حشمت‌الله فلاحت‌پیشه سازوکار ویژه مالی برای تسهیل مبادلات مالی و بازرگانی میان ایران و کشورهای اروپایی را "شروعی خوب" اما ناکافی خواند.

خبرگزاری ایلنا صبح جمعه ۱۹ بهمن (هشتم فوریه) از قول رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی نوشت: «برخی کشورهای اروپایی و حتی چین و روسیه به این سمت می‌آیند که با ایران کار کنند. این اقدام مهم بود اما کافی نیست؛ چراکه ایران چند انتظار دارد یکی اینکه نفت خود را بفروشد و دیگر اینکه مبادلات بین‌المللی را اجرا کند و نکته ویژه اینکه ما در موضوع برجام دچار ضرر و زیان نشویم و خواسته ما تامین شود.»

سه کشور اروپایی طرف توافق هسته‌ای با ایران حدود یک هفته پیش از ثبت رسمی نهاد موسوم به اینس‌تکس (Instex) که "ابزار حمایت از مبادلات تجاری" با جمهوری اسلامی خوانده می‌شود خبر دادند.

در بیانیه‌ای که اتحادیه اروپا به این مناسبت منتشر کرد از ایران خواسته شده قوانین مرتبط با گروه ویژه اقدام مالی (FATF) را تصویب و اجرا کند. این اتحادیه همچنین "نگرانی عمیق" خود را از برنامه موشک‌های بالستیک و فعالیت‌های منطقه‌ای جمهوری اسلامی ابراز کرده است.

FATF شرط همکاری با شریکان تجاری

فلاحت‌پیشه طرح این مسائل توسط اتحادیه اروپا را کاری اشتباه خوانده و می‌افزاید موضوع همکاری با گروه ویژه اقدام مالی مربوط به آینده است و جمهوری اسلامی در این زمینه مستقل عمل خواهد کرد.

از چهار لایحه مرتبط با FATF تکلیف دو لایحه در مجمع تشخیص مصلحت نظام مشخص شده است. این مجمع هنوز در مورد دو لایحه پیوستن جمهوری اسلامی به کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مبارزه با جرائم سازمان‌یافته فراملی (پالرمو) و کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم (CFT ) تصمیم نهایی را نگرفته است.

حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، حدود دو هفته پیش گفته بود که ایران "امروز بیش از هر زمان دیگری" به همکاری با گروه ویژه اقدام مالی نیاز دارد و "اگر زمان از دست برود شاید دیگر نتوانیم ضررها را جبران کنیم". او به سایت خبری "تابناک" گفته است: «بسیاری از کشورهای متحد ما از جمله چین، هند و حتی روسیه پیغام داده‌اند که در صورتی که FATF را نپذیریم بانک‌های این کشورها قادر به ادامه همکاری با ما نخواهند بود.»

فراهم کردن شرایط مذاکره با آمریکا

او خروج آمریکا از توافق هسته‌ای را که دونالد ترامپ فرمان اجرایی آن را هشتم ماه مه سال گذشته امضاء کرد نادرست خوانده و گفته است: «بنده معتقدم که از بعد از راهپیمایی بزرگ ۲۲ بهمن ما با سیاستی که توام با اصلاحات ضدفساد و مدیریت سازنده در داخل باشد و همچنین تعامل سازنده با دنیا غیر از آمریکا، می‌توانیم به تدریج شرایطی را فراهم کنیم که آمریکایی‌ها به سمت مذاکره با ایران بیایند.»

رئیس جمهوری و دیگر مقام‌های ارشد دولت آمریکا بارها انگیزه خروج از برجام و بازگرداندن تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی را کشاندن ایران به پای میز مذاکره عنوان کرده‌اند. ترامپ ابراز امیداوری کرده که با افزایش فشارها، تهران مجبور به مذاکره شود. او هدف از این کار را رسیدن به توافق جدیدی عنوان کرده که خطر دست یافتن ایران به سلاح اتمی را برای همیشه برطرف کند و به نگرانی‌های جامعه جهانی درباره برنامه موشکی و اقدام‌های "بی‌ثبات کننده" این کشور در منطقه خاتمه دهد.

رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی گفته است: «معتقدم یکی از نعمت‌های تحریم این است که در داخل کارهای اساسی دارد صورت می‌گیرد و خیلی از بریز و بپاش‌ها و هزینه‌های لوکس دارد از بین می‌رود. مدیران هم عملا مجبور هستند خودشان را با شرایط کنونی صیقل بدهند و مدیران ضعیف کنار بروند و این‌ها شرایطی است که شکل گرفته و من معتقدم با این شرایط می‌توانیم آمریکا را وادار به مذاکره کنیم.»

این سخنان در حالی بیان شده که رهبر جمهوری اسلامی و دیگر مقام‌های ارشد این کشور پیش از این هرگونه مذاکره با آمریکا را رد کرده‌اند. با این همه ظاهرا فشار تحریم‌ها زمینه تجدید‌نظر احتمالی در این رویکرد را فراهم کرده است.

"بازگشت و توبه" آمریکا؟

به نظر می‌رسد مسئولان ایرانی ترجیح می‌دهند وانمود کنند که اگر مذاکرات جدید با آمریکا شکل گرفت این کشور "وادار" به انجام آن شده یا آن گونه که رئیس دولت دوازدهم، حسن روحانی به تازگی گفته "توبه" کرده است.

به گزارش خبرگزاری تسنیم، روحانی عصر چهارشنبه در دیدار با سفیران و رئیسان نمایندگی‌ها و سازمان‌های مقیم تهران، آمریکا را عهد شکن خواند و در عین حال گفت اگر این کشور از مسیر گذشته برگردد و به خاطر "مداخلات گذشته‌اش" عذرخواهی کند، ایران حاضر است "بازگشت و توبه او را" بپذیرد.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

دونالد ترامپ پس از اعلام خروج آمریکا از توافق هسته‌ای بارها با اطمینان پیش‌بینی کرده که مسئولان ارشد جمهوری اسلامی برای دست‌یافتن به توافقی که او "توافق خوب" خوانده وارد مذاکره خواهند شد. ترامپ زمانی نیز اعلام آمادگی کرده بود که بدون هیچ پیش‌شرطی به طور مستقیم با تهران مذاکره‌ کند. مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا اندکی بعد برای مذاکرات مستقیم شرط‌هایی تعیین کرد.