هنگامی که دونالد ترامپ چند روز پس از کریسمس به عراق سفر کرد، در آنجا فقط با سربازان آمریکایی مستقر در پایگاه "عین الاسد" دیدار کرد. او نه به بغداد، پایتخت عراق، رفت و نه با سیاستمداران عراقی ملاقات کرد.

رفتار رئیس جمهور آمریکا باعث ناراحتی بسیاری از عراقی‌ها شد و آتش پنهان بحث و جدل بر سر حضور نیروهای نظامی در بین‌النهرین را برافروخت.

با پخش شایعاتی مبنی بر اینکه آمریکا حتی در پی افزایش نیروهای نظامی‌اش در عراق است، احزاب طرفدار و مورد حمایت ایران در این کشور خواستار خروج کامل نیروهای آمریکایی شده‌اند.

محمود الربیعی، سخنگوی جنبش "صادقون"، جناح سیاسی "عصائب اهل الحق" (از بزرگترین گروه‌های شبه نظامی شیعه فعال در عراق) گفت: «ما حضور نیروهای نظامی خارجی در عراق را قاطعانه رد می‌کنیم و در تلاش برای تصویب قانونی هستیم که خروج [این نیروها از عراق] را اجباری کند.»

"صادقون" همراه با دیگر احزاب طرفدار جمهوری اسلامی می‌خواهند در آینده یک جدول زمانی برای خروج سربازان آمریکایی را در مجلس نمایندگان این کشور به تصویب برسانند.

پیشینه بحث خروج نظامیان آمریکایی

پیشینه این بحث به رقابت میان آمریکا و ایران در بین‌النهرین برمی‌گردد که هر دو کشور در آن دارای نفوذ زیادی هستند. برای عادل عبدالمهدی، نخست وزیر جدید عراق، ایجاد تعادلی در میان این دو دشمن قدیمی مدام دشوارتر می‌شود: از یک سو آمریکا به عراق فشار می‌آورد تحریم‌ها علیه ایران را رعایت کند، از سوی دیگر متحدان ایران در عراق خواستار خروج نظامیان آمریکایی از این کشورند.

بحث درباره حضور نیروهای نظامی آمریکایی در عراق از زمان حمله آمریکا به این کشور در سال ۲۰۰۳ وجود داشته است. در اوج جنگ علیه نیروهای القاعده و دیگر شورشیان شمار سربازان آمریکایی در عراق به ۱۷۰ هزار رسید. از این تعداد به مرور کاسته شد.

باراک اوباما، رئیس جمهور پیشین آمریکا، آخرین سربازان آمریکایی را در سال ۲۰۱۱ از عراق خارج کرد، اما آنها را بار دیگر در سال ۲۰۱۴ به این کشور فرستاد تا از ارتش عراق در جنگ با شبه‌نظامیان "دولت اسلامی" (داعش) حمایت کنند.

آمریکا به طور رسمی دیگر پایگاهی نظامی در عراق ندارد، اما هنوز هم پنج‌هزار و ۲۰۰ سرباز آمریکایی در پایگاه‌های عراقی مستقر هستند.

برنامه ترامپ برای ماندن در عراق

دونالد ترامپ پس از اینکه در ماه دسامبر ۲۰۱۸ اعلام کرد سربازان آمریکایی از سوریه خارج می‌شوند، گفت که آمریکا می‌تواند در آینده از عراق به عنوان "پایگاه" استفاده کند.

هدف آمریکا از ماندن در عراق از جمله جلوگیری از این است که ایران بتواند یک راه زمینی به‌هم پیوسته را ایجاد کند که از عراق و سوریه بگذرد و به لبنان برسد.

در عراق از سخنان یادشده ترامپ استقبالی نشد به‌ویژه که شایعاتی وجود داشت مبنی بر اینکه آمریکا در فکر تقویت نیروهای نظامی‌اش است. رسانه‌های عراقی برای اثبات این قضیه تصاویری را از کاروان‌های آمریکایی منتشر کردند.

یک سخنگوی ائتلاف نظامی بین‌المللی ضد داعش تایید کرد که به دلیل ماموریت‌های جاری جابه‌جایی زیادی در میان نیروهای نظامی وجود دارد. اما نمایندگان دولت عراق و نمایندگان ائتلاف بین‌المللی نظامی، تقویت نیروهای نظامی آمریکایی را تکذیب کرده‌اند.

اولویت مسائل اجتماعی و اقتصادی

به گفته رناد منصور، کارشناس مسائل سیاسی عراق، برای احزاب طرفدار ایران "خروج آمریکایی‌ها اولویت" دارد. اما منصور تاکید می‌کند که درباره اهمیت این مسئله نباید مبالغه کرد.

منصور می‌گوید آنچه هم اکنون بیش از هر چیز برای عراقی‌ها مهم است مسائل اقتصادی و اجتماعی است مانند فساد، بیکاری و کمبود آب و برق. این کارشناس عراقی هشدار می‌دهد که اگر این مسائل حل نشوند، خطری بزرگتر از مناقشه بر سر نیروهای آمریکایی دولت عراق را تهدید خواهد کرد.