بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی، امروز دوشنبه ۱۰ دی (۳۱ دسامبر) اعلام کرد که هیأتی از طالبان افغانستان روز گذشته در تهران بوده و با هیأتی از ایران به ریاست عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه، "مذاکرات مفصلی" داشته است.

سخنگوی وزارت خارجه ایران درباره اخباری مبنی بر سفر هیأت طالبان به تهران گفت: «من تایید می‌کنم. بعد از سفر آقای شمخانی و دیدارهایی که در افغانستان داشتند، دیروز هیاتی از طالبان در تهران بود. مذاکرات مفصلی را با عراقچی داشتند. گفتگوهای مبسوطی در این خصوص صورت گرفت.»

"مقدمات نگارش سند راهبردی ایران و افغانستان"

بهرام قاسمی همچنین با اشاره به "برنامه سفر عراقچی در آینده نزدیک به افغانستان" که "بر اساس تفاهم قبلی" صورت خواهد گرفت، گفت: «یکی از موضوعاتی که در این سفر بررسی خواهد شد، سند راهبردی بین دو کشور است. یکی دو موضوع باقی مانده بود که باید در افغانستان مطالعه می‌کردند و نظر مقامات را جویا می‌شدند، که این هم احتمالا در دستور کار سفر خواهد بود.». او تأکید کرد که "مقدمات نگارش" سند راهبردی بین ایران و افغانستان آغاز شده است.

سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی مذاکرات روز گذشته ایران و طالبان در تهران را "گفت‌وگوهای مهمی" خواند و در توجیه این مذاکرات گفت: «با توجه به اینکه افغانستان ۵۰ درصد از اراضی‌اش در اختیار طالبان است و با توجه به ناامنی و بی‌ثباتی که در افغانستان است، با تمایل و اعلام این موضوع به دولت افغانستان، این موضوع صورت گرفت.»

قاسمی سپس "هدف اصلی" این مذاکرات را "یافتن راهکار و مساعدت برای گفت‌وگوهای گروه‌های افغان و دولت این کشور به منظور پیشبرد روند صلح" در افغانستان عنوان کرد و یادآور شد: «ایران به عنوان همسایه و کشور نقش‌آفرین مهم در منطقه، پس از مذاکرات با دولت کابل، این علاقمندی را داشت که نقش مهمی را در ایجاد ثبات در افغانستان ایفا کند. این به مفهوم همسویی و یکسان بودن مواضع با این گروه نیست. لازم بود که این گفت‌وگوها آغاز شود و اینکه ببینیم می‌توان کمک حال گفت‌وگوهای این گروه با دولت بود یا نه.»

گذار از "تماس" به "ارتباط"؟

علی شمخانی، نماینده رهبر جمهوری اسلامی و دبیر شورای عالی امنیتی ملی ایران نیز پنجم دی‌ماه گذشته به کابل سفر کرده و در جریان دیدار به همتای افغان خود از جمله گفته بود: «مجموعه ارتباطات و گفت‌وگوهای انجام شده با گروه طالبان با اطلاع دولت افغانستان بوده و این روند همچنان ادامه خواهد یافت.»

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

خبرگزاری تسنیم منتسب به سپاه پاسداران نیز پیش‌تر خبر داده بود که اعضای هیأت سیاسی طالبان افغانستان در قطر روز ۲۸ اردیبهشت‌ماه گذشته به تهران سفر کرده و درباره "مسایل جهان اسلام" و نیز مسایل مرتبط با مهاجران افغان در ایران، با مقام‌های امنیتی جمهوری اسلامی گفت‌وگو کرده‌اند. البته محمدباقر نوبخت، سخنگوی وقت دولت روحانی، ضمن اظهار بی‌اطلاعی از این موضوع گفته بود که این خبر "با عقل جور در نمی‌آید".

با وجود تأکید سخنگوی وزارت خارجه ایران بر اینکه مذاکرات ایران و طالبان در تهران "به مفهوم همسویی و یکسان بودن مواضع با این گروه نیست"، دولت آمریکا جمهوری اسلامی را به حمایت از طالبان متهم می‌کند.

اول آبان‌ماه گذشته وزارت خزانه‌داری آمریکا هشت نفر، از جمله دو ایرانی مرتبط با نیروی قدس سپاه پاسداران را به اتهام حمایت از طالبان افغانستان مشمول تحریم‌های خود کرد. در اطلاعیه این وزارتخانه در همین ارتباط آمده بود: «ایالات متحده آمریکا و شرکای ما رویکرد رژیم ایران را در بهره‌برداری از افغانستان برای تحکیم رفتارهای بی‌ثبات‌کننده خود تحمل نخواهند کرد.»

جمهوری اسلامی اما اتهام حمایت از طالبان را رد می‌کند. محمدرضا بهرامی، سفیر ایران در افغانستان، ۳۱ اردیبهشت‌ماه گذشته با وجود تأیید "تماس" جمهوری اسلامی با طالبان گفته بود: «این تماس را تبدیل به ارتباط نکردیم، زیرا نخواستیم برای طالبان مشروعیت‌زایی شود.»

گرچه به گفته سخنگوی وزارت خارجه ایران مذاکرات روز گذشته با اطلاع دولت افغانستان و "تمایل" طالبان صورت گرفته است، اما در هر حال میزبانی جمهوری اسلامی از این گروه در تهران می‌تواند به گذار روابط دو طرف از "تماس" به "ارتباط" رسمیت ببخشد.