس بگیرند، اما من در کتاب خود تنها در پی آنم که نشان دهم که روزگار گذشته به راستی چگونه بوده است. باید اوضاع و شرایط را هرقدر هم بد بوده نشان داد. باید کاملا بی‌طرف نوشت.»

۲۹ ساله بود که استاد دانشگاه نوبنیاد هومبولت در برلین شد و رشته تاریخ را در آن دانشگاه بنیان نهاد.

لئوپولد رانکه فریدریش ویلهلم چهارم پادشاه پروس یعنی سرزمین‌های شرقی آلمان را واداشت که درهای بایگانی‌های دولتی که تا آن‌زمان جزو اسرار حکومتی به شمار می‌آمدند را به روی پژوهشگران تاریخ بگشایند.

او بیش از ۶۰ کتاب تاریخی نوشته و تاریخ شش جلدی جهان را هنگامی که ۸۰ ساله و تقریبا نابینا بوده، به منشی‌هایش دیکته کرده است.

رانکه به تاریخ اجتماعی و اقتصادی کمتر نظر داشته و شخصیت‌هایی که در آثارش آورده همه از دولتمردان و سیاستمداران‌اند با این حال او تاریخ را به عنوان یک رشته تحصیلی، نهادینه کرد.

لئوپولد رانکه در ۹۰ سالگی در برلین درگذشت.