عباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران، روز دوشنبه ۲۸ آبان (۱۹ نوامبر) در همایشی در تهران تأیید کرد هنوز هیچ کشوری حاضر نشده میزبانی ساز و کار مالی بین اتحادیه اروپا و ایران را قبول کند. او گفت: «اروپا از ثبت SPV (ابزار مالی ویژه اروپا برای تجارت با ایران) ناتوان است.»

عراقچی با اشاره به تلاش‌های اروپا برای حفظ برجام در ماه‌های گذشته گفت: «به لحاظ مواضع سیاسی، اروپا در این شش ماه کم نگذاشته اما این مدت کم نیست که نتوانند اقدامات عملی را پیدا کنند و هنوز قادر نیستند SPV را رسما اعلام کنند که یکی از دلایل آن فشار آمریکاست که بسیار سنگین بوده است.»

به گفته عراقچی آمریکا با تهدید بانک‌های اروپایی و همچنین هر کشوری که حاضر به پذیرش میزبانی نهاد ساز و کار مالی اتحادیه اروپا شود، موجب شده اروپا برای پیشبرد وعده خود با مشکل مواجه شود.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

پس از خروج آمریکا از برجام و اعلام برقراری تحریم‌های جدید علیه ایران از سوی واشنگتن، اتحادیه اروپا بر پای‌بندی خود به برجام تأکید و اعلام کرد ساز و کار مالی ویژه‌ای موسوم به "اس‌پی‌وی‌" را بدون وابستگی به دلار، برای ادامه تبادلات مالی و بانکی به راه خواهد انداخت.

 بریتانیا، آلمان و فرانسه با این حال هیچ تاریخ معینی برای آغاز به کار اس‌پی‌وی‌ اعلام نکرده و تنها گفته‌اند این برنامه روز ۱۳ آبان (چهارم نوامبر) به صورت نمادین به راه خواهد افتاد.

اتریش اخیرا اعلام کرد میزبانی این نهاد را نپذیرفته است. خبرگزاری بلومبرگ گزارش کرده بود، لوکزامبورگ و بلژیک نیز پیش‌‌ از اتریش گفته بودند حاضر به پذیرش میزبانی نهاد ساز و کار ویژه مالی نیستند.

خبرگزاری رویترز روز ۱۲ نوامبر گزارش کرد سیگال مندلکر، یکی از مقام‌های ارشد وزارت خزانه‌داری آمریکا در نشستی مطبوعاتی در لندن تأکید کرده در مورد ساز و کار مالی اروپا با ایران "نگران" نیست. او گفته بود: «هیچ شکی ندارم که ما قادر به پیدا کردن یک زمینه مشترک خواهیم بود زیرا تهدید‌ها جدی هستند و اروپا هم در معرض تهدید است.»

مندلکر اظهار امیدواری کرده بود که آمریکا و اتحادیه اروپا در مقابل ایران بتوانند به اقدامی مشترک برسند. 

عراقچی: هزینه از بین رفتن برجام برای اروپا بیش‌از آمریکاست

عباس عراقچی در سخنان روز دوشنبه خود گفت به‌رغم این وضعیت، اروپا همچنان از تلاش برای حفظ مبادلات تجاری با ایران و ایجاد ساز و کار مالی ویژه دست نکشیده است. او با این حال عنوان کرد: «چه اروپا نخواهد با ما کار کند و در حال بازی با ما باشد و چه بخواهد و قادر نباشد، در نتیجه فرقی نمی‌کند. نتیجه این است که اروپایی‌ها یا نخواستند یا نتوانستند کاری انجام دهند. اما ما تا زمانی که باقی ماندن در برجام به نفع کشور باشد در آن می‌مانیم و اگر این نباشد ماندن در برجام فایده‌ای ندارد. اگر تا الان ماندیم به این دلیل است که در ابعاد سیاسی و اقتصادی ماندن به نفع ماست.»

عراقچی در ادامه به گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در راستای پایبندی ایران به تعهدات بین‌المللی اشاره کرده و گفت: «هزینه تحریم برای ایران کم نیست اما ما در نهایت راه خود را پیدا خواهیم کرد. آنها باید بدانند کسی در ایران به خاطر تحریم‌های آمریکا دست خودش را بالا نمی‌برد. الان اجماع جهانی به نفع ماست و همه اعتراف دارند که برنامه هسته‌ای ایران صلح‌آمیز است.»

عراقچی کوتاه آمدن اروپایی‌ها در مقابل تهدیدات آمریکا را موجب زیر سئوال برده‌شدن "حاکمیت، اعتبار و امنیت" اروپا دانسته و هشدار داد: «اگر اروپا فکر می‌کند منطقه غرب آسیا بدون برجام امن‌تر است می‌تواند امتحان کند. منطقه ما کلکسیونی از مسایل و مشکلات دارد. آیا اروپا تحمل موج جدید تروریسم و مهاجرت و شروع بحران هسته‌ای را دارد؟ بی شک هزینه از بین رفتن برجام برای اروپا بیش از آمریکاست.»

چند روز پیش حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی نیز اروپایی‌ها را به "تعلل" در همکاری "عملی" با ایران متهم کرده و گفته بود مناسبات ایران و اروپا، "مناسبات همواره لوکسی است که اثری عملی برای مقابله با تحریم‌های ایران نداشته است."

عراقچی پیشتر در جریان سفر خود به ایتالیا "سیطره دلار و سیستم مالی آمریکا" را دلیل تأخیر راه‌اندازی ساز و کار مالی اتحادیه اروپا دانسته و گفته بود ایجاد مکانیسمی که "آمریکایی‌ها نتوانند آن را در چنبره تحریم‌های خود قرار بدهند، کار آسانی نیست."

برایان هوک، رییس گروه اقدام ایران در وزارت خارجه آمریکا به تازگی نسبت به همکاری شرکت‌ها و بانک‌های اروپایی با ایران هشدار داده و گفته بود عدم تمایل کشورهای اروپایی برای میزبانی ساز و کار مالی "چندان تعجب‌برانگیز نیست". به گزارش رویترز او تأکید کرده بود: «بانک‌ها و شرکت‌های اروپایی می‌دانند که ما سرسختانه تحریم‌هایی را علیه این رژیم وحشی و خشن به اجرا خواهیم گذاشت.»