سازمان دیده‌بان حقوق بشر در گزارشی ایالات متحده را متهم کرده است که با اعمال تحریم‌های گسترده علیه ایران، حق ایرانیان به دسترسی به سلامتی و بهداشت را به شدت محدود کرده است.

به گفته این سازمان حقوق بشری دولت آمریکا باید هرچه سریع‌تر به بانک‌ها و شرکت‌های سراسر جهان اعلام کند که در صورت صدور دارو و سایر کالاهای اساسی به ایران با هیچ مشکل حقوقی یا مالی روبرو نخواهند شد.

 دیده‌بان حقوق بشر این گزارش را با عنوان "فشار حداکثری: آسیب تحریم‌های اقتصادی آمریا به حق سلامت ایرانیان" دروز دوشنبه ۲۹ اکتبر منتشر کرده است.

در این گزارش ۴۷ صفحه‌ای که شعار "فشار حداکثری" ترامپ را به چالش گرفته، گفته می‌شود که محدودیت‌های ناظر بر عملیات بانکی در کنار حملات لفظی مقام‌های آمریکایی توانایی ایران در وارد کردن دارو و تجهیزات پزشکی را به شدت پایین آورده و به حق بهره‌وری مردم ایران از تندرستی صدمه زده است.

در گزارش تصریح شده، با این که مقام‌های آمریکایی مواد دارویی و نیازهای انسانی را از دایره تحریم‌های خود بیرون گذاشته‌اند، اما شرکت‌ها و بانک‌های آمریکایی و اروپایی همچنان از بیم فشارهای ایالات متحده از هرگونه معامله با ایران خودداری می‌کنند. طبق قوانین بین‌المللی، دولت آمریکا ملزم است مسئولیت خود را در آسیب زدن به وضعیت تندرستی و درمان در ایران قبول کند.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

سارا ویتسون، مدیر بخش خاورمیانه دیده‌بان حقوق بشر می‌گوید: «مقامات دولت ترامپ ادعا می‌کنند که در کنار مردم ایران ایستاده‌اند اما رژیم تحریم‌های سنگین و بسیار گسترده آمریکا در حال آسیب زدن به حق سلامت ایرانیان از جمله دسترسی به داروهای نجات‌دهنده زندگی است.»

به گفته او: «شبکه جامع تحریم‌های آمریکا منجر به این شده است که بانک‌ها و شرکت‌ها از تجارت بشردوستانه با ایران عقب بکشند و ایرانیان متبلا به بیماری‌های نادر یا پیچیده از دسترسی به داروها و درمان مورد نیازشان محروم بمانند.»

پیامدهای "تحریم‌های حداکثری"

دیده‌بان حقوق بشر در فاصله نوامبر ۲۰۱۸ تا اکتبر ۲۰۱۹ با ۲۱ نفر از کارشناسان امور پزشکی و دارویی در ایران گفت‌وگو کرده و با تکیه بر اطلاعات دست اول و همچنین آمار رسمی نهادهای ایرانی نتیجه‌گیری می‌کند که واردات داروهای اساسی به ایران به شدت محدود شده است.

هدف دونالد ترامپ آن است که با اعمال "حداکثر تحریم‌ها" بر ایران این کشور را به انزوای مالی و رکود اقتصادی بکشاند، اما به گفته دیده‌بان حقوق بشر تحریم‌های شدید، سلامتی میلیون‌ها ایرانی را به خطر انداخته است.

این نهاد حقوق بشری تأکید می‌کند که به علت تحریم‌ها، پزشکی ایران به ویژه در درمان بیمارانی که به بیماری‌های نادر مبتلا و به مداوای ویژه نیازمند هستند، ناتوان شده است.

دیده‌بان حقوق بشر تأیید می‌کند که امروزه در سطح بین‌المللی تعداد بسیار اندکی از شرکت‌های مالی و بنیادهای تجارتی هستند که حاضرند همچنان با ایران دادوستد داشته باشند. بیشتر شرکت‌ها توجه ندارند که آمریکا دارو و سایر اقلام و نیازهای اساسی را مستثنی کرده است.

تناقض در اظهارات مقامات آمریکا

در گزارش دیده‌بان حقوق بشر به سخنان اخیر استیون منوچین، وزیر خزانه‌داری آمریکا نیز اشاره شده است. 

منوچین روز ۲۵ اکتبر گفته بود: «این دولت به ادامه جریان بی قید و شرط کمک‌های بشردوستانه به مردم ایران که برای چهل سال از بی‌کفایتی این رژیم فاسد آسیب دیده‌اند، متعهد می‌ماند». 

دیده‌بان حقوق بشر در ادامه گزارش خود نوشته است: «با وجود این، مقامات آمریکایی پیامی تناقض‌آمیز فرستاده و گفته‌اند که راهبردشان در واقع این است که آن قدر سختی برای مردم ایران ایجاد کنند که آنها دولتشان را وادار به تغییر رفتار کنند. این نسخه‌ای برای نقض حقوق اقتصادی ایرانیان است.»

 این در حالی است که مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا روز ۱۴ فوریه سال جاری به خبرنگار سی‌بی‌اس گفته بود: «وضعیت برای مردم ایران بسیار بدتر شده است و اطمینان داریم که این منجر به این می‌شود که مردم ایران قیام کنند و رفتار رژیم را تغییر دهند».

تماس دیده‌بان حقوق بشر با بانک‌ها

این نهاد بین‌المللی در تماس با چندین بانک و مؤسسه مالی دریافته است که آنها برای پرهیز از هرگونه مخاطره، از هر نوع تراکنشی با داخل ایران خودداری می‌کنند؛ گزارش دیده‌بان حقوق بشر به یک نمونه مشخص اشاره می‌کند: یک شرکت اروپایی که همواره به ایران بانداژهای مخصوص برای بیماری‌های استخوانی صادر می‌کرد، از صدور این "کالای درمانی" به ایران منصرف شده است.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

به گفته دیده‌‌‌بان حقوق بشر، نه تنها شهروندان ایرانی که مهاجران ساکن ایران نیز به علت تحریم‌های ایالات متحده زیر فشار قرار گرفته‌اند.

یان انگلند، دبیرکل شورای امور پناهندگان در نروژ که از هزاران پناهنده افغان مقیم ایران حمایت می‌کند، در ماه اوت گفت: «ما اکنون یک سال است که تلاش می‌کنیم برای فعالیت انسانی خود اعانه‌های مالی به ایران بفرستیم، اما همه جا با مانع روبرو شدیم. نه بانک‌های نروژی حاضرند کمک‌های نقدی ما را به ایران ارسال کنند و نه بانک‌های بین‌المللی.»

دیده‌‌‌‌‌بان حقوق بشر از دولت ایالات متحده خواسته است که با ایجاد کانال‌های مالی قابل‌اعتماد، از صدور دارو و تجهیزات پزشکی به ایران اطمینان حاصل کند، تا مردم ایران بیش از این قربانی سیاست دولت‌ها نشوند و عذابی غیرضروری را تحمل نکنند.

سازمان دیده‌بان حقوق بشر در عین حال به افزودن سپاه پاسداران به لیست گروه‌های تروریستی اشاره کرده و نوشته است که این موضوع می‌تواند "زندگی ۱۱ میلیون ایرانی را تحت تاثیر قرار دهد". افزون بر آن تحریم بانک مرکزی نیز از نظر این نهاد بین‌المللی می‌تواند تراکنش‌های مالی با ایران را دشوارتر سازد.