ولایت میدان وردک در غرب شهر کابل صبح روز دوشنبه اول بهمن (۲۱ ژانویه) شاهد یک انفجار نیرومند بود. در نتیجه یک حمله پیچیده بر یک مرکز آموزشی امنیت ملی ده‌ها منسوب این نهاد جان شان را از دست دادند. آمار تلفات این حمله ضد و نقیض است.

ریاست امنیت ملی اما با نشر خبرنامه‌ای گفته است که در این حمله ۳۶ تن جان‌شان را از دست داده‌اند. اما اعضای شورای ولایتی گفته‌اند که دستکم ۱۲۶ تن در این حمله جان باخته‌اند.

پنهان‌کاری؟

نهادهای امنیتی افغانستان در دو روز اخیر آمار و ارقام ضد و نقیضی در مورد این حمله ارایه کرده‌اند. آمار تلفات این حمله در ابتدا ۱۲ تن گفته شد، ولی بعدا خبرگزاری رویترز به نقل از یک مقام امنیتی در وزارت دفاع نوشت که ۱۲۶ تن از منسوبین امنیت ملی در این حمله کشته شده‌اند.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

جنرال عتیق‌الله امرخیل، نظامی پیشین و آگاه به مسایل نظامی می‌گوید، نهادهای امنیتی برای جلوگیری از انتقادات، ارقام واقعی تلفات را پنهان می‌کنند: «پایین نشان دادن ارقام به دردشان نمی‌خورد، به خاطر این‌که در آن‌جا مردم بوده‌اند و این حادثه در تاریکی شب اتفاق نیفتاده است.»

امرخیل افزود که با پنهان‌کاری نمی‌شود ابعاد این "فاجعه" را پنهان کرد: «با این کار از یک طرف اعتبار خود را از دست می‌دهند و از طرف دیگر برای ملت دروغ می‌گویند. این درست نیست.»

جنرال طاهر یرغل، دیگر آگاه مسایل نظامی معتقد است که نهادهای امنیتی تلاش می‌کنند با کتمان آمار واقعی تلفات، ضعف خود را خاکپوشی کنند: «برای اینکه کمبود خود را بپوشانند و به خاطری که بر روحیه پرسنل تاثیر نگذارد، این سخن را می‌گویند.»

فعلاَ حتا نیروهای ناتو به درخواست حکومت افغانستان آمار تلفات نیروهای امنیتی افغانستان را محرمانه طبقه‌بندی می‌کند و نشر نمی‌سازد. حکومت افغانستان از آنچه دستاورد در عرصه اطلاع‌رسانی می‌خواند ستایش می‌کند، اما سازمان‌های خبری و رسانه‌ها از عدم دسترسی به معلومات دقیق از جانب مقام‌های حکومتی شکایت دارند.

آقای یرغل می‌گوید مخالفان مسلح بارها با استفاده از همین تاکتیک، به مراکز نظامی حمله کرده و تلفات سنگینی را متوجه نیروهای امنیتی کرده‌اند، با این حال این نهادها نتوانسته از این حوادث درس بگیرند. یرغل می‌گوید مقامات به جز "اظهار تاسف" سخن دیگری برای گفتن ندارند؛ زیرا نهادهای امنیتی بارها از یک سوراخ گزیده شده‌اند ولی درس نگرفته‌اند.

جزییات حمله

ریاست امنیت ملی با نشر خبرنامه‌ای گفته است که این حمله توسط یک زرهپوش نوع "هاموی" مملو از مواد منفجره انجام شده است. در خبرنامه آمده است که محافظان این قرارگاه هاموی را شناسایی کرده بودند؛ ولی چون "واسطه زرهی بوده" توانسته از موانع عبور کند و در نزدیکی قرارگاه خود را انفجار کند.

ولی جنرال طاهر یرغل این دلیل را موجه نمی‌داند:‌ «با شلیک یک آر پی جی به طرف این هاموی می‌توانستند حمله را دفع کنند، یا با فیر چند مرمی بر تایرهای آن می‌توانستند واسطه را از کار بیندازند.»

براساس این خبرنامه، پس از انفجار اول، سه مهاجم انتحاری دیگر که می‌خواستند توسط یک خودروی کورولا وارد قرارگاه شوند، توسط نگهبانان شناسایی و از بین برده شدند. امنیت ملی گفته است که در این حمله ۳۶ تن کشته شده و ۵۸ تن دیگر زخم بر داشته‌اند.

جنرال امرخیل می‌گوید این حمله نشان‌دهنده ضعف استخبارات افغانستان است، زیرا به گفته او این گونه حملات ماه‌ها پیش از وقوع، برنامه‌ریزی می‌شوند: «این حملات دفعتا شروع نمی‌شوند. شش ماه پیش، سه ماه پیش یا لااقل یک ماه پیش این حملات ترتیب داده می‌شوند.»

آقای امرخیل می‌گوید "ضعف استخباراتی، بی‌تفاوتی، و نفوذ دشمن در درون صفوف نیروهای امنیتی"، سه دلیل اصلی ناکامی نیروهای امنیتی و موفقیت "دشمن" در انجام چنین حملات است. امرخیل گفت وقتی امنیت ملی را به این اندازه "خواب برده" باشد، مردم "دیگر به چه کسی اعتماد کنند".

براساس اظهارات اعضای شورای ولایتی میدان وردک، انفجار به حدی قوی بوده که بخشی از ساختمان قطعه امنیت ملی در میدان شهر ویران شده و شماری از نیروهای مربوط به این قطعه زیر آوار شده‌اند.

دویچه وله تلاش کرد تا جزییات بیشتری از مقامات امنیتی میدان وردک به دست آورد ولی آن‌ها از ارایه اطلاعات خودداری کردند.

مسعود شینزی، نماینده شورای ولایتی میدان وردک با خودداری از ارایه جزییات در مورد این حادثه گفت که وضعیت امنیتی در میدان وردک "بدتر" شده است.

حکومت: این حملات روحیه نیروهای ما را تضعیف نمی‌کند

ریاست جمهوری افغانستان با نشر اعلامیه‌ای گفته است که این حمله نمی‌تواند روحیه نیروهای امنیتی را تضعیف کند: «گروه‌های تروریستی و حامیان بیرونی آنان با انجام این گونه حملات تروریستی، روحیه عالی نیروهای قهرمان و شجاع امنیتی و دفاعی ما را تضعیف کرده نمی‌توانند.»

براساس این اعلامیه، رئیس جمهور غنی به نهادهای امنیتی دستور داده است که ضمن بررسی جدی رویداد تروریستی، به زخمی‌ها و خانواده‌های قربانیان رسیدگی کنند.

این حمله واکنش‌های گسترده‌ای را در شبکه‌های مجازی داشت. شماری از کاربران شبکه‌ مجازی از رهبری امنیت ملی انتقاد کرده و گفته است که رهبری این نهاد حتا توانایی محافظت از مراکز نظامی خود را ندارد.

درباره برخی دیگر از پیامدهای ناگوار تلفات انسانی این رویداد نوشته و گفته‌ شده است که تلفات سنگین میدان شهر را نباید تنها با اعداد و ارقام شمارش کرد؛ زیرا در نتیجه‌ی این رویداد خانواده‌ها، زنان و کودکان قربانیان با سرنوشت غمباری روبرو خواهند شد.

گزارش ح. همراز، بخش دری DW از کابل