اردوغان عصر روز شنبه ۷ مهر (۲۹ سپتامبر) در آخرین روز سفرش به آلمان طی مراسمی مسجد اعظم مسلمانان شهر کلن را افتتاح کرد. او در سخنانی سفرش به آلمان را موفقیت‌آمیز خواند و گفت این سفر سبب شد روابط میان ترکیه و آلمان تحکیم شود.

سفر اردوغان به آلمان با مخالفت‌های بسیاری همراه بود. اردوغان روز جمعه ۶ مهر (۲۸ سپتامبر) در ضیافت فرانک والتر اشتاین مایر، رئیس جمهوری آلمان، به شدت به انتقادهای رئیس جمهوری آلمان نسبت به نقض حقوق بشر در ترکیه واکنش نشان داد.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

دیدار و گفت‌وگوی آرمین لاشت، رئیس دولت ایالت نورد راین وستفالن آلمان و رئیس‌جمهوری ترکیه، در فرودگاه کلن- بن آلمان نیز چندان دوستانه نبود. آرمین لاشت پس از پایان این دیدار اعلام کرد که او نگرانی خود را نسبت به نهادینه نشدن حکومت قانون در ترکیه به اطلاع اردوغان رسانده است.

لاشت گفت در دیدار با رئیس‌جمهوری ترکیه به صراحت به او گفته است که عادی کردن روابط دو کشور و توسعه روابط اقتصادی میان ترکیه و آلمان در صورتی امکان‌پذیر خواهد بود که نگرانی‌های آلمان در ارتباط با موج دستگیری‌ها در ترکیه و نقض آزادی‌های مطبوعات و ادیان در این کشور جدی گرفته شود.

حضور گسترده ماموران امنیتی آلمان

پلیس شهر کلن آلمان به خاطر این دیدار، یکی از بزرگ‌ترین بسیج‌های تاریخ خود را تجربه کرد. خیابان‌های منتهی به مسجد اعظم شهر کلن چندساعت قبل از ورود اردوغان توسط صدها مامور پلیس بسته شدند. پلیس شهر کلن همچنین کلیه افرادی که در نزدیکی این مسجد تردد می‌کردند را زیر نظر داشت.

مقامات شهر کلن و پلیس این شهر همچنین در کلیه اتوبان‌ها، پل‌ها و خیابان‌هایی که مسیرشان در جهت این مسجد بود حضور داشتند. پلیس اعلام کرده بود تنها کسانی می‌توانند در نزدیکی مسجد حضور داشته باشند که کارت ورودی دریافت کرده باشند.

این مراسم به رغم حضور بسیار زیاد مردم با آرامش به پایان رسید. ماموران پلیس شب قبل از ورود اردوغان به دلایل امنیتی مراسمی بزرگ در این مسجد را ممنوع کردند. اردوغان در سخنرانی خود به این موضوع اشاره کرد و گفت او از عدم حمایت شهر کلن از برگزاری مراسم افتتاح این مسجد بسیار مایوس شده است.

چندین تظاهرات در روز شنبه ۷ مهر (۲۹ سپتامبر) در شهر کلن علیه اردوغان برگزار شد. این مراسم در مکان‌هایی دور از محل مسجد برگزار شدند. شمار افرادی که در تظاهرات علیه اردوغان در منطقه دویتس شهر کلن شرکت کرده بودند کمتر از تعدادی بود که انتظار می‌رفت.

واکنش‌ها به افتتاح مسجد اعظم مسلمانان در شهر کلن

آرمین لاشت، رئیس دولت ایالت نورد راین وستفالن آلمان، در مراسم افتتاح مسجد اعظم کلن شرکت نکرد و گفت ما خواستار استقلال فعالیت اتحادیه ترک‌اسلامی برای امور دینی "دیتیب" (DITIB) هستیم که بزرگ‌ترین تشکیلات مسلمانان در آلمان است.

رئیس دولت ایالت نورد راین وستفالن آلمان در ادامه توضیح داد که در چنین شرایطی همراهی با اردوغان در این مراسم صحیح نیست.

اتحادیه ترکی ـ ‌اسلامی برای امور دینی دربرگیرنده نزدیک به ۹۰۰ انجمن اسلامی مساجد است که در سراسر آلمان پراکنده‌اند و حدود ۷۰ درصد مسلمانان ساکن آلمان را زیر پوشش خود دارند.

این اتحادیه ارتباط نزدیکی با وزارت دیانت ترکیه دارد و به ابتکار مقام‌های این وزارتخانه تاسیس شده تا مهاجران ترک ساکن آلمان را در چارچوب یک اسلام سکولار سازماندهی کند. "دیتیب" ارتباط تنگاتنگی با دولت ترکیه دارد و امام‌ جماعت‌های مساجد آن کارمندان وزارت دیانت ترکیه هستند.

خانم هنریته رکِر، شهردار شهر کلن درنظر داشت در مراسم افتتاحیه مسجد کلن شرکت و در این مراسم سخنرانی کند، اما مقامات "دیتیب" چندین روز به پرسش او پاسخ ندادند تا او سرانجام اعلام کرد در این مراسم شرکت نخواهد کرد.

رالف برینک‌هاوس، رئیس ائتلاف اتحاد احزاب دمکرات مسیحی و سوسیال مسیحی در مجلس نمایندگان آلمان "بوندس تاگ" از اقدامات "دیتیب" در افتتاح مسجد شهر کلن انتقاد کرد. او به طور مشخص به همکاری نکردن اتحادیه ترک‌اسلامی برای امور دینی با مجلس ایالت نورد راین وستفالن آلمان و خانم شهردار شهر کلن اشاره کرد.

رالف برینک‌هاوس که با خبرنگار روزنامه آلمانی "پاساور نوین پرسه" سخن می‌گفت در ادامه تاکید کرد: «این مراسم با حضور مقامات آلمان می‌توانست بختی باشد برای نزدیک کردن دوباره ترکیه و آلمان به هم که متاسفانه این بخت از میان رفت.»

مارتین شولتس، رئیس پیشین حزب سوسیال دمکرات آلمان، نیز نسبت به سیاسی شدن و جانبدار بودن اتحادیه ترک‌اسلامی برای امور دینی هشدار داد و گفت در صورتی که "دیتیب" نخواهد مستقل عمل کند باید فعالیت‌اش زیر نظر سازمان‌های اطلاعاتی آلمان قرار گیرد.