طالبان افغانستان روز سه‌شنبه ۱۱ دی (اول ژانویه) ضمن تأیید مذاکرات هیأت خود با مقام‌های جمهوری اسلامی در تهران، اعلام کرد که یکی از موضوعات این دیدار گفت‌وگو بر سر وضعیت "پس از اشغال" این کشور بوده است. مسأله "برقراری صلح و امنیت در افغانستان و منطقه" از دیگر موضوعات گفت‌وگوی هیأت طالبان با مقام‌های ایرانی عنوان شده است.

در بیانیه طالبان که از طریق ایمیل برای خبرنگاران ارسال و در شبکه‌های اجتماعی نیز منتشر شده است، در رابطه با سفر هیأت اعزامی این گروه به تهران آمده است: «هیات طالبان در فواصل مختلف به کشور‌های همسایه و منطقه سفر می‌کند تا حمایت سیاسی و اخلاقی کشور‌ها و همکاری آن‌ها را برای پایان اشغال و برقراری صلح و امنیت در افغانستان به دست آورد.»

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

هیأت طالبان یکشنبه گذشته، بنا به گفته این گروه، در ادامه تماس‌های خود با کشورهای منطقه به تهران رسیده است.

سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی دیروز اعلام کرده بود که هیأتی از طالبان افغانستان روز یکشنبه گذشته در تهران بوده و با هیأتی به ریاست عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران، "مذاکرات مفصلی" داشته است. بهرام قاسمی گفته بود: «بعد از سفر آقای شمخانی و دیدارهایی که در افغانستان داشتند، دیروز هیاتی از طالبان در تهران بود. مذاکرات مفصلی را با عراقچی داشتند. گفتگوهای مبسوطی در این خصوص صورت گرفت.»

مذاکراتی با توجه به تسلط طالبان بر "نیمی از افغانستان"

بهرام قاسمی همچنین با اشاره به "برنامه سفر عراقچی در آینده نزدیک به افغانستان" که "بر اساس تفاهم قبلی" صورت خواهد گرفت، گفته بود: "یکی از موضوعاتی که در این سفر بررسی خواهد شد، سند راهبردی بین دو کشور است" که به گفته او، "مقدمات نگارش" آن آغاز شده است.

سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی مذاکرات روز گذشته ایران و طالبان در تهران را "گفت‌وگوهای مهمی" خواند و در توجیه این مذاکرات گفت: «با توجه به اینکه افغانستان ۵۰ درصد از اراضی‌اش در اختیار طالبان است و با توجه به ناامنی و بی‌ثباتی که در افغانستان است، با تمایل و اعلام این موضوع به دولت افغانستان، این موضوع صورت گرفت.»

قاسمی سپس "هدف اصلی" این مذاکرات را "یافتن راهکار و مساعدت برای گفت‌وگوهای گروه‌های افغان و دولت این کشور به منظور پیشبرد روند صلح" در افغانستان عنوان کرد و یادآور شده بود که مذاکره با طالبان "به مفهوم همسویی و یکسان بودن مواضع با این گروه نیست".

با وجود این، دولت آمریکا جمهوری اسلامی را به حمایت از طالبان متهم می‌کند؛ اتهامی که جمهوری اسلامی همواره آن را رد کرده است. محمدرضا بهرامی، سفیر ایران در افغانستان، ۳۱ اردیبهشت‌ماه گذشته با وجود تأیید "تماس" جمهوری اسلامی با طالبان گفته بود: «این تماس را تبدیل به ارتباط نکردیم، زیرا نخواستیم برای طالبان مشروعیت‌زایی شود.»

این در حالی است که خبرگزاری تسنیم منتسب به سپاه پاسداران پیش‌تر خبر داده بود که اعضای هیأت سیاسی طالبان افغانستان در قطر روز ۲۸ اردیبهشت‌ماه گذشته به تهران سفر کرده و درباره "مسایل جهان اسلام" و نیز مسایل مرتبط با مهاجران افغان در ایران، با مقام‌های امنیتی جمهوری اسلامی گفت‌وگو کرده‌اند. البته محمدباقر نوبخت، سخنگوی وقت دولت روحانی، ضمن اظهار بی‌اطلاعی از این موضوع گفته بود که این خبر "با عقل جور در نمی‌آید".

علی شمخانی، نماینده رهبر جمهوری اسلامی و دبیر شورای عالی امنیتی ملی ایران نیز چهارشنبه گذشته به کابل سفر کرده و در جریان دیدار به همتای افغان خود از جمله گفته بود که "مجموعه ارتباطات" و گفت‌وگوهای ایران با طالبان با اطلاع دولت افغانستان بوده و "این روند همچنان ادامه خواهد یافت".

نگرانی آمریکا از "افزایش نفوذ" ایران

اول آبان‌ماه گذشته وزارت خزانه‌داری آمریکا هشت نفر، از جمله دو ایرانی مرتبط با نیروی قدس سپاه پاسداران را به اتهام حمایت از طالبان افغانستان مشمول تحریم‌های خود کرد. در اطلاعیه این وزارتخانه در همین ارتباط آمده بود: «ایالات متحده آمریکا و شرکای ما رویکرد رژیم ایران را در بهره‌برداری از افغانستان برای تحکیم رفتارهای بی‌ثبات‌کننده خود تحمل نخواهند کرد.»

به گزارش خبرگزاری فرانسه، سفر روز گذشته هیأت طالبان به تهران و مذاکره با مقام‌های جمهوری اسلامی نشانگر افزایش اعتماد به نفس این گروه پس از انتشار اخباری مبنی بر کاهش احتمالی نیروهای آمریکایی در افغانستان است.

اشاره این خبرگزاری به گزارش‌هایی است که اخیرا مدعی شده بودند دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده، دستور خروج هزاران نیروی آمریکایی از افغانستان را از تابستان آینده صادر کرده است. این خبر واکنش‌های زیادی را به دنبال داشت. از جمله ژنرال استنلی مک‌کریستال، فرمانده سابق نیروهای آمریکایی در افغانستان، گفته بود که کاهش "نیمی" از این نیروها "انگیزه طالبان برای مذاکرات صلح" را کم خواهد کرد.

تندروهای آمریکا در عین حال تماس‌های جمهوری اسلامی با طالبان را با نگرانی دنبال می‌کنند. آنها نگران افزایش نفوذ ایران در منطقه در صورت خروج نیروهای آمریکایی از سوریه و افغانستان هستند.