آفريدگار كودكان جاودان
۱۳۹۸ خرداد ۲۹, چهارشنبه۸۲ سال پيش در چنين روزی جيمز اِم بری در لندن درگذشت.
از قامت كوتاهش كه به قد بچهها میمانست خوشش میآمد.
جيمز اِم بری James M. Barrie در روستای كريميو در شمال شرقی اسكاتلند زاده شد.
پدرش پارچهباف بود و مادرش خانواده ۱۱ نفریشان را اداره میكرد و به او موسيقی میآموخت.
دفترچههای يادداشت بسياری كه از او مانده نشان میدهند كه او از كودكی ايدههای بسياری برای داستانسرايی كودكان داشته است.
شش ساله بود كه "به جستجوی كودكی ماندگار" پرداخت و هنگامی كه دو سال پس از آن برادر شش سالهاش در ميدان پاتيناژ به زمين افتاد و ديگر برنخاست هرگز نتوانست آن ايده را از سر بيرون كند.
۲۰ ساله بود كه به دانشگاه رفت، ادبيات خواند و ۲۵ ساله بود كه به لندن رفت "تا نويسنده شود".
به محض رسيدن به شهر شروع به نوشتن كرد و داستانها و نمايشنامههای بيشماری نوشت. از آنجا كه درونمايه اصلی آنها جهان مجازی و خيالی بود، نخست مورد پسند همميهنانش قرار نگرفت اما خوانندگان و هواداران بيشماری در ميان آمريكاييان يافت.
۳۷ ساله بود كه ناكجاآبادش را در باغهای كنزينتون لندن و خانواده دِيويس "مادری با پنج پسرك كنجكاو" سراغ گرفت و ماندگارترين شخصيت داستانهايش "پيتر پن" را آفريد: پسركی كه بزرگ نمیشد.
۴۴ ساله بود كه پس از طرح اين شخصيت در دو رمان، نمايشنامه "پيتر پن" را هم نوشت: يك شب كه پدر و مادر خانواده دارلينگ در خانه نبودند، پيتر پن به خانه آنها میآيد، به بچه ها پرواز میآموزد و آنها را با خود به سرزمين هيچستان كه بچه ها در آنجا بزرگ نمیشوند میبرد و با پريان و دزدان دريايی به ويژه كاپيتان هوك و ماجراهای هيجان انگيز او روبرو میكند.
جانمايه داستان، پرواز، عشق مادری، كودك ماندن و آزاد و بیخيال زيستن است.
اين اثر ماندگار در سال ۱۳۸۱ توسط مهدی غبرائی ترجمه و در تهران چاپ شده است. مترجم در پيشگفتار كتاب مینويسد كه لحن و زبان قديمی و "منسوخ" داستان را ساده و امروزی كرده است:
"هر بچهای خواه ناخواه بزرگ میشود. البته در اين ميان يكی استثنا است. بچهها خيلی زود میفهمند چارهای نيست جز بزرگشدن".
جيمز ام بری در ۷۷ سالگی در پايتخت بریتانیا درگذشت.