آیا رایانه‌ها و روبات‌ها مشاغل را در مقیاس وسیع نابود می‌کنند؟ این نگرانی از سال‌ها پیش نیروی کار آلمان را به خود مشغول داشته است. حال مجمع جهانی اقتصاد (WEF) به این نگرانی دامن زده است.

بر اساس گزارش اخیر با عنوان "آینده مشاغل"، در طول چند سال آینده تحولات عظیمی در بازار کار جهانی رخ خواهد داد. انتظار می‌رود تا سال ۲۰۲۷ شمار مشاغل حدود ۸۳ میلیون در سراسر جهان کاهش یابد و تنها ۶۹ میلیون شغل جدید ایجاد شود. این به معنای از دست دادن خالص ۱۴ میلیون شغل است که برابر با حدود ۲درصد از کل مشاغل فعلی ثبت شده در مجموعه داده‌های مجمع جهانی اقتصاد است.

بیشتر بخوانید: اتحادیه اروپا در مسیر تدوین اولین قوانین هوش مصنوعی در جهان

حدود یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون شاغل در سراسر جهان وجود دارد. اگر  استخدام‌های غیررسمی را نیز به آن بیفزاییم، این رقم احتمالاً به بیش از سه میلیارد خواهد رسید. مجمع جهانی اقتصاد با نمونه‌گیری از ۶۷۳ میلیون کارپذیر به این نتیجه رسیده است.

مجمع جهانی اقتصاد دلایل این پیش‌بینی تاریک را کندی در رشد اقتصادی، تورم بالا و همچنین استفاده از هوش مصنوعی (AI) ذکر می‌کند و می‌گوید این امر هم اثرات مثبت و هم منفی بر بازار کار خواهد داشت.

از یک سو، شرکت‌ها به نیروی کار تازه‌نفس برای پیاده‌سازی و مدیریت ابزارهای هوش مصنوعی نیاز دارند. از سوی دیگر، برخی مشاغل در نتیجه آن زائد می‌شوند. این گزارش می‌گوید که تنها در حوزه حسابداری و امور اداری، تا سال ۲۰۲۷ ممکن است ۲۶ میلیون شغل از بین برود. به ویژه مشاغل منشی‌گری، بلیت‌فروشی و صندوقداری در خطر نابودی خواهند بود. در عوض ۳۰درصد شغل بیشتری برای تحلیلگران داده‌ها، متخصصان آموزش الکترونیک و کارشناسان امنیت سایبری ایجاد خواهد شد.

بیشتر بخوانید: موج مهاجرت متخصصان آی تی از ایران به امارات

برای تهیه این گزارش از ۸۰۳ شرکت با بیش از یازده میلیون کارمند از ۴۵ کشور نظرخواهی شده است. در چین، هند و اندونزی هیچ داده‌ای جمع‌آوری نشده، بلکه ارقام تخمین زده شده‌اند.

در پی نظرخواهی از کارفرمایان، "توانایی استفاده موثر از ابزارهای هوش مصنوعی" در حال حاضر بیشتر از دانش برنامه‌نویسی نرم‌افزار مورد تقاضا است. یک شغل جدید نیز از این طریق ایجاد شده است: "نویسندگان سریع" (Prompt Writers) که از هوش مصنوعی برای ارائه نتایج بهینه بهره می‌گیرند.

بیشتر بخوانید: رکورد جدید در زمینه کمبود نیروی کار ماهر در آلمان

با این حال اتوماسیون بسیار کندتر از آنچه چند سال پیش تصور می‌رفت، در حال پیشرفت است. در شرکت‌هایی که توسط مجمع جهانی اقتصاد از آن‌ها نظرخواهی شده است، در حال حاضر حدود ۳۴درصد از تمام وظایف مرتبط با تجارت توسط ماشین‌های الکترونیک انجام می‌شود. این تنها یک درصد بیشتر از سال ۲۰۲۰ است. در آن زمان، کارفرمایان مورد بررسی بر این نظر بودند که تا سال ۲۰۲۵ حدود ۴۷درصد از تمام وظایف به صورت خودکار صورت خواهد گرفت. اکنون این تخمین تصحیح شده و به ۴۲درصد تا سال ۲۰۲۷ رسیده است.