Ако Црното Море се претвори во нова бегалска рута, тогаш не само Романија, туку и Бугарија ќе се соочи со навалица на нејзиниот брег.
Реклама
Есента 2015. година Европската Унија донесе одлука за прераспределба на над 160.000 бегалци од камповите во Италија и Грција. Романија, како и повеќето земји од Вишеградската група, се изјасни против фиксни квоти, но потоа прифати да прими бегалци во согласност со можностите за сместување. Според одлуката на ЕУ за прераспределба, во оваа земја треба да се сместат 6300 мигранти, за подоцна тој број да се намали на 4000, а последната одлука е во Романија да се примат 2000 бегалци. Ова во август го најави романскиот министер за надворешни работи Теодор Мелескану. Тој додаде и дека е подготвена хуманитарна помош од 5,3 милиони евра за сириските бегалци кои се сместени во соседните земји на Сирија.
Романија, која е активна во Фронтекс, европската гранична заштитна мисија, до сега прими 710 мигранти, најголем дел од Сирија, Ирак и Јемен. Оваа земја не е на листата земји во кои сакаат да останат мигрантите. Тие се најмногу насочени кон Западна Европа. Но тоа сега може да се смени, не само поради изјавата на министерот.
Опасен пат преку Црното Море
На средината од август на романското крајбрежје на Црно Море, крајбрежната стража пресретна моторен чамец со 69 сириски бегалци, од кои 29 се малолетници. Луѓето беа донесени до брегот и потоа однесени во центар за азил во местото Галати. Тоа не е првпат, бегалци да дојдат во Романија преку Црното Море и така да влезат во ЕУ. И во септември 2014. година романската погранична полиција фати еден рибарски брод со 132 бегалци, а една година подоцна 68 бегалци пробаа на ваков начин илегално да влезат во Романија.
Пред една година, романскиот претседател Клаус Јоханис во телевизиско интервју за Дојче Веле изјави дека Романија сака да прими одреден број на бегалци и дека успешно ја штити границата од илегална миграција: „Имаше обиди од бегалски групи кои сакаат преку Србија да влезат во Романија, а потоа да продолжат понатаму, но ние тоа го спречивме. Ние исто така ќе ги спречиме и сите обиди ако некој сака да влезе во Романија преку Црното Море," рече Јоханис. Според него, мала е веројатноста за бегалци да влезат преку Црното Море, бидејќи „пристапот од таму е многу потежок отколку преку Средоземно Море", изјави романскиот претседател.
Но, се чини дека ситуацијата во последните месеци е променета. Луѓето очигледно дека се подготвени и на поголеми ризици во пронаоѓањето нови патишта, особено откако мигрантските рути преку Егејот, Средоземното Море и Балканот се затворени.
Под овие нови околности, очигледно дека шверцерите во Турција го одбрале Црното Море како алтернатива за илегално превезување на мигранти во Европа. Во Романија се загрижени поради ваквиот развој на настаните. И пред летниот одмор највисокиот Совет за одбрана во земјата се занимаваше со темата мигрција и можните мерки кои треба да се преземат против зголемената опасност од илегално доселување.
И Бугарија стравува од бегалци
Ако Црното Море се претвори во нова бегалска рута, тогаш не само Романија, туку и Бугарија ќе се соочи со навалица на нејзиниот брег. На копно, на бугарско-турската граница, владата во Софија презема конкретни мерки против илегален премин на границата. На границата со Турција е поставена ограда од бодликава жица. Неодамна владата најави дека и војската ќе биде вклучена како засилување во заштитата на границите. Околу 600 војници, специјалци и со дронови ќе бидат вклучени во акцијата, изјави бугарскиот министер за одбрана и вицепремиер Красимир Каракачанов во интервју за германскиот весник „Велт“.
Година на бегалците
Никогаш досега не биле толку луѓе во бегство како во 2015. Голем број пристигнаа во Германија и во Европа. Тоа беше „историски тест“, рече канцеларката Меркел. Потсетување на една трогателна година.
Фотографија: Reuters/O. Teofilovski
Успеавме!
Овие млади луѓе од Сирија минаа уште една опасна етапа на нивниот пат. Пристигнаа во Грција, а со тоа и во ЕУ. Но со тоа не ја постигнаа крајната цел. Сакаат да продолжат натаму кон север, во други земји на ЕУ. Најголемиот дел од нив, во 2015, пристигнаа во Германија и Шведска.
Фотографија: Reuters/Y. Behrakis
Преку Средоземното Море
Патот кој го оставија зад себе е опасен по живот. Голем број бегалски чамци потонаа или се превртија во морето. Овие сириски деца и нивниот татко имаа среќа. Тие беа спасени од грчки рибари во близина на островот Лезбос.
Фотографија: Reuters/Y. Behrakis
Сликата која го потресе светот
Тригодишниот Ајлан Курди не го преживеа бегството. На почетокот на септември тој се удави заедно со неговиот брат и нивната мајка во водите на Егејот во обидот да стигнат до островот Кос. Фотографијата на мртвото дете го обиколи светот и предизвика шок.
Фотографија: Reuters/Stringer
Видливи крајности
Кос, на помалку од пет километри оддалеченост од турскиот брег е цел на бројни бегалци. На плажите, каде вообичаено одмораат туристи, пристигнаа илјадници бегалци, како оваа група од Пакистан.
Фотографија: Reuters/Y. Behrakis
„Тоталниот хаос“
Но, бројни бегалци не можеа да го продолжат патот од Кос. За да заминат на копно мораа најпрво да се регистрираат. Летото состојбата ескалираше, откако властите ги сместија бегалците во еден стадион на отворено сонце и без вода, да чекаат на регистрација.
Фотографија: Reuters/Y. Behrakis
Дилемата на Европа
Речиси истовремено на север, на грчко-македонската граница, граничната полиција не им дозволуваше премин на бегалците, меѓу нив расплакани деца, раздвоени од своите родители. „Чист очај“ се вика оваа фотографија на Ѓорѓи Личовски. Таа беше прогласена за фотографија на годината од УНИЦЕФ затоа што ја прикажува „Дилемата на Европа“.
Фотографија: picture-alliance/dpa/G. Licovski
Ни ваму ни таму
Кон крајот на летото Будимпешта стана симбол за слабостите на одговорните и за омразата кон странците. Илјадници бегалци кампуваа на железничката станица во унгарскиот главен град. Унгарската влада им забрани да продолжат натаму. Многумина продолжија пеш кон Германија.
Фотографија: picture-alliance/dpa/B. Roessler
Отворени граници
Одлуката од 5 септември им го отвори патот на бегалците: канцеларката Ангела Меркел и австрискиот канцелар Вернер Фејман заеднички одлучија да ги отворат границите. Со возови и автобуси бегалците беа пренесени во Виена и Минхен.
Фотографија: picture alliance/landov/A. Zavallis
Селфи-канцеларка
И додека бегалците со одушевување ја поздравуваа канцеларката, во Германија се ширеше незадоволство. На критиките Меркел одговори: „Доколку сега треба да се извинуваме затоа што покажуваме пријателско лице во една тешка ситуација, тогаш ова повеќе не е мојата земја“. Реченицата „Ние ќе успееме“, стана нејзина мантра.
Фотографија: Reuters/F. Bensch
Приказни во багажот
Кон крајот на септември германската полиција објави една потресна слика, која девојче бегалец му ја подарило на полицаец во Пасау. На неа се прикажани стравотиите кои ги преживеале многу бегалци, и нивната радост по пристигнувањето на безбедно.
Фотографија: picture-alliance/dpa/Bundespolizei
Драмата продолжува
До крајот на октомври во Германија пристигнаа над 750 илјади бегалци. Но бранот не престанува. Земјите од ткн. балканска рута се пренатрупани. Ги затворија границите. Само Сиријци, Авганистанци и Ирачани смеат да минат. Во знак на протест некои бегалци си ги зашиваа усните.
Фотографија: picture-alliance/dpa/G. Licovski
Крајот не е на повидок
„Помогни ни, Германијо“, пишува на плакатите на овие луѓе на границата со Македонија. Зимата пристигна во Европа, а илјадници бегалци, меѓу нив и многу деца, останаа на ничија земја. Во меѓувреме и Шведска- земја на која се надеваа бегалците- воведе гранични контроли. Во 2016 година, ЕУ очекува уште три милиони бегалци.