حسن روحانی امروز چهارشنبه ۹ آبان (۳۱ اکتبر) در جلسه هیئت دولت جمهوری اسلامی بار دیگر تأکید کرد که «دولت ایران از تهدیدات آمریکا هراسی ندارد.» او خطاب به طرف‌های تجاری ایران گفت: «فشار آمریکا، موقت است و روابط ما با شما، یک روابط دائمی است.»

او در این سخنان به سیزدهم آبان‌ماه اشاره کرده است. در این روز دور دوم تحریم‌ها نفتی ایالات متحده آمریکا علیه ایران برقرار می‌شود. این تحریم‌ها از جمله معاملات نفتی و دادوستدهای بانکی ایران را نشانه گرفته‌اند.

روحانی با اشاره به این‌که "ممکن است در چند ماه گذشته مقداری بر مردم ما سخت گذشته باشد و در چند ماه آینده هم سخت بگذرد"؛ اما او ابراز امیدواری کرد که این روند ادامه پیدا نکند.

روحانی همچنین گفت: «بسیاری از کشورهای بزرگ از جمله کشورهای بزرگ در آسیا، اروپا و در قاره‌های دیگر در پیام‌هایشان در همین روزهای اخیر، اعلام کردند که در کنار ایران خواهند ایستاد.» رئیس جمهوری اسلامی ایران در این باره به جزئیات بیشتری اشاره نکرده است.

خبرگزاری رویترز روز دوشنبه ۷ آبان خبر داده بود که در دولت آمریکا بر سر دامنه و شدت اجرای تحریم‌های نفتی ایران اتفاق نظر وجود ندارد. رویترز همچنین نوشته بود که کشورهای چین، هند و ترکیه تلاش می‌کنند واشینگتن را متقاعد کنند که آنها را از تحریم نفتی ایران مستثنی کند.

معاون اول حسن روحانی هم یک روز پیش از آن ادعا کرده بود که تحریم‌های آمریکا تأثیر چندانی بر اقتصاد ایران نخواهد داشت. اسحاق جهانگیری همچنین از ذخیره ارزی بیش از یکصد میلیارد دلاری ایران سخن گفته بود.

تلاش برای کم‌اثر کردن تحریم‌ها

پس از خروج آمریکا از برجام و اعلام بازگشت تحریم‌ها، دیگر امضاکنندگان برجام – انگلیس، آلمان، فرانسه، چین و روسیه – اعلام کردند که بر حفظ آن مصمم هستند. اتحادیه اروپا با همکاری متحدان خود (روسیه و چین) در پی اجرای سازوکار ویژ‌ه‌ای است امکان همکاری با ایران در بخش‌های کلیدی اقتصادی، تجارت و سرمایه‌گذاری، نفت، حمل و نقل و تبادلات مالی را حفظ می‌کند. یک سخنگوی اتحادیه در بخش سیاست‌های ایران در گفت‌وگو با دویچه‌وله تأکید کرد که "سازوکار ویژه اتحادیه اروپا برای حفظ تبادلات مالی و تجاری با ایران" در دست اجراست.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

او در پاسخ به پرسش دویچه‌وله مبنی بر علت تأخیر در اجرای این سازوکار پیش از آغاز تحریم‌های آمریکا علیه ایران گفت: «تصمیم به راه‌اندازی چنین سازکاری دوم مهرماه (۲۴ سپتامبر) در دیدار وزرای خارجه اتحادیه اروپا در حاشیه اجلاس سالانه سازمان ملل در نیویورک اتخاذ شد. این تصمیم سپس برای اجرای به کشورهای عضو اتحادیه اروپا واگذار شد.»

بسته‌ای "امیدوارکننده اما کم‌اثر"

از سوی دیگر، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی دیروز سه‌شنبه هشتم آبان (۳۰ اکتبر) در خصوص ساز و کار ویژه مالی اروپا برای ایران گفت: «اروپایی‌ها این بسته را تنطیم کرده‌اند که تا یک هفته آینده به عنوان سند همکاری ثبت می‌شود.» به گفته حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، سند همکاری اروپا و ایران برای اجرایی‌شدن به "چند مورد دیگر موکول شده است".

بر این اساس، مذاکرات آتی ایران و اروپا و "تنش‌زدایی احتمالی بین ایران و آمریکا"، از جمله مواردی هستند که اجرایی‌شدن بسته پیشنهادی اروپا به آنها موکول شده است.

فلاحت‌پیشه همچنین تأکید کرد که هرچند بسته پیشنهادی اروپا "امیدواری‌هایی" ایجاد کرده است، «ولی در عمل تا این حد جدی و عملیاتی نیست که در محاسبات ضدتحریمی ایران به حساب آید.»