۷۷ درصد مردم قزاقستان به تغییر قانون اساسی رای مثبت دادند
۱۴۰۱ خرداد ۱۶, دوشنبه
در رفراندوم تغییر قانون اساسی قزاقستان که روز یک شنبه ۵ ژوئن برگزار شد، ۷۷ درصد به این تغییرات رای مثبت دادند. این نتیجه یک پیروزی برای توقایف رییس جمهوری قزاقستان و متحد پوتین محسوب میشود.
تبلیغات
اصلاح قانون اساسی در قزاقستان به درخواست قاسم جومرت توقایف رییس جمهوری این کشور انجام میشود. هدف اصلی توقایف از این اصلاحات این است که نفوذ نظربایف رییس جمهور پیشین را در سیاست این کشور از بین ببرد.
طبق قانون اساسی کنونی نورسلطان نظربایف که به مدت ۳۰ سال رییس جمهوری قزاقستان بود عنوان "رهبر ملت" را داراست و به همین دلیل با وجود کنار رفتن از قدرت در سال ۲۰۱۹ همچنان میتواند در سیاست کشور دخالت کند و تاثیرگذار باشد. در قانون اساسی جدید این عنوان حذف شده است.
بنا بر اعلام کمیسیون انتخابات قزاقستان ۶۸ درصد واجدان شرایط در رفراندوم تغییر قانون اساسی شرکت کردند و ۷۷/۱۸ درصد از آنان به این رفراندوم رای مثبت دادند.
بر اساس اصلاحات قانون اساسی از این پس پارلمان و دادگاه نوسازی شده قانون اساسی از اختیارات بیشتری برخوردار میشوند. همچنین جلوی انتصاب خانواده روسای جمهوری پیشین در مناصب دولتی گرفته خواهد شد. این امر بیشتر به خانواده نظربایف برمیگردد. البته پس از اعتراضات و درگیریهای شدید ماه ژانویه بیشتر وابستگان و افراد خانواده نظربایف رییس جمهور پیشین پستهایشان را از دست دادند و به این ترتیب موقعیت توقایف در کشور قویتر شد.
اعتراضات ژانویه و رفراندوم ژوئن
در ماه ژانویه با دوبرابر شدن ناگهانی قیمت گاز مایع شهرهای قزاقستان صحنه اعتراضات و ناآرامی شد. با بالاگرفتن ناآرامیها و گسترش تظاهرات، توقایف دستور تیراندازی بدون هشدار به پلیس داد.
روسیه به همراه ارمنستان و تاجیکستان در چارچوب پیمان امنیت جمعی با قزاقستان برای سرکوب اعتراضات، سرباز به این کشور اعزام کرد. در جریان این درگیریها که حدود ۱۰ روز به طول انجامید هشت هزار نفر دستگیر و بیش از ۲۳۰ نفر کشته وهزاران نفر نیز زخمی شدند.
توقایف باندهای تهبکار و تروریستها را عامل این اعتراضات نامید و معترضان را متهم به ارتباط با کشورهای خارجی کرد.
نور ایلیاشوف از منتقدان قدیمی و سرسخت رژیم قزاقستان به خبرگزاری فرانسه گفته رفراندوم روز یک شنبه در اصل تلاشی برای به دست آوردن مشروعیت از دست رفته توقایف در جریان سرکوب اعتراضات ماه ژانویه است. او همچنین اصلاح قانون اساسی را "فرمالیته" دانسته است.
به گفته این منتقد دولت، تغییرات قانون اساسی بدون نظرخواهی از شرکت کنندگان در اعتراضات و نیز سازمان دهندگان آن و همچنین بدون نظر فعالان حقوق بشر و جامعه مدنی تدوین شده است.
این رفراندوم همچنین میتواند راه ریاست جمهوری توقایف برای دور دوم را هموار کند. قاسم جومرت توقایف ۶۹ سال دارد و از متحدان ولادیمیر پوتین رییس جمهوری روسیه است.
ببینید: گالری تصویری از اعتراضات ماه ژانویه سال جاری میلادی در قزاقستان
قزاقستان در آتش و خون؛ گزارش تصویری
در سومین روز اعتراض به افزایش قیمت گاز در قزاقستان بیش از هزار نفر زخمی و دهها نفر کشته شدهاند. دولت استعفا داد. نیروهای ائتلاف روسیه نیز وارد این کشور شدهاند. تصاویری از رویدادهای قزاقستان در این گزارش تصویری:
عکس: Valery Sharifulin/TASS/imago images
اعتراضات گسترده در قزاقستان در پی افزایش بهای گاز مايع آغاز شد. روز چهارشنبه۵ ژانویه ( ۱۵ دی) معترضان در شهر آلماتی به اقامتگاه رئیسجمهوری و ساختمان شهرداری یورش برده و هر دو ساختمان را به آتش کشیدند. طی روزهای اخیر پلیس کوشیده است با استفاده از گاز اشکآور، نارنجک صوتی، خودروهای آبپاش و حتی شلیک مستقیم معترضان را متفرق کنند.
عکس: Valery Sharifulin/TASS/imago images
با گسترش دامنه اعتراضات سراسری قاسم جومارت توقایف، رئیس جمهوری قزاقستان از "سازمان پیمان امنیت جمعی" (سیاستیاو) به رهبری روسیه درخواست کمک کرد. دبیرخانه این سازمان روز پنجشنبه در بیانیهای که توسط ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه منتشر شد، اعلام کرد: «نیروهای حافظ صلح سازمان پیمان امنیت جمعی برای مدت محدودی برای تثبیت و عادیسازی اوضاع به جمهوری قزاقستان اعزام شدهاند.»
عکس: Valery Sharifulin/TASS/dpa/picture alliance
اعتراضات روز یکشنبه در شهر جانااوزن واقع در جنوب غربی قزاقستان آغاز شد که در گذشته نیز یکی از کانونهای اصلی اعتراضات ضد حکومتی بوده است. اعتراضات به سرعت به سایر شهرها گسترش یافت و روز سهشنبه تظاهرات اعتراضی بزرگی در نور سلطان، پایتخت، و آلماتی بزرگترین شهر قزاقستان نیز برگزار شد.
عکس: Zhanbyrbaevkz/TASS/dpa/picture alliancev
استفاده از نیروهای نظامی، زرهپوش و نفربرهای ارتش برای مقابله با معترضان به افزایش قیمت گاز
عکس: REUTERS
یکی از معترضین پوکه تیرهای شلیک شده بسوی مردم را در دست گرفته و نشان میدهد.
عکس: Vladimir Tretyakov/AP/picture alliance
اعتراضها به خشونت گرایید و بسیاری از خودروها و ساختمانهای دولتی و اداری طعمه آتش و خشم معترضین شدند.
عکس: Valery Sharifulin/TASS/dpa/picture alliance
با اوج گرفتن اعتراضات و در واکنش به آن هیئت دولت به ریاست اَسکر مامین استعفا کرد. قاسم جومارت توقایف، رئیسجمهوری قزاقستان صبح روز چهارشنبه پس از پذیرش استعفای کابینه گفت که با اقدامات قاطع اعتراضات را آرام خواهد کرد. توقایف در اقدامی دیگر همچنین کریم ماسیموف، رئیس کمیته امنیت ملی را از کار برکنار کرد.
عکس: Andrei Pokumeiko/BelTA/TASS/dpa/picture alliance
با اوجگیری اعتراضها وضعیت فوقالعاده در قزاقستان اعلام شد. همزمان دسترسی به سایتهای خبری قطع شد و به گزارش سازمان دیدهبان فضای مجازی "شبکه اینترنت در قزاقستان کاملا قطع شده است".
عکس: REUTERS
قاسم جومارت توقایف، رئیس جمهور قزاقستان، بامداد پنجشنبه ۶ ژانویه (۱۶ دی) اعلام کرد به ارتش دستور داده است برای برقراری نظم و مقابله با کسانی که او آنها را "تروریستها" خواند، وارد عمل شود.
عکس: Vladimir Tretyakov/AP Photo/picture alliance
وزارت بهداشت قزاقستان روز پنجشنبه ۶ ژانویه ( ۱۶ دی) اعلام کرد که بیش از هزار نفر در ناآرامیهای این کشور زخمی شدهاند. ازهر گینیت، معاون وزیر بهداشت قزاقستان در شبکه تلویزیونی "خبر-۲۴" گفت: «نزدیک به ۴۰۰ نفر از آنها در بیمارستان بستری و ۶۲ نفر در بخش مراقبتهای ویژه هستند.»
عکس: Vladimir Tretyakov/AP/picture alliance
قاسم جومارت توقایف، رئیسجمهوری قزاقستان، روز چهارشنبه ۵ ژانویه (۱۵ دی) در یک سخنرانی تلویزیونی گفت: «ما با قانونشکنان به شدت برخورد خواهیم کرد». او همچنین وعده داد که به زودی اصلاحات سیاسی گستردهای انجام خواهد داد و تا زمانی که ناآرامیها ادامه دارند شخصا ریاست شورای امنیت ملی را برعهده خواهد داشت.
عکس: PAVEL MIKHEYEV/REUTERS
منابع دولتی اعلام کردهاند که "برخی از تظاهر کنندگان مسلح هستند". وزارت کشور قزاقستان روز چهارشنبه از کشته شدن هشت مامور پلیس و اعضای گارد ملی خبر داد. پلیس آلماتی روز پنجشنبه از کشته شدن "دهها نفر" در جریان حمله به ساختمانهای دولتی خبر داده است.