۵۴ کشور مجازات اعدام علیه معترضان در ایران را محکوم کردند
۱۴۰۱ اسفند ۹, سه‌شنبه
جمهوری اسلامی به خاطر اجرای احکام اعدام به ویژه علیه معترضان ماه‌های اخیر از سوی ۵۴ کشور در شورای حقوق بشر سازمان ملل محکوم شد. این کشورها در بیانیه‌ای مشترک گفتند به شدت نگران استفاده از این مجازات در ایران هستند.
۵۲ مین نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل در جریان استعکس: Salvatore Di Nolfi/epa/dpa/picture alliance
تبلیغات
در دومین روز ۵۲مین نشست شورای حقوق بشر سازمان ملل، ۵۴ کشور با انتشار بیانیه‌ای خواهان "محدود کردن مجازات اعدام در قبال شدیدتربن جنایات" شدند.
آنها در این بیانیه تعهدات کشورها به "کنوانسیون بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی" را یادآوری کردند و بر اساس آن از کشورهایی که هنوز مجازات اعدام را لغو نکرده‌اند، خواستند این مجازات را "فقط برای جرایم بسیار سنگین" و با رعایت ضمانت‌های دادرسی مقرر در میثاق یاد شده، اعمال کنند.
امضاکنندگان می‌گویند "همه بازداشت‌شدگان باید حق برخورداری از دادرسی عادلانه توسط یک دادگاه مستقل، فرض بی گناهی، دسترسی به وکیل و حداقل تضمین‌ها برای دفاع از خود و حق بررسی توسط دادگاه بالاتر" را داشته باشند.
نگرانی از مجازات اعدام در ایران
این کشورها در بیانیه گفته‌اند "به شدت نگران استفاده از مجازات اعدام در ایران" هستند. آنها به گزارش‌های متعددی استناد کرده‌اند که نشان می‌دهد صدها نفر در ایران، از جمله نوجوانان، از سال گذشته میلادی تاکنون اعدام شده‌اند.
در بیانیه که توسط کریستین گیلرمت، معاون وزیر خارجه کاستاریکا خوانده شد، آمده است: «در ماه‌های اخیر، ایران برای ده‌ها نفر که در ارتباط با شرکت در تظاهراتپس از مرگ ژینا مهسا امینی دستگیر شده‌اند، احکام اعدام صادر کرده یا به دنبال آن بوده است».
نمایندگان این ۵۴ کشور گفته‌اند "نگران ماهیت جرایمی" هستند که مجازات اعدام برای آنها اعمال شده است، همچنین "سرعت محاکمه‌ها، عدم شفافیت، و گزارش‌های موثق مبنی بر اینکه متهمان دسترسی مناسبی به وکلای انتخابی خود نداشته‌اند و در معرض شکنجه یا سایر رفتارهای غیرانسانی قرار گرفته‌اند."
در بیانیه آمده است که مجازات اعدام نباید توسط هیچ دولتی برای مجازات کسانی که در تظاهرات شرکت می‌کنند و با هدف ارعاب مردم یا ساکت کردن مخالفان به کار گرفته شود.
امضا کنندگان این بیانیه از کشورهای گوناگون از جمله آمریکای لاتین مانند شیلی، اکوادور، اروگوئه، پرو، کلمبیا و کاستاریکا، همچنین آمریکا، بریتانیا، کانادا و کشورهای اروپایی هستند.
نمایندگان این کشورها از ایران خواسته‌اند به تقاضای کمیساریای عالی برای «احترام به جان و صدای مردم، تعلیق فوری مجازات اعدام و توقف همه اعدام‌ها» توجه کند و با «همه مکانیسم‌های حقوق بشر سازمان ملل متحد، از جمله سازوکارهای شورا مانند کمیته حقیقت‌یاب همکاری کند.»
با شروع اعتراضات در شهریور ۱۴۰۱ (سپتامبر ۲۰۲۲) نیز ۵۹ کشور جهان سرکوب اعتراضات سراسری در ایران را در بیانیه‌ای محکوم کردند. این بیانیه توسط شیلی قرائت شده بود.
روز گذشته حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی در نشست شورای حقوق بشر در ژنو سخنرانی کرد. او در سخنان خود از سرکوب معترضین دفاع کرد و گفت: «هیچ کشور مسئولی نمی‌تواند اجازه دهد رفتار خشونت‌آمیز و غیرقانونی امنیت و نظم عمومی را مختل کند.» او همچنین مدعی شد که اعتراضات از خارج از کشور دامن زده شده‌اند. اکثریت حاضران به نشانه اعتراض سالن سخنرانی را ترک کردند.
اعدام در ایران؛ مجازاتی که پایان ندارد
دهم اکتبر روز جهانی مبارزه با مجازات اعدام است. کنشگران مدنی به لغو مجازات اعدام از طریق کارزارهای ملی و بین‌المللی امید بسته‌اند. ایران از بالاترین آمارهای اعدام را دارد و شمار زیادی نیز هم‌اکنون در انتظار اعدام‌اند.
عکس: MIZAN
۲۲ شهریور ۱۳۹۹: نوید افکاری ۲۷ ساله اعدام شد
دستگاه قضایی ایران بی‌اعتنا به تمامی دادخواهی‌ها، حکم اعدام نوید افکاری، نایب‌قهرمان کشتی نوجوانان ایران و از شرکت‌کنندگان در اعتراضات مردادماه ۱۳۹۷ در شیراز را اجرا کرد. وکیل نوید افکاری گفت، آنقدر در اجرای حکم عجله داشتند که او را حتی از آخرین دیدار با خانواده‌اش محروم کردند.
عکس: farsnews
۱۵ مرداد ۱۳۹۹: مصطفی صالحی ۳۰ ساله اعدام شد
مصطفی صالحی از شرکت‌کنندگان اعتراضات دی‌ماه ۹۶، در شهر کهریزسنگ از توابع شهرستان نجف‌آباد استان اصفهان بازداشت شد. او که به قتل یکی از اعضای سپاه پاسداران متهم و دادگاهی شده بود، در جریان دادگاه این اتهام را رد کرد. اما برای مصطفی صالحی حکم "قصاص" صادر شد.
اتهام رسول‌زاده و شیخ عبدالله شرکت در بمب‌گذاری شهریور ۱۳۸۹ در مهاباد بود. عفو بین‌الملل تاکید کرده است که بر اساس شواهد موجود، آنها بی‌گناه اعدام شده‌اند.
عکس: MIZAN
۳۰ تیر ۱۳۹۹: محمود موسوی مجد ۳۴ ساله اعدام شد
حکم اعدام محمود موسوی مجد یک هفته پس از ترند جهانی شدن هشتگ "اعدام نکنید" اجرا شد؛ هشتگی که در اعتراض به صدور حکم اعدام برای سه تن از معترضان آبان‌ماه، امیرحسین مرادی، محمد رجبی و سعید تمجیدی استفاده شده است.
عکس: Mizan
۲ اردیبهشت ۱۳۹۹: شایان سعیدپور که در نوجوانی مرتکب قتل شده بود، اعدام شد
به نوشته سایت‌های حقوق بشری، شایان سعیدپور به هنگام ارتکاب قتل در سال ۱۳۹۴ کمتر از ۱۸ سال داشت، ولی با وجود این محکوم به اعدام شد و حکمش به اجرا در آمد.
عکس: Iranhr.net
۲۰ تیر ۱۳۹۹: امیرحسین مرادی، سعید تمجیدی و محمد رجبی به اعدام محکوم شدند
حکم اعدام این سه جوان که متهم به "مشارکت در تخریب و تحریق به قصد مقابله با نظام" شده بودند، از سوی دیوان عالی کشور متوقف شد. توقف این احکام و پذیرش اعاده دادرسی از سوی دیوان عالی کشور، در پی اعتراض‌های جهانی صورت گرفت.
۱۶ مرداد ۱۳۹۹: حیدر قربانی ۴۷ ساله محکوم به اعدام شد
دادگاه انقلاب سنندج حیدر قربانی را در اول بهمن ۱۳۹۸ به اتهام "قیام مسلحانه علیه نظام" یا "بغی" به اعدام محکوم کرد. حیدر قربانی به گفته وکیلش، نه هرگز عضو گروهی بوده و نه هرگز از سلاح استفاده کرده است. دادگاه اگرچه در حکم خود تائید کرده که حیدر قربانی مسلح نبوده، اما با استناد به "اعترافات" تحت شکنجه قربانی، حکم صادر کرده است.
عکس: iranhumanrights
اردیبهشت ۱۳۹۹: ارسلان خودکام ۴۷ ساله محکوم به اعدام شد
دادسرای نظامی ارومیه ارسلان خودکام را به اتهام "جاسوسی برای حزب دمکرات کردستان" در محاکمه‌ای نیم‌ساعته به مرگ محکوم کرد.
عکس: humanrightsinir
محمدرضا حدادی که به هنگام ارتکاب جرم نوجوان بوده، محکوم به اعدام است
محمدرضا حدادی در زندان عادل‌آباد شیراز زندانی است. او متهم است که در سال ۱۳۸۲ در جریان یک سرقت مرتکب قتل شده است. حدادی در زمان ارتکاب جرم ۱۵ سال داشته است. قرار بود حکم اعدام محمدرضا حدادی ۱۶ تیر ۱۳۸۹ اجرا شود که برای چهارمین بار اجرا نشد.
