فولکر پرتس، رئیس "بنیاد علم و سیاست" تفسیری برای روزنامه آلمانی و اقتصادی "هندلزبلات" نوشته است. او در این تفسیر تنش بین ایران و آمریکا را از چند منظر متفاوت مورد بررسی قرار داده است. 

از یکسو، به سیاست و رویکرد جدید اتمی ایران اشاره کرده و از سوی دیگر به امکانات اروپا برای مانع شدن از پایان بدفرجام برجام پرداخته است. پرتس که در شمار کارشناسان و تحلیلگران ارشد آلمان به حساب می‌آید در عین حال نگاهی داشته است به رویکرد سیاسی ترامپ و بولتون و همچنین متحدان آمریکا در منطقه.

روزنامه "هندلزبلات" روز جمعه ۲۱ تیر (۱۲ ژوئیه) تفسیر فولکر پرتس با عنوان "شانسی برای دیپلماسی" را منتشر کرده است.

پرتس مقاله خود را با رویکرد جدید دولت ایران در مناقشه هسته‌ای آغاز می‌کند و معتقد است که عبور از میزان تعیینشده ۳،۶۷ درصدی برای غنی‌سازی اورانیوم، عملا به معنای پیوستن توافق هسته‌ای به تاریخ است. او می‌گوید جمهوری اسلامی با این اقدام خود کشورهای ذیربط در توافق هسته‌ای را وادار به واکنش می‌کند. 

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

بر اساس نکات پیشبینی شده در توافق هسته‌ای، در صورت عدم پایبندی به تعهدات و الزام‌ها، کشورهای ذیربط می‌بایست ظرف یک ماه جلسه بررسی و داوری تشکیل دهند. در صورت ادامه اختلاف نظر بر سر اجرای برجام، موضوع به شورای امنیت ارجاع داده می‌شود و آن نهاد نیز یک ماه فرصت دارد تا با رای همه کشورهای داری حق وتو، نسبت به عهدشکنی واکنش نشان دهد.

ناممکن بودن تشدید تحریم‌ها

پرتس بر این باور است که حتی اگر سازمان ملل نیز رای به تشدید تحریم‌ها بدهد، امکان زیادی برای اجرای این سیاست از سوی اروپا وجود ندارد. او با اشاره به گستره تحریم‌های پیشبینی شده علیه ایران می‌گوید که تحریم‌های ایران از سوی آمریکا چنان جامع و فراگیر هستند که جایی برای افزایش دامنه آن باقی نمی‌ماند. 

پرتس به کاهش شدید صادرات نفتی ایران اشاره کرده و معتقد است که کشورهای اصلی خریدار نفت ایران و از جمله هند و ژاپن نیز از ترس مجازات‌های آمریکا از خرید نفت ایران چشم‌پوشی کرده‌ و کار به جایی رسیده که صادرات نفت ایران در حال حاضر به یک چهارم صادرات سال گذشته تقلیل یافته است.

پرتس در ادامه گفته است که جمهوری اسلامی ایران از اروپا انتظار دارد که با خرید نفت این کشور زیان مالی ناشی از تحریم‌ها را جبران کند. او بر این باور است که چنین انتظاری واقع‌بینانه نیست و اروپا نه می‌تواند و نه مایل است زیان‌های ناشی از تحریم‌ها را جبران کند.

به باور او تنها کاری که از دست اروپا و به‌ویژه از فرانسه و آلمان ساخته است استفاده از سازوکار مالی اینستکس است و این سازوکار مالی تنها می‌تواند امکان صدور برخی کالاهای اساسی همچون دارو و لوازم پزشکی به ایران را فراهم کند.

گزینه نظامی

رئیس بنیاد "علم و سیاست" به اختلاف نظر مسئولان دولت ترامپ در ارتباط با ایران اشاره می‌کند. او می‌گوید که دونالد ترامپ برخلاف جان بولتون، مشاور امنیتی کاخ سفید، به تحریم‌ها به‌مثابه افزار فشار بر ایران و با هدف وادار کردن آن کشور به مذاکره نگاه می‌کند.

پرتس نوشته است که بنا به توصیه پنتاگون، حملات هوایی محدود به ایران تاثیر چندانی به همراه نخواهد داشت و همین باعث شده است که ترامپ نسبت به رویارویی نظامی با ایران تا حدودی خویشتن‌داری پیشه کند.

افزون بر آن، به باور او کشورهای منطقه و از جمله امارات متحده عربی نیز خواستار وقوع یک جنگ در منطقه نیستند. امارات متحده حتی اگر حاضر به مشارکت در رویارویی نظامی در منطقه نباشد نیز در اثر وقوع یک جنگ به شدت آسیب خواهد دید. دشوار شدن حمل نفت از طریق تنگه هرمز و همچنین احتمال گسترش ناآرامی در منطقه از طریق متحدان ایران نیز از جمله عواملی به شمار می‌آیند که از امکان روی آوردن آمریکا به گزینه نظامی می‌کاهند. 

پرتس معتقد است که آمریکا و ایران هیچ راه دیگری مگر تن دادن به مذاکره ندارند و در این راستا اروپا می‌تواند نقش مهمی ایفا کند.