Ковид-болниците во Србија се преполни, но мнозинство од персоналот уште не е вакциниран. Соговорници за ДВ велат дека тоа не смее да биде прашање на личен избор.
Реклама
„На некои клиники се вакцинирани 70 проценти од лекарите, а на некои дури помалку од 20 проценти“, вели Радмило Јанковиќ, кој ги координира болниците за пациенти со Ковид-19, од кои најголеми се оние во Ниш и во Крушевац. Во јужниот дел се вакцинирани околу 2000 медицирани во ковид-системот, што е помалку од половината. Јанковиќ е многу незадоволен, иако мисли дека процентот некаде е уште понизок.
Официјални бројки за бројот на вакцинирани здравствени работници не постојат, но често се слуша дека скепсата кон вакцините меѓу нив е сеприсутна. Затоа и членовите на Кризниот штаб предлагаат задолжителна вакцинација за лекари и медицински персонал, каква што постои веќе против грип и хепатитис Б.
„Вакцинацијата во здравствените институции не смее да биде прашање на личен избор, посебно сега во ова опасно опкружување. Постои голема циркулација на вирусот, ова е голем општествен проблем, глобален, и овде не станува збор за прашање на лични права, кои јас и не ги разбирам ако така дополнитено се загрозува здравјето“, вели Јанковиќ во разговорот со Дојче веле.
„Недопустливо е некои од здравствените работници да не се вакцинираат, па случајно да заразат пациенти кои се во доволно тешка состојба, а не можеле да се вакцинираат од некоја причина, навистина нема никаква алтернатива“, смета Јанковиќ, кој инаку е анестезиолог.
Србија: Вакцина за доверба
01:57
„Двојно повеќе луѓе умираат поради тоа што не добиваат адекватна здравствена нега, зашто е невозможно веќе да се функционира. Освен Ниш и околината, ниедна болница не се занимава со сериозна медицина, а ние сме препони со пациенти, ние веќе речиси немаме места“, додава Јанковиќ.
Читаат блогови наместо научни списанија
Додека тој од црвената зона јасно порачува дека вакцината е единствена опција, лекарите кои не се вакцинирани, освен мала група познати „антиваксери“, воглавно молчат за својата одлука. Оние со кои разговараше Дојче веле, тврдат дека сакаат да имаат избор, и дека вакцините не се доволно испитани.
Понекогаш пишуваат нешто околу тоа на социјалните мрежи, но не сакаат да зборуваат јавно, поради апсењето на лекарката Јована Стојковиќ и други противници на вакцинацијата.
Радмило Јанковиќ истакнува дека во ниедно стручно списание не видел текст за она за што раскажуваат лекарите кои се против вакцини, туку дека тие и мнозинство од населението читаат блогови на социјалните мрежи.
„Ако Србија не достигне колективен имунитет затоа што нема да успее да вакцинира четири милиони луѓе, тогаш и јас имам проблем со противниците на вакцини“, вели за Дојче веле Срѓан Пешиќ, фармаколог и професор на Медицински факултет. „Ова е поделба на наука и на луѓе кои формираат мислење врз основа на површни информации и теории на завера. Замислете да постоел интернет кога Александар Флеминг во 1928 година изолирал пеницилин, кој досега спаси повеќе милијарди животи!“
Вакцини- адути на човештвото против Ковид-19
Глобалната кампања за вакцинација против Ковид-19 зема сѐ поголем замав. Во различни земји, создадени се или на повидок се вакцини, кои сега се главно оружје на човештвото во справувањето со пандемијата.
Фотографија: Francis Dean/Dean Pictures/imago images
Бионтек/Фајзер: почеток на иРНК-револуцијата
Првата вакцина против Ковид-19, одобрена за употреба во САД и во ЕУ, беше вакцината на германските научници со турски корени Угур Шахин и неговата сопруга Озлем Туречи. Нивната фирма Бионтек од Мајнц влезе во сојуз со американскиот гигант Фајзер. Медиумите почнаа да зборуваат за „револуција“ во фармацевтската индустрија, откако е создадена првата иРНК вакцина.
Фотографија: Francis Dean/Dean Pictures/imago images
Модерна: родум од универзитетот Харвард
Американската компанија за биотехнологија Модерна е специјализирана и за РНК технологии, кои се сметаат за нов чекор во медицината. Нејзиното седиште се наоѓа во Кембриџ, Масачусетс, во близина на универзитетот Харвард, чии научници ја основаа компанијата во 2010 година. Вакцината на Модерна, создадена со финансиска поддршка од властите, беше втората корона-вакцина регистрирана во САД и во ЕУ.
Фотографија: Matthew Healey/AFP/Getty Images
АстраЗенека: „Оксфордската вакцина“
Научниците од Универзитетот Оксфорд во соработка со британско-шведската компанија АстраЗенека вршеа клинички испитувања и производство на нивната вакцина. Таа во голема мерка се користи во Велика Британија, ги исполнува условите во ЕУ и активно се користи во земјите во развој, бидејќи „вакцината од Оксфорд“ има многу ниска цена. Така, таа се произведува во Индија за локалниот пазар и за извоз.
Фотографија: Channi Anand/AP/picture alliance
Спутник V: првата одобрена вакцина во светот
Во август 2020, Русија објави дека прва во светот регистрирала вакцина против коронавирусот наречена Спутник V. Масовната вакцинација на руското население официјално започна во јануари 2021. Оваа векторска вакцина, изработена од научниците од Московскиот центар Гамалеја, се промовира на странските пазари од страна на Рускиот фонд за директни инвестиции.
Фотографија: Aizar Raldes/AFP/Getty Images
Џонсон и Џонсон: доволна е една доза
Американска корпорација Џонсон и Џонсон е еден од шесте производители на корона-вакцини со кои ЕУ склучи прелиминарни договори за снабдување. Од нејзината векторска вакцина потребна е само една доза, а не две како останатите и се чува во конвенционални фрижидери. За ЕУ оваа вакцина, која доби дозвола за употреба на 11.03. ќе ја произведува белгиската сестринска фирма на Џонсон и Џонсон - Јансен.
Фотографија: Johnson/AP/picture alliance
Синовак: тивкиот конкурент од Кина
Без многу врева и детални извештаи за клиничките испитувања, Кина разви најмалку три вакцини. Една од нив, создадена од деактивиран коронавирус, Синовак Биотек ја тестираше во неколку азиски земји, вклучувајќи ја и Индонезија, која потоа веднаш ја нарача. Да им даде пример на своите сонародници, претседателот на Индонезија, Џоко Видодо, прв се вакцинираше.
Фотографија: Laily Rachev/Biro Pers Sekretariat Presiden
Синофарм: Првата кинеска вакцина
Станува за вакцина со „деактивиран“ вирус која државната компанија ја разви во соработка со Институтот за вирологија од Вухан. Овој вид на вакцини се користи веќе со децении, со добри резултати во пракса. Вакцината која веќе се користи во Србија и во Унгарија, беше првата која доби одобрение за употреба од кинеските власти.
Американската фармацевтска компанија Новавакс објави дека нејзината вакцина е 96 процентно ефикасна против оригиналниот вирус и 86 проценти против британскиот сој. Тоа произлегува од студијата што Новавакс ја спроведуваше во Велика Британија. Вакцината може да биде одобрена за употреба во САД уште во мај, доколку властите утврдат дека податоците од Велика Британија се доволни, соопшти компанијата.
Фотографија: Justin Tallis/AFP/ Getty Images
КјурВак: Печатач за вакцини на Тесла
Втората германска иРНК вакцина, која се очекува да биде регистрирана до лето, ќе биде произведена и извезена на глобално ниво од компанијата КјурВак од Тибинген, во партнерство со концернот Баер. Но, ќе биде можно таа да се направи директно во клиниките ширум светот. Елон Маск (втор од лево) демонстрираше мобилен печатач на вакцини создаден од германската сестринска фирма Тесла Громан.
Фотографија: picture-alliance/dpa/T. Schwarz
Санофи: два неуспеха и помош за Европска унија
Француската компанија Санофи е еден од најголемите светски производители на вакцини. Но, овојпат тоа не и' успеа - двапати: ни заедничкиот развој со британската ГлаксоСмитКлајн, ниту обидот за создавање иРНК вакцина досега не дадоа резултати. За да помогне во обезбедувањето на вакцини за земјите од ЕУ, нејзината фабрика во Франкфурт на Мајна ќе произведе 125 милиони дози од вакцината на Фајзер.
Фотографија: C. Stoll/Sanofi
10 фотографии1 | 10
Професор Пешиќ смета дека лекарите се државни службеници, но и дека државата треба да го реши проблемот на изнесување невтемелени ставови на интернет. „Ако уште една година сѐ остане како сега, следната година нема да умираме од коронавурус, туку од глад. Нашите луѓе нема да имаат со што да се лечат, државата нема да има пари да ги наполни здравствените каси и пензиските фондови. Ние значи немаме за противници антиваксери или антипеницилисти, туку луѓе кои површно размислуваат.“
Во Србија досега со прва доза се вакцинирани 26 проценти од полнолетните граѓани, а 20 проценти примиле и втора доза. Во земјата досега се стигнати преку три милиони вакцини, а оваа година би требало тука за почне производство на вакцините Спутник V и Синофарм.