نشاننده نیش تیز قلم
۱۳۹۸ خرداد ۲۲, چهارشنبهمیگفت: «طنزی که سانسورچیان آن را بفهمند، به حق ممنوع میشود.»
کارل کراوس Karl Kraus در شهرک ییچین در ۸۵ کیلومتری پایتخت جمهوری چک کنونی زاده شد.
پدر و مادرش يک کارخانه تولید کاغذ رنگی داشتند. سه ساله بود که با خانواده ۱۱ نفریاش به وین مهاجرت کرد.
۱۸ ساله بود که در دانشگاه وین شروع به تحصیل نخست حقوق و سپس فلسفه و ادبیات کرد ولی تحصيل دانشگاهی را به پایان نرساند.
۱۷ ساله بود که برای روزنامههای گوناگون آلمانی و اتریشی نقد و گزارش میفرستاد و رفته رفته در پی تشکیل یک مجله طنز با همراهی همکارانش بود که به جایی نرسید.
۲۳ ساله بود که نقد تند طنزآميزی را با عنوان "ادبیات ویران" علیه "فرهنگ قهوهخانهای ادیبان وین" منتشر کرد و نامش سر زبانها افتاد.
او در اين نوشتار به نوگرایان زبان و ادب آلمانی تاخت و دشمنان بسیاری برای خود تراشید.
۲۵ ساله بود که یک تنه نشریه طنزآمیز و نیشدار "Die Fackel" (مشعل) را بر پا کرد که ۳۵ سال، یعنی تا چند ماه پيش از درگذشتش منتشر میشد و مجموعه آن به بیش از ۲۰ هزار صفحه میرسد.
او در این مجله به نوگرایان ادب و زبان میتازد و "نگهبانی از زبان و ادب راستین" را وظیفه خود معرفی میکند.
میگویند استادی را به او معرفی کردند و گفتند که "بر پنج زبان مسلط است" و او گفت: «اینها چه زبانهایی هستند که میگذارند مردی بر آنها مسلط شود؟»
هر چند او یک محافظهکار باقی ماند اما گزینگویههای انتقادیاش از او یک پیشرو و آزادیخواه صلحجو و یک ادیب و نقاد اجتماعی ساخت.
هیچ نهاد، پدیده و شخصیتی نبود که از نیش قلم او در امان بماند. به همتباران یهودی خود، خودکامگان، یهودیستیزان، جنگطلبان و به ویژه دست اندرکاران رسانهها یعنی همکارانش میتاخت ولی کلمات قصارش چنان بر دلها مینشستند که بسیاری از منتقدانش هم آنها را نقل و پخش میکردند:
«چگونه بر جهان حکومت و آن را به سمت جنگ هدایت میکنند؟ دیپلماتها به روزنامهنگاران دروغ میگویند و بعد آنچه آنها نوشتهاند را میخوانند و خودشان باورشان میشود.»
کارل کراوس در ۵۲ سالگی در پایتخت اتریش درگذشت.