قرار است روز پنجشنبه ۱۱ بهمن (۳۱ ژانویه) در اجلاس وزیران امور خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا در بخارست، آغاز فعالیت "سازوکار ویژه مالی" رسما اعلام شود.

پس از خروج آمریکا از برجام و تجدید تحریم‌های مالی جمهوری اسلامی ایران از سوی دولت ترامپ، خطر شکست بر توافق هسته‌ای کشورهای پنج به‌اضافه یک با ایران سایه انداخته بود.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

از همان هنگام، کشورهای آلمان، بریتانیا و فرانسه تلاش خود را برای نجات توافق هسته‌ای آغاز کردند؛ تلاشی که می‌بایست با ایجاد یک نهاد ویژه، تراکنش‌های مالی بین ایران و کشورهای اروپایی را ممکن سازد.

اعلام رسمی

خبرگزاری آلمان در گزارش خود اعلام کرده است که زمان شروع به کار این نهاد ویژه مالی  فرا رسیده است. قرار است روز پنجشنبه ۱۱ بهمن ایجاد این نهاد ویژه مالی از سوی کشورهای ژالمان، فرانسه و بریتانیا رسما اعلام شود. این در حالی است که دولت آمریکا بار دیگر اعلام کرده است که همه شرکت‌ها و کشورهایی را که با ایران معامله کنند، مجازات خواهد کرد.

"سازوکار ویژه مالی" قرار است مبادله کالا و خدمات با جمهوری اسلامی ایران را ممکن سازد. این نهاد نقش رابط را بین دولت و بخش خصوصی ایران و شرکت‌های اروپایی ایفا می‌کند. به این ترتیب، ایران پول صادرات نفتی و غیر نفتی خود را به شکل کالا و خدمات از سوی این نهاد مالی دریافت می‌کند.

خبرگزاری آلمان در مورد نحوه عملکرد این "سازوکار ویژه مالی" چنین نوشته است: «به عنوان مثال ایران می‌تواند نفت و سایر کالاهای خود را به کشورهای اروپایی صادر کند. پول این صادرات اما از طریق شبکه بانکی به ایران پرداخت نمی‌شود، بلکه به شرکت‌های اروپایی پرداخت می‌شود. به شرکت‌هایی که مثلا دارو، مواد غذایی و فرآورده‌های صنعتی به ایران می‌فروشند.»

با این راهکار، جایگزینی برای قطع شریان مالی ایران با شبکه جهانی سوئیفت ایجاد می‌شود و نوعی مبادله پایاپای توسط این نهاد ویژه مالی ممکن می‌گردد.

مشکلات موجود

در گزارش خبرگزاری آلمان در باره راه‌اندازی این "سازوکار ویژه مالی" در عین  حال به ابهامات موجود بر سر عملکرد این راهکار مالی نیز اشاره شده است.

مهم‌ترین مانع این  نهاد مالی ویژه آن است که این  نهاد نمی‌تواند مانع از تحریم‌ و مجازات شرکت‌های اروپایی از سوی آمریکا گردد. بنابراین این نهاد مالی تنها در مورد آن دسته از شرکت‌هایی عمل می‌کند که هیچگونه فعالیت اقتصادی با شرکت‌های آمریکایی ندارند.

هایکو ماس، وزیر امور خارجه آلمان نیز در نشست روز پنجشنبه وزیران امور خارجه  کشورهای عضو اتحادیه اروپا در بخارست حضور خواهد داشت.

هایکو ماس، روز دوشنبه در بروکسل از آغاز قریب الوقوع این راهکار مالی خبر داده بود. این در حالی است که مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا در ماه سپتامبر سال گذشته اعلام کرده بود که آمریکا دور زدن تحریم‌های مالی ایران را به هیچ شکلی نمی‌پذیرد.