Родена е на 17. јули 1954 година, а од 2005 година е на функцијата канцелар. Посматрачите зборуваат за „ера на Меркел“. Во текот на нејзиното владеење ретко беше мирно, дури ни сега во доцната фаза на нејзината кариера.
Реклама
Со дланките на рацете формираниот ромб, за мнозинството луѓе со години беше препознатливиот знак за Ангела Меркел. Во предизборната кампања во 2013. година, Меркел-ромбот беше и на изборните плакати. Ромбот беше знак за непоколебливоста на Меркел, дека ништо не може да ја потресе. Но, во 2019 година е завршено со тоа. Повторно во фокусот е нешто телесно во врска со канцеларката, по нападите на тресење кои таа ги имаше во јавноста, многумина се прашуваат – дали е Меркел болна?
„Ера на Ангела Меркел"
Германската канцеларка, ако се спореди со шефовите на држави или влади во Париз, Москва или Вашингтон, формално има мала моќ. Но, 14-годишното владеење остави печат врз земјата во толкава мерка, што од тоа настана „ера на Ангела Меркел“. Тинејџерите познаваат само еден канцелар, а тоа е - Меркел.
Вкупно гледано, во економски смисол тоа беа многу добри години, без оглед на финансиските кризи кои се случуваа. Германија, која во 2005. година беше нарекувана „проблематично европско дете“, стана повторно локомотива на економскиот раст. Стапката на невработеност оттогаш се преполови, приходите од даноци пораснаа. Кога во 2009. година беше донесена одлука за престанок на задолжување, дојде до промена на парадигмата- од дефицит во државниот буџет дојде до суфицит.
Меѓународна кризна менаџерка
Моќта на Ангела Меркел беше очигледна првенствено во кризните години. Криза на еврото, спасување на Грција, руската анексија на Крим: иако имаше запнувања на ниво на ЕУ, Меркел храбро напаѓаше. Листата посетители во бирото на канцеларката стануваше сѐ подолга, а медиумите во главниот град се исчудуваа од фактот што Берлин станува жариште на европската преговарачка политика.
Меркел се профилираше како кризна менаџерка. И речиси никого не го изненадуваше што често беше прогласувана за најмоќна жена во светот. Поради тоа ја почитуваа и граѓаните, дури и во источниот дел од земјата, каде е израсната. Но, на протестантката Меркел тоа не ѝ удри во глава.
Ангела Меркел, незаменливата
По 16 години поминати како претседател на политичката партија ЦДУ и единаесет години на чело на германската влада, се чини дека ерата на Меркел може да има уште едно продолжение.
Фотографија: Reuters/M. Rehle
Првата заклетва
„Сакам да и служам на Германија“ беше ветувањето на Меркел за време на кампањата за канцелар на земјата. По тесната победа, на 22 ноември 2005 година Меркел даде заклетва и стана првата жена канцелар, но и првиот шеф на влада кој доаѓа од Источна Германија. Таа застана на чело на широка коалиција составена од ЦДУ и СПД.
Фотографија: picture-alliance/dpa/G. Bergmann
Кој се плаши од кутрето на Путин?
На дипломатскиот фронт, Меркел мораше да се соочи со моќен противник. Таа е позната поради својата сталоженост и смиреност. Но, Владимир Путин очигледно сакаше да го стави на тест нејзиното трпение за време на приемот во 2007 година. Тој набрзо ја најде нејзината слабост: Меркел се плаши од кучиња.
Фотографија: picture-alliance/dpa/D. Astakhov
Фонд за црни денови
Меркел вообичаено е смирена што и помогна за време на кризите. Колабирањето на финансиските пазари во 2008 година предизвика проблеми за германската економија. Поради тоа, Меркел презеде акција. Таа беше инволвирана во планирањето на фондовите за спас на еврозоната. На крајот, германската економија се извлече речиси без последици, но мерките за штедење најмногу ги почувствуваа Грците и Шпанците.
Фотографија: picture-alliance/epa/H. Villalobos
Втор мандат
Иако резултатот на ЦДУ/ЦСУ на парламентарните избори во 2009 година беше вториот најслаб резултат за партијата во повоениот период, тоа сепак беше победа за Меркел. По широката коалиција со социјалдемократите во претходниот мандат, овој пат Меркел можеше да состави влада со посакуваниот партнер - про бизнис либералите од ФПД.
Фотографија: Getty Images/A. Rentz
Брзо исклучување
Иако по професија е физичар, инцидентот во Фукушима во 2011 година ја претвори Меркел од поддржувач - во силен противник на нуклеарната енергија. Веќе одобрените планови за продолжување на работниот век на германските нуклеарни централи беа откажани и спротивно на нејзините предизборни заложби, Германија наскоро го сопре производството на нуклеарна енергија.
Фотографија: Getty Images/G. Bergmann
„Првиот маж“ на Германија
Дали некој го препознава? Го чул неговиот глас? За време на десетгодишното владеење на Меркел, нејзиниот сопруг Јоахим Зауер, остана незабележан. Професорот по хемија на универзитот Хумболдт во Берлин стапи во брак со Меркел во 1998 година. Тој секогаш останува во позадината кога неговата сопруга е во официјални посети, но во нивниот приватен живот се чини дека е обратно.
Фотографија: picture alliance/Infophoto
Пријателство ставено на тест
Објавувањето на информациите дека блискиот сојузник САД ги пресретнува телефонските разговори на врвните германски политичари отвори голема афера пред меѓународната јавност. Ниту мобилниот телефон на Меркел не бил безбеден од тајните служби на САД. Аферата предизвика проблеми во домашната и меѓународната политика на Меркел.
Фотографија: Reuters/F. Bensch
Грчкиот пациент
Меркел има обожаватели низ целиот свет, но во Грција нивниот број е значително помал. На ниту едно друго место во светот Меркел не била толку демонизирана како што беше во Грција за време на должничката криза во еврозоната. Старите анимозитети беа повторно нагласени по барањата на канцеларката за штедење, економски реформи и кратење на трошењата од властите во Атина.
Фотографија: picture-alliance/epa/S. Pantzartzi
Емотивна, барем еднаш
Иако е воздржана и позната по минималните гестови и изрази на лицето, Меркел не можеше да се воздржи за време на финалето на Светското првенство во фудбал во Рио кога заедно со германскиот претседател го бодреа националниот тим. Во тој период Меркел беше на врвот на својата популарност, исто како и германската репрезентација, со која заедно влијаеа на градењето на меѓународниот имиџ на Германија.
Фотографија: imago/Action Pictures
Ние можеме да го направиме тоа, зарем не?
Кога стотици илјади бегалци пристигнаа во Германија канцеларката изјави дека законот за азил нема лимит. „Ние можеме да го направиме тоа!“ беше мотото на Меркел за време на бегалската криза. Таа тврдеше дека има план. Но, во меѓувреме многумина Германци се прашуваат дали навистина „можеме да го направиме тоа?“
Фотографија: picture-alliance/dpa/S. Hoppe
Што е следно?
По терористичките напади во Париз на 13 ноември минатата година Франција објави вонредна состојба. Ангела Меркел на соседите им понуди „целосна поддршка“. Сепак, стравот од тероризам беше сеприсутен. Без сомнеж, Меркел беше соочена со најголемиот предизвик во нејзиното владеење токму на десетгодишнината од нејзиното стапување на функцијата...
Фотографија: picture-alliance/dpa/B. von Jutrczenka
Критични сојузници
На партискиот конгрес на ЦСУ во ноември 2015 година канцеларката беше критикувана од баварските сојузници. Хорст Зехофер ја обвини Меркел дека загубила контрола над границите со нејзината политика кон бегалците. Тоа беше понижување кое мораше да го истрпи стоејќи без можност да возврати на обвинувањата.
Фотографија: picture-alliance/AP Photo/S. Hoppe
Зарем не може да остане подолго?
Меркел би сакала трет мандат за Барак Обама, иако скандалот со прислушувањето од страна на НСА беше причина за резервираност од нејзина страна. Сепак, Обама ја напушта политичката сцена и му го отстапува местото на Доналд Трамп. Весникот „Њујорк Тајмс“ ја нарече Меркел „последниот чувар на либералниот Запад“.
Фотографија: Reuters/F. Bensch
13 фотографии1 | 13
„Мути“
Меркел во својата партија, Христијанско демократската унија, утврди курс на модернизација. Таа промовираше пред сѐ млади и женски сили. Вкупната слика на партиските конгреси се промени. Меркел остана таква каква што беше, а нејзината автентичност наоѓаше на добар прием според испитувањата на јавното мислење.
Одеднаш многумина започнаа Ангела Меркел да ја нарекуваат „мути“ – мајка. Тоа требаше да биде ласкаво, но всушност имаше и темна страна. Зашто, ако се потпрете на „мути“, се губи желбата за демократски конфронтации.
Освен тоа, загубено е уште нешто – разноликоста. Меркел ја постави на линија својата партија, но и владата, за да може непречено да дејствува. Поради тоа прекарот „мути“ доби негативен призвук. Така, Меркел донесуваше одлуки како укинување на задолжителното служење воен рок или откажување од производството на нуклеарна енергија. Конзервативците во ЦДУ беа притеснети во ќош. Политичкиот експерт Волфганг Меркел, гледајќи наназад, смета дека Ангела Меркел од ЦДУ како партија на десниот центар, направи само партија на политичкиот центар. А тоа остави простор за позиционирање на партии десно од центарот – како што е АфД.
„Ќе успееме!“
Во историските учебници Меркел меѓутоа ќе влезе поради нешто друго: поради реченицата „Ќе успееме!“, која ја изрече во август 2015. година, кога голем број бегалци пристигна во Германија, стотици илјади од Сирија и други од војни и кризи зафатени области. Иако Меркел подоцна ги коригираше своите ставови, општеството по прашањето за мигрантската и бегалската политика остана поделено до денес.
Поларизацијата се префрли и на ниво на Европската унија. Источните Европејци се спроиставија на германските планови за распределба на бегалците низ цела ЕУ. Тогаш беше етаблирана линијата која се одржа до денес – од Варшава, Прага и Будимпешта до Рим.
Посебна личност
Урсула фон дер Лајен успеа некои пукнатини повторно да ги закрпи. Оваа 60-годишна политичарка од ЦДУ и долгогодишна соработничка и човек од доверба на Ангела Меркел ја бие добар глас и на меѓународно поле, но и во источна Европа. Таа важи за цврста и амбициозна, но и суверена, што го покажа и нејзиниот говор како кандидатка за претседател на Европската комисија. Се верува дека Фон дер Лајен може да гради мостови, потврда е и тоа што ја поддржаа и членови на полската партија ПиС.
Дали Меркел од почеток посакуваше Фон дер Лајен да стигне на оваа позиција на чело на ЕК ? Веќе однапред на многу посматрачи им беше јасно дека ниеден од водечките кандидати од Европскиот парламент нема да стигне до врвот на ЕК. Остануваат шпекулациите дека Меркел однапред ја позиционирала Урсула фон дер Лајен. Тоа добро би се вклопило во нејзиниот манир за работите да се размислува – од крајот. На крајот резултатот на гласањето за претседателка на Европската комисија беше тесен, но мнозинство е мнозинство.
Што следи?
Кога Ангела Меркел би била работничка, со оглед на тоа што е родена во 1954. година, во 2020. година би заминала во пензија. Така е правилото на бирократијата. Но, дали таа ќе остане да работи до крајот на мандатот во 2021. година или ќе се повлече порано, за тоа се шпекулира посебно овие денови и тоа многу, поради нејзините напади на тресење. Владејачката коалиција со социјалдемократите се смета за лабилна. ЦДУ, партијата на Меркел, котира многу лошо, според анкетите, има најлош резултат во својата историја.
Но, сега е лето, а како и секое лето, Ангела Меркел заминува на одмор веднаш по својот роденден, кој е поврзан со посета на фестивалот во Бајројт. Потоа таа радо се одмора на планина. Кога ќе се врати од одмор, многу очи ќе бидат вперени во неа.
Но, секако, во германската политика има и многу други важни работи за кои треба да се разговара.
Новата влада на Меркел
Кои се новите министри во владата на канцеларката Ангела Меркел? Ресорите се поделени, а според аналитичарите, голем победник во распределбата се социјалдемократите кои добија сѐ што бараа.
Фотографија: picture-alliance/dpa/B. von Jutrczenka
Наскоро ќе почне да лета: Хајко Мас
За него тоа е напредок: Хајко Мас (51, СПД) од министерството за правда се префрла во дипломатијата. Како министер за правда, Мас предизвика многу дебати, но и критики, со законот против омразата на интернет. Во Аусвертигес Амт може да си ја поврати популарноста- а некои веќе го гледаат како можен кандидат на СПД за канцелар.
Фотографија: picture-alliance/dpa/K. Nietfeld
Новиот со мантрата на стариот: без долгови
Олаф Шолц (59, СПД) не размислуваше многу дали ја прифати понудата да биде министер за финансии, ниту пак дали да го продолжи мотото на претходникот Волфганг Шојбле. И досегашниот градоначалник на Хамбург сака да ја осигура „црната нула“, и да не создава нови долгови. Тоа е наведено и во коалицискиот договор, но не им се допаѓа на сите во СПД.
Фотографија: picture-alliance/dpa/C. Sabrowsky
Социјалата за Хубертус Хајл
Поранешниот генерален секретар на СПД Хубертис Хајл, 45, ќе биде нов министер за труд и социјала. Со тоа тој добива едно огромно министерство, кое има буџет од преку 100 милијарди евра, и со тоа е сектор со убедливо најмногу трошоци
Фотографија: picture-alliance/dpa/B. von Jutrczenka
Млада и надежна
И без силна поддршка во парламентарната група може да се стигне далеку: Франциска Гифи (39, СПД), досегашна градоначалничка на берлинската населба Нојколн, ќе биде министерка за семејства. Гифи важи за приврзаник на редот и поредокот. На тој начин успеа да ја доведе во ред и проблематичната населба Нојколн. Важи за конзервативка.
Фотографија: picture-alliance/dpa/M. Gambarini
Ново искуство за Шулце
Таа има министерско искуство, но на покраинско ниво. Во Северна-Рајна Вестфалија Свења Шулце (49, СПД) до 2017 година го предводеше министерството за развој. Сега ќе ја наследи Барбара Хендрикс во министерството за животна средина.
Фотографија: BMwF/Ina Fassbender
„Универзалното оружје“ на СПД во секторот правда
Катарина Барли (49, СПД), е актуелна министерка за семејства, а во иднина ќе раководи со правда. Ресорот го презема од партискиот колега Хајко Мас. Во последниот период Барли се залагаше за зајакнување на правата на жените. Нејзиниот став беше дека е потребна полова рамноправност во сите министерства.
Фотографија: picture alliance/dpa/K. Nietfeld
Човекот за сѐ на Меркел
Долги години Ангела Меркел можеше да се потпре на својот човек од доверба Петер Алтмајер (59, ЦДУ) како шеф на нејзиниот кабинет. Сега тој го презема министерството за економија и енергија. Откако го загубија министерството за финансии, овој ресор е извонредно значаен за бизнис-крилото во ЦДУ.
Фотографија: picture-alliance/dpa/B. von Jutrczenka
Блиску до канцеларката
И Хелге Браун (45, ЦДУ) е еден од оние кои важат за луѓе од доверба на Меркел. Досега беше државен министер кај канцеларката, а во иднина ќе биде шеф на нејзиниот кабинет како наследник на Петер Алтмајер. По професија медицинско лице, тој ќе треба да води сметка дека на Меркел сѐ и оди како подмачкано.
Фотографија: picture-alliance/dpa/M. Kappeler
Бундесверот продолжува како и досега
Урсула фон дер Лајен (59, ЦДУ) се најде под голем притисок поради лошата вооруженост и подготвеност на трупите. Таа важи за една од најблиските соработнички на Меркел, а многумина веруваат дека се подготвува за генерален секретар на НАТО. Со оглед дека таа функција ќе се испразни дури за две години, најмалку уште толку ќе остане министер за одбрана.
Јулија Клокнер (45, ЦДУ) доаѓа од Рајнланд Фалц, од германскиот југозапад, покраина позната по земјоделството и производството на вино. Таа е долго присутна во Берлин и блиска до канцеларката. Во новата влада ќе го предводи министерството за земјоделство, каде две години беше парламентарна државна секретарка.
Фотографија: picture-alliance/dpa/G.Fischer
Млад, критичен и горделив
Јенс Шпан (37, ЦДУ) ќе биде министер за здравство. Тој доаѓа од силната покраинска организација на Северна Рајна Вестфалија и важи за критичар на Меркел. Во странските медиуми веќе го гледаат и како можен наследник на канцеларката.
Фотографија: picture alliance/dpa/M. Kappeler
Џокерот на Меркел
Со Ања Карлишек (46, ЦДУ) Меркел именуваше министерка за образование, со убедливо најмало искуство. Дипломираната продавачка во септември, по вторпат едноподруго беше избрана за пратеничка, а од јануари 2017 година е координатор на пратеничката група на ЦДУ во парламентот.
Фотографија: imago/M. Popow
Жената задолжена за култура и медиуми
Традиционално германската влада нема министерство за култура, а за овој ресор се грижи министерката за култура во кабинетот на канцеларката. Ополномоштеничка за култура и медиуми досега беше Моника Гритерс (56, ЦДУ), а тоа така ќе остане и во иднина. Гритерс во културата гледа „мост за изградба на разнолико општество“.
Фотографија: picture-alliance/dpa/B. von Jutrczenka
Нов дом за шефот на ЦСУ
Хорст Зехофер (68, ЦСУ), од 2008 досега беше премиер на Баварија, а во иднина ќе го предводи министерството за внатрешни работи. Тврд застапник за воведување горна граница за прием на бегалците, Зехофер ќе има далеку поголеми овластувања од неговиот претходник Томас де Мезиер.
Фотографија: picture alliance/dpa/M. Balk
Враќање во министерството за сообраќај
Андреас Шојер (43, ЦСУ) досега беше генерален секретар на неговата партија. Но, тој веќе има искуство во сојузната политика. До 2013 година беше парламентарен државен секретар во министерството за сообраќај, а сега го презема целото министерство кон кое се приклучува и ресорот дигитален развој.
Фотографија: picture-alliance/ZUMA Wire/S. Babbar
Герд Милер останува
Ниту еден друг министер освен министерот за надворешни работи не патува толку многу како министерот за развој. Герд Милер (62, ЦСУ), и понатаму ќе го минува времето во посета на различните култури и климатски зони ширум светот. Битка против причините за иселување преку развојна помош, останува негова главна задача.
Фотографија: picture alliance/dpa/H. Hans
Диригентот: Меркел IV
Повеќе од пет месеци мораше Ангела Меркел (63, ЦДУ) да чека, но сега е веќе сигурно дека по четврти пат ќе ја предводи владата. Доколку сѐ оди според планот, со тоа ќе го израмни рекордот на нејзиниот политички ментор Хелмут Кол.