На конференцијата на Светската здравствена организација во Стокхолм ќе се утврдува стратегијата за сообраќај до 2030 година. Се очекува брзината од 30 км/ч да биде прогласена за светска норма.
Реклама
Очекував нервоза, гестикулации на нервозни возачи, свирење... додека приоѓав кон Берлин. Во градот ништо од тоа: сите возат внимателно, па и на широките главни улици, затоа што во центарот на градот важи ограничување на брзината од 30 километри на час.
Мерката ја донесоа градските власти, откако Берлин се вброи меѓу градовите кои ја пречекоруваат граничната вредност на Европската комисија за просечни 40 микрограми азотен диоксид на кубик метар во воздухот.
Портпаролот на градскиот Сенат Јан Томсен за ДВ вели дека „од април 2018 се експериментирало со брзина од 30 км/ч и една година се вршеле мерења. Резултат: емисиите на азотен диоксид се намалиле за 2,3 микрограми во просечната годишна вредност“.
Една од причините за емисиите на штетни гасови е забрзувањето на автомобилите, а тоа е далеку помало кога брзината е ограничена на пониско ниво.
Мерењата во последните три години на главните улици покажале дека емисиите на штетни гасови се намалуваат. По воведувањето на максималната брзина од 30км/ч, вредностите се намалиле за 28 проценти. Рамномерното возење е подобро за квалитетот на воздухот од постојаното кочење и забрзување, а воздухот особено го загадуваат дизел возилата.
Првите позитивни искуства со ограничување на брзината на 30 на час во светски размери ги имаше градчето Букстехуде во близина на Хамбург. Таму во почетокот на 80-те години е изградена станбена населба во непосредна близина на градскиот центар. Кога се увидело дека пребрзо се вози, во 1983 година брзината е ограничена на 30 на час. Мерките ги следеле научници кои подоцна соопштија дека имале позитивни ефекти врз безбедноста, квалитетот на воздухот и потрошувачката на гориво.
И повисоки цени за паркинг!
Берлинската сенаторка за заштита на животната средина Регине Гинтер би сакала што повеќе возачи да се префрлат на јавен превоз. Нејзиниот план е најпрво да се зголеми цената на паркингот за 75 отсто. Долгорочниот план вклучува и ширење на мрежи на градски превоз и метро, како и поставување на „брзи“ велосипедски патеки и зголемување на нивниот број.
Законот за превоз предвидува јавниот сообраќај да стане поатрактивен, почист и посигурен, и тоа со едноставни тарифи, ниски цени на картите, воведување на нови автобуси на електричен погон и тоа на струја добиена од регенеративни извори на енергија.
Главниот принцип е „визијата нула“. Безбедноста е најважна за бројот на жртвите од несреќи да се намали на минимум. Пример на тој план за Берлин е Шведска. Таму велосипедските патеки се одвоени од автомобилските коловози, а стеснувањата на автобуските станици спречуваат претекнување.
Градот Понтеверда на северот на Шпанија уште пред 20 години едноставни ги протера автомобилите од повеќето градски улици. Таму последната жртва на сообраќајна несреќа е забележана во 2007 година.
Град без автомобили- тоа е сонот и на берлинската сенаторка Регине Гинтер. Таа веќе 20 години нема свој автомобил.
Во овие градови е задоволство да се вози велосипед
Возењето велосипед е здраво, еколошки и финансиски е поволен начин на превоз. Многу метрополи во Европа трошат милиони евра за да се обезбеди поголема заштита на животната средина. Еве каде концептите се особено успешни:
Фотографија: CC/Negu
Копенхаген
Во главниот град на Данска има велосипедски патеки во должина од 350 километри, систем на семафори кој им дава приоритет на велосипедистите и на улиците има потпирачи за стапала кога велосипедистите мора да чекаат на црвено светло. Не е чудо што 62% од жителите до работното место се превезуваат со велосипед. За преобразбата во велосипедски град во англискиот веќе е одомаќен зборот „copenhagenize“.
Како Копенхаген во Данска, така и холандскиот град Амстердам е дел од најеколошките градови во Европа. Велосипедистите во Амстердам дневно минуваат по околу два милиони километри. Земјата е омилена меѓу велосипедистите, затоа што е многу рамна. Така е и во Утрехт. Тука е направена најголемата велосипедска гаража, со 12.500 места. До 2020 година бројот на местата треба да се зголеми на 33.000.
Антверпен во Белгија е уверлив со своите безброј паркинг места за велосипеди и добра инфраструктура. И тука многу нешта се „копенхагенизирани“. Така, системот за изнајмување велосипеди треба да се прошири, а треба да се направат и проширени и заштитени велосипедски патеки долж пристаништето, како и три велосипедски и пешачки мостови. Она на што мора уште да се работи е густиот сообраќај на улиците
Градската управа во Париз консеквентно со години ја гради велосипедската мрежа. Во неделите дури се затвораат цели улици за автосообраќај. Меѓу велосипедистите многу едноставно може да се вмеша секој турист, затоа што насекаде има станици за изнајмување велосипеди. Истото важи и за Стразбур. Овој град, покрај Париз, е меѓу највелосипедските градови во Франција.
Фотографија: picture-alliance/robertharding/S. Dee
Малме
Шведскиот град Малме инвестира многу пари за да ја подобри вело-инфраструктурата. Има речиси 500 километри велосипедски патеки со системи за давање предност. За развој на велосипедскиот туризам има и ферибот за транспорт на велосипеди помеѓу Малме и Копенхаген. Исто така, постои и велосипедски хотел со своја работилница, велосипеди на изнајмување и паркинг места за велосипеди пред апартманите.
Фотографија: Ohboy
Трондхајм
Трондхајм во Норвешка е брдовит град. Помош на велосипедистите им пружа првиот лифт за велосипеди во светот. Лифтот транспортира по околу 300 велосипеди на час на височина од 130 метри, односно на ридот на којшто се наоѓа тврдината Кристијанстен. Долж една шина има плоча на која може да се стави десната нога. Оваа плоча потоа го турка возачот заедно со неговиот велосипед по ридот нагоре.
Фотографија: public domain
Минстер
Во германскиот град Минстер има повеќе велосипеди отколку број на жители. Оттука, не е чудо што Минстер е град во којшто има најмногу кражби на велосипеди во Германија. Сепак, тоа не е обесхрабрување за велосипедистите. Тие не се откажуваат од велосипедите, зашто градот нуди комфор: широки патеки, доволно паркинг места за велосипеди и - нема брда.
Фотографија: picture-alliance/dpa/B. Thissen
Барселона
Низ Барселона може да се вози со изнајмен велосипед уште од 2002-та. Во градот на располагање има 158 километри велосипедски патеки. За поголема безбедност во сообраќајот се грижи и органичувањето на брзината на 30 км на час во многу зони во градот. Велосипедска понуда има и за туристите - различни тематски велоспедски тури низ градот, до плажата или до знаменитостите од архитектот Антони Гауди.
Во Базел е рамно и растојанијата не се големи. Особено многу велосипеди на улиците има налето, за време на одржувањето на Slow Up, кога во различни градови на Швајцарија организаторите затвораат за автомобилски сообраќај околу 30 километри и таа рута им ја ставаат на располагање на велосипедистите. Долж рутата има богата програма, па возењето велосипед е сѐ друго, само не здодевно.
Фотографија: picture-alliance/imageBROKER/M. Dr. Schulte-Kellinghaus