ظریف زیر تیغ انتقاد؛ "دوام می‌آوریم" یا نه؟
۱۳۹۷ آذر ۵, دوشنبه
اظهارات اخیر محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، مبنی بر اینکه "ما ایرانی‌ها ۷۰۰۰ سال است که دوام آورده‌ایم" و کماکان هم در برابر تحریم‌های آمریکا "دوام می‌آوریم"، در کنار انتشار پوستری با همین عنوان از سوی پایگاه اطلاع‌رسانی دولت، موج گسترده‌ای از واکنش‌های انتقادی کاربران شبکه‌های اجتماعی را برانگیخته است.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
ظریف پنجشنبه گذشته در نشست بین‌المللی گفت‌وگوهای مدیترانه‌ای در رم در پاسخ به این پرسش که شما بارها تأکید کرده‌اید که ایران از آغاز انقلاب ۵۷ دوام آورده، از جمله گفته بود: «ما از سال ۵۷ دوام نیاوردیم. ما ایرانیان از ۷۰۰۰ سال پیش دوام آورده‌ایم.»
وزیر خارجه ایران در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به اینکه "ما دوام آورده‌ایم و پیشرفت کرده‌ایم"، گفته بود: «ما ۴۰ سال است که تحت تحریم بوده‌ایم. اما قدمت و عمق تاریخ ایران به ما این دیدگاه را می‌دهد که نباید در مقابل زورگویان تسلیم شویم.»
واکنش کاربران ایرانی شبکه‌های اجتماعی به این سخنان که عمدتا سخنان ظریف را به سخره گرفته و آن را پیامی نامناسب در شرایط دشوار کنونی اقتصادی مردم ایران دانسته‌اند، چنان گسترده و گاه چنان خشم‌گینانه بود که با واکنش تند مشاور رئیس جمهوری ایران روبه‌رو شد.
"روشی کثیف" برای "تخریب" ظریف
حسام‌الدین آشنا، مشاور رئیس جمهوری ایران، روز یکشنبه چهارم آذر (۲۵ نوامبر) در رشته یادداشت‌هایی در توییتر زیر عنوان "از به جهنم روحانی تا دوام می‌آوریم ظریف" این واکنش‌ها را "روشی کثیف" برای "تخریب" ظریف دانست و منتقدان وزیر خارجه جمهوری اسلامی را "صهیونیست‌های فارسی‌زبان" نامید.
مشاور رئیس جمهوری ایران ضمن مقایسه رفتار متفاوت برخی رسانه‌ها با اظهارات مشابه رهبر جمهوری اسلامی و رئیس جمهوری ایران، نوشت: «مقام معظم رهبری در تاریخ چهارم آذر ۱۳۹۷ در دیدار با کارگزاران نظام و میهمانان کنفرانس وحدت اسلامی فرمودند: شنیده‌اید که رییس‌جمهوری یاوه‌گوی آمریکا، حکام سعودی را به "گاو شیرده" تعبیر کرد. اگر آل سعود از اهانت به خودش بدش نمی‌آید به‌جهنم؛ اما این اهانت به مردم آن کشور و ملت‌های مسلمان است. هیچ‌کس در ایران یا خارج برای چنین سخنی تیتر نخواهد زد که: "رهبری، آل سعود را به جهنم حواله داد".»
حسام‌الدین آشنا در ادامه نوشت: «چهار سال پیش وقتی رییس جمهوری در جمع سفرای ایران گفت: عده‌ای شعار سیاسی می‌دهند اما بزدل سیاسی‌هستند، هر وقت مذاکره می‌شود، می‌گویند می‌لرزیم؛ به جهنم، بروید جای گرم که نلرزید، خدا شما را ترسو و لرزان آفریده است. روزنامه وطن امروز تیتر زد: روحانی خطاب به منتقدان: بروید به جهنم.»
مشاور رئیس جمهوری ایران سپس با اشاره به "تحریف لفظی و معنوی" سخنان روحانی توسط این نشریه، عملا حملات اخیر به ظریف را نیز رفتاری از آن جنس ارزیابی کرده و شکل انتقادهای کنونی از وزیر خارجه جمهوری اسلامی را با شیوه این روزنامه تندروی نزدیک به جبهه پایداری یکی دانسته است. آشنا نوشته است: «این روش کثیف امروز بار دیگر به‌کار گرفته شده است تا به خدمت تخریب وزیر امور خارجه ایران درآید.»
حسام‌الدین آشنا در نهایت با اشاره به اظهارات ظریف در ایتالیا نوشته است: «این‌بار صهیونیست‌های فارسی‌زبان او را متهم کردند که بی‌خبر از رنج مردم وعده سرخرمن داده است. استفاده از تحریف برای تخریب فریبی دیرینه است اما چندان دیرپا نیست و به سرعت افشا می‌شود.»
پیامدهای ویرانگر "دوام آوردن"
مصطفی مهدوی یکی از کسانی است که پرسش او در توییتر می‌تواند خطاب به مشاور رئیس جمهوری ایران باشد. به نوشته آقای مهدوی: «كسانی كه بخاطر مخاطب قرار دادن ظریف و دوام می‌آوریم ناراحت شدند! خوبه جای ايشون توضيح بدهند كه اصلا ملت ايران در حال تحمل تاوان كدام اشتباه هستند و بايد هزینه كدام ناكرده يا كرده را بدهند كه امروز مجبور هستند دوام بياورند؟ دوام بیاورند بخاطر چهل سال حماقت و توهم ج.ا؟»
بسیاری از واکنش‌ها در شبکه‌های اجتماعی به پیامدهای ویرانگر"دوام" آوردن در شرایط کنونی ایران با توجه به معضلات سیاسی و اقتصادی کشور اختصاص داشت.
بهاره هدایت، فعال مدنی و از زندانیان سیاسی سابق، در توییتر نوشته است: «دوام آوردن زیر بارتحریم، با تبعیض و سرکوب و بی‌عدالتی و فساد و ناکارآمدی و اقتصاد ویران جور درنمی‌آید، گرچه نشدنی نیست اما فقط با ویرانی و تباهی بیشتر... بحران سیاست داخلی را حل کنید تا مردم کنارتان بمانند، وگرنه جز خاکستری از ایران باقی نمی‌ماند...»
مازیار خسروی، روزنامه‌نگار نیز توییت کرده است: «نه آقای ظریف نه! دوام نمی‌آوریم وقتی یکی به عنوان هدیه تولد، کودکش را در کانادا به دنیا می‌آورد و پاسخ دیگری که کودکانش گرسنه‌اند، حبس و پلیس ضد شورش است. وقتی دوام می‌آوریم که در این سرزمین، دویدن سهم کسانی نباشد که نمی‌رسند و رسیدن حق کسانی که نمی‌دوند!»
علی فراهانی، یک روزنامه‌نگار دیگر هم در توئیتر نوشته است: «اوضاع اونقدر وخیم و دردناکه که واقعا به عنوان یه خبرنگار نمیدونم باید از چی نوشت. بخوای حقیقت رو منعکس کنی متهم میشی به سیاه‌نمایی، خط گرفتن از غرب، بعدش دادگاه و... حقیقت رو هم که ننویسی اونوقت یه خائنی! آقایون، نمیخواید یه خرده کمتر بخورید؟ سیر نمیشید؟ آهان حله، دوام می‌آوریم.»
فائزه عبدی‌پور، از فعالان دراویش گنابادی نیز توییت کرده است: «ما که آره دوام می‌آوریم. شک نکنید. ولی شما رو شرمنده‌ایم.»
"دوام می‌آوریم" همچون نشانه "ضعف"
برخی کاربران شبکه‌های اجتماعی نیز "دوام می‌آوریم" را نشانه‌ای از ضعف جمهوری اسلامی ارزیابی کرده‌اند. کاربری به نام عجیب‌زاده در همین مورد در توییتر نوشته است: «قرار بود کاخ سفید را طویله کنند، اسرائیل را از روی نقشه محو کنند، حتی آن پیرمرد متوهم می‌خواست ۱۴۴۴ پیشرفته‌ترین کشور دنیا باشد، اما امروز بزرگترین افتخارشان این است که دوام می‌آوریم! صدای شکستن ستون‌های بتکده‌ای دیگر می‌آید، این بار اما از مغرب سومنات.»
چشم آبی هم نوشته است: «چه شد که جمهوری اسلامی از آتش زدن برجام به دوام می‌آوریم رسید؟»
گرچه لحن شمار کثیری از کاربران شبکه‌های اجتماعی در حمله به ظریف و "دوام می‌آوریم" به شدت تند و در موارد زیادی همراه با کلمات رکیک است، اما در این میان پیام‌هایی هم وجود دارند که حکومت ایران را به نرمش و همسویی با مردم دعوت می‌کنند. سمیه شمالی یکی از این نمونه‌هاست که در توییتر نوشته است: «کاش با همدلی و همراهی حکومت با مردم دوام بیاوریم. کاش با تقسیم عادلانه تمامی ذخائر ملی سرزمینم بین تمام ایرانیان ازهر نژاد و آیینی دوام بیاوریم. کاش ج.ا فقط از جانب مردم در مواقع خطر و بحران و جنگ نگوید دوام می‌آوریم. واقعا دوام می‌آریم؟؟»