Германската канцеларка има шест месеци за да издејствува компромиси во ЕУ. Највисок приоритет има борбата против последиците на пандемијата на коронавирус. Уште сега е јасно: вакво претседателство досега немало.
Реклама
Промената на претседавањето со Советот на ЕУ на 1 јули во нормални услови не би била ништо посебно. Од основањето на Унијата во 1957 година, секои шест месеци друга држава, според однапред договорена шема, презема раководење со седниците, организацијјата и дневниот ред и се обидува да ги придвижи преговорите во сите можни политички области. Наоѓање копромиси и ставање на интересите на сите под иста капа е девизата на секое претседателство. „Тоа успева некогаш повеќе, некогаш помалку", вели еден искусен дипломат. Значи, нема причина за голема возбуда?
„Најголемиот предизвик"
Сепак, има! Овојпат сѐ е поинаку. Пандемијата на коронавирус го преврте светот на глава и води кон најголемата економска криза во последните 100 години. „Не е никакво претерување да се каже дека ЕУ се наоѓа пред најголемиот економски предизвик во нејзината историја. И мерките за нејзино надминување треба да бидат адекватни", изјави новиот претседавач со ЕУ, германската канцеларка Ангела Меркел на прес-конференција пред почетокот на ротациското претседавање.
Случајот сакаше, покрај санирањето на последиците од короната, сега да треба да биде донесен и седумгодишниот буџет на ЕУ. Економски најсилната и најголемата земја-членка го води претседавањето со искусна кризна менаџерка на челото. Тоа може да се нарече среќа во несреќа, смета Софи Порншлегел од тинк-тенкот „Европски политички центар" во Брисел. „Германија има изразито проевропска влада, која сака нешто да постигне и е свесна за сериозноста на ситуацијата среде кризата."
Короната има приоритет
Проблемот е голем, зашто во прашање е фундаментална помош за од пандемијата погодените земји, неопходна е огромна финансиска прераспределба чиј вкупен волумен треба да изнесува 1,85 билиони евра. Досега невиден акт на солидарност, кој треба да го осигура постоењето на ЕУ. „Наша заедничка цел сега мора да биде да ја совладаме кризата заеднички, трајно и со поглед кон иднината. Токму тоа ќе биде лајтмотивот на нашето претседавање со ЕУ", најави Ангела Меркел. Заедничкиот германско-француски предлог за „корона фонд за обнова" како финансиска инјекција и седумгодишниот буџет на ЕУ, Меркел планира да им ги направи прифатливи на останатите 26 членки уште во идните недели, на првата по неколку месеци лична средба во Брисел. За таа цел, ЕУ првпат ќе преземе заеднички долгови кои членките на Унијата ќе треба да ги отплаќаат во идните 30 години.
Германскиот министер за надворешни работи Хајко Мас во разговор за Дојче веле јасно кажа Германија при своето претседавање ќе се раководи и од своите интереси. „Држава како Германија, извозно ориентирана, профитира од тоа во Европа на сите да им оди добро. Затоа сакаме да се погрижиме да им се помогне на земјите кои се посебно погодени од пандемијата на коронавирус, како Италија или Шпанија, за што побрзо да излезат од кризата. Тоа не е добро само за овие земји, туку и за Европа и за Германија".
Големи очекувања
Земјите-веројатни приматели на помошта ја одобруваат идејата за фондот за обнова. Земјите-давачи, првенствено „штедливата четворка" (Австрија, Шведска, Данска, Холандија), Ангела Меркел треба допрва да ги убеди. Ќе биде тешко, призна канцеларката, која по 2007 година вторпат го презема претседавањето. „Мостовите кои допрва треба да ги изградиме се големи, тука нема дилеми."
За ова германско претседателство во вонредни времиња се врзуваат големи очекувања, вели Јанис Емануилидис од тинк-тенкот „Европски политички центар". „Доколку не се успее, тоа ќе води кон уште потешка политичка криза на ЕУ. Од таа причина е потребен резултат, а германското претседавање е важно."
Ангела и Урсула
„'Мути' Ангела ќе успее во тоа", велат одделни дипломати во Брисел, потоа со посериозен тон укажувајќи на огромното искуство на најдолгата по стаж шефица на влада во Европа. „Мути" - порано вака беше нарекувана Ангела Меркел од нејзината демохристијанска пратеничка група во Бундестагот. И другата Германка, на чело на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, игра важна улога во потрагата по компромис, смета експертот Јанис Емануилидис. „Фактот што Урсула фон дер Лајен и Ангела Меркел не само што долго се познаваат, туку и одамна соработуваат, сигурно ќе води исто така меѓу нив да постои тесна координација. Сметам дека постои тесна усогласеност со Берлин, значи со Ангела Меркел, а тоа е и неопходно." Фон дер Лајен повеќепати беше на министерски места во владата на Меркел пред лани да премине на функцијата во Брисел.
Поглед кон многуте лица на Европа
„Тука е Европа. Како изгледа? Како шарено исфарбана лудница“, се потсмеваше поетот Курт Тухолски во 1932 година. Што е оттогаш променето? Лицата на Европа покажуваат: борбата за единство се исплати!
Фотографија: Getty Images/S. Gallup
Европа: Повеќе од Меркел
Германската канцеларка Ангела Меркел на многу ноќни заседанија во Брисел или други места ги смируваше раскараните влади и ги воведуваше во еден колосек. Или можеби во нејзиниот колосек? Нејзините критичари во ЕУ се жалат на доминација на Меркел, некои велат дека таа е шефица на Европа. Тоа, се разбира, е погрешно - формално погледнато.
Фотографија: Reuters/Y. Herman
Новата Европа: Макрон се бори за реформи
Кога француските војници се постројуваат пред Триумфалната капија, тогаш атмосферата е полна со патос, но и национализам. Европа? Тоа беше идејата за надминување на националистичките тенденции и непријателства. За францускиот претседател Емануел Макрон гордоста на неговата „гранде“ нација и вербата во една нова Европа не се спротивности. Макрон се бори за реформи.
Фотографија: picture-alliance/abaca/C. Liewig
Грета Тунберг не е сама
Девојчето со плетенки (во средина на сликата) во моментов е највозбудливото лице на Европа. 16-годишната Грета Тунберг од Шведска со „Училишниот штрајк за климата“ иницираше глобално движење. Во многу земји учениците во петоците не одат на настава, туку излегуваат на протести од кои ги повикуваат политичарите на акција за заштита на климата.
Фотографија: Imago/IP3press/V. Isore
Жената со име Кончита. Жена?
Австриската пејачка Кончита Вурст е сликана по нејзиниот голем успех - победата на Евросонг 2014 година во Копенхаген. Пејачка? Самонаречената „Dragqueen“ е уметникот Том Нојвирт, кој денес впрочем изгледа сосема поинаку отколку на оваа фотографија. Успехот на Кончита го славеа не само фановите на поп-музиката, туку и многумина кои се залагаат за отворена Европа.
Фотографија: Getty Images/R. Singsaas
„Не ве сакаме“
И ова се лица на Европа: демонстрации на ултрадесничари во Брисел против странците кои во Европа доаѓаат како бегалци. Повод за безредијата во декември 2018 година беше Миграцискиот пакт, кој европските политичари претходно го склучија во Маракеш.
Фотографија: Reuters/F. Lenoir
„We never go out of style“: Мода во Милано
Европа е шик - особено во Милано, за време на Неделата на модата. И, види: Европа е и разнолика. Овде, на пример, на пистата има манекени од различни земји, во класични модели на германската дизајнерка Џил Сандер. Кога дизајнерката од Хамбург креира, Европа се облекува со многу стил!
Фотографија: picture alliance/Photoshot
Волјата на народот. Но која волја?
Поглед одозгора врз пленарната сала на Европскиот парламент во Стразбур: Кога се сите присутни, во клупите седат 751 жени и мажи, избрани за период од 5 години од страна на граѓаните од - сѐ уште - 28 земји членки. Европратениците по изборите треба да ја застапуваат волјата на граѓаните. Но, со оглед на разликите во ЕУ, се поставува прашањето: Која волја?
Фотографија: picture-alliance/dpa/P. Seeger
Виктор Орбан: Поглед на Европа од десно
Кога картата на ЕУ ќе се погледне одозгора, Унгарија се наоѓа десно од Брисел. Прилично подесно. Тоа што таму владее Виктор Орбан, еден националистички настроен политичар, за врвот на ЕУ во Брисел е мачно. Орбан, на свој начин, е успешен десен популист, што не секаде во Европа се прифаќа со радост.
Фотографија: Reuters/B. Szabo
Гордоста на Французите: "Allez les bleus!"
Француската фудбалска репрезентација на тренинг. Во 2018 година „сините“ станаа светски прваци, а насмеаниот Килијан Мбапе (во средина) на последниот натпревар против Хрватска го постигна решавачкиот гол за резултат 4:20. Мбапе е Французин, мајка му е од Алжир, татко му од Камерун. Мултикултурност - за многу луѓе во Франција тоа е нешто што се подразбира само по себе.
Фотографија: Imago/PanoramiC/A. Bibard
Европа старее
До 2025 година речиси 30% од европските граѓани ќе бидат постари од 60 години. Во оваа пешачка зона во Италија тоа веќе може да се препознае. Што значи демографската промена? И дали ЕУ ги нема сите причини за на луѓето од странство да им посака добредојде? Само за пример - во Гана само 4% од населението е постаро од 65 години.
Фотографија: picture alliance/AP Images/L. Bruno
Муслимани во Бугарија
Човек на молитва во Бугарија. Православна Бугарија, која се граничи со Турција и со регион на повеќе исламски земји, има голем број граѓани со исламска вероисповед. Секој седми жител е муслиман. Многумина на тоа гледаат како на закана наместо како на богатство.
Фотографија: BGNES
Федерика Могерини и погледот кон светот
Како „Висока претставничка на ЕУ за надворешна и безбедносна политика“ италијанската политичарка Федерика Могерини е надлежна за меѓународни прашања. Во ЕУ постојано се слуша барање за заедничка надворешна политика. Но досега нема „министер/ка за надворешни работи“ на ЕУ.
Фотографија: Reuters
Патување опасно по живот
Чамец со бегалци од Сирија и Ирак пред грчкиот остров Лезбос. Сѐ уште многу луѓе го ставаат својот живот на коцка и тргнуваат на опасно патување кон Европа. Криумчарите на луѓе со тоа заработуваат огромни суми пари. Според проценки на хуманитарните организации, во 2018 година во Средоземното Море се удавиле повеќе од 2.000 бегалци.
И во некои земји членки на ЕУ има млади луѓе кои и покрај доброто образование и квалификации попусто бараат работа. Овде, на пример, млади стојат пред огласната табла на Агенцијата за работа во Ваљадолид, Шпанија. Во оваа јужноевропска земја стапката на невработени млади, според Евростат, изнесува речиси 38%. За споредба: во Германија таа е само 6,6%.
Фотографија: picture-alliance/dpa/N. Gallego
14 фотографии1 | 14
Самит со Кина, екологија, миграција и Брегзит
Поради примарноста на совладувањето на екномската криза предизвикана од корона-пандемијата, останатите тежишта на претседавањето нужно паднаа во сенка. Но сепак, со Велика Британија до октомври мора да се постигне договор околу идните трговски односи и движењето на луѓе. Но, по Брегзит, Британците не покажуваат голема спремност за преговори, се заканува „тврдо", нерегулирано напуштање на заедничкиот пазар на ЕУ кон крајот на годината.
Канцеларката Меркел имаше голема желба за одржување самит со кинеското раководство. Меѓутоа, поради пандемијата на коронавирус и недоволниот напредок во планираниот договор за заштита на интелектуална сопственост, тој е одложен на неодредено време или целосно ќе отпадне. Напротив, треба да се одржи самит со Африканската унија. Долгогодишната непрекината потрага по нови правила за азил и миграција нема да заврши ни за време на германското претседавање со ЕУ. Сојузниот министер за внатрешни работи Хорст Зехофер стреми кон политичко усогласување и спорните детали, на пример распределбата на бегалци, да ги предаде натаму на португалското претседавање. Одделни напредоци може да бидат постигнати во договор околу новите климатски цели, иако тоа не е сигурно.
Какви промени носи коронавирусот во производството на храна
Рестрикциите поради Ковид-19 пореметија бројни животно важни сектори, па и земјоделството. Пандемијата може да ги промени прехранбените синџири, од индустриско одгледување животни до пораст на урбано градинарство.
Фотографија: DW/K. Makoye
Откажување од масовно одгледување животни
Иако научниците не се сигурни како настанал Ковид-19, се смета дека последните вирусни закани предизвикани од свинскиот и птичјиот грип, својот зачеток го имале во големите фарми за свињи и кокошки. Со оглед дека постои корелација меѓу индустриското одгледување животни на тесен простор и ризикот од пандемија, можеби е време да се поразмисли околу индустриското одгледување животни.
Фотографија: picture alliance/Augenklick/Kunz
Месната индустрија во фокусот
Пандемијата ги рефлектираше и лошите услови во месната преработувачка индустрија. Во Германија постојат повеќе жаришта на коронавирус меѓу работниците во индустријата за месо, па дури повторно во карантин се ставени и два окрузи, откако преку 1550 вработени во кланицата „Тенис“ се инфицираа со коронавирус. Во целата бранша расте повикот за подобра регулатива.
Фотографија: picture-alliance/dpa/B. Thissen
Затворање фарми за диви животни
Експертите претоставуваат дека коронавирусот веројатно потекнува од диви животни продавани на рибен пазар во Вухан во Кина. По избувнувањето на пандемијата, Кина ја ограничи трговијата со диви животни и затвори речиси 20.000 фарми на кои тие се одгледуваа. Одделни кинески провинции на сопствениците им нудат државна помош во преориентација кон одгледување на растенија или свињи и кокошки.
Фотографија: Getty Images/AFP/M. Bernetti
Поотпорен сектор
Пандемијата предизвика индустријата, креирана за исхрана на глобалниот свет, во одделни случаи да се редуцира на локално ниво. Земјоделците мора да размислат како да се прилагодат на новата и несигурна иднина – од непречен пристап кон храна за животните до недостиг од работна сила.
Фотографија: picture-alliance/dpa
Процут на урбаната агрикултура
Сѐ повеќе луѓе се принудени да поминат повеќе време дома, па се обидуваат да си произведат храна за себе. Долгорочно, тоа може да биде позитивен развој. Бидејќи до 2050 година две третини од светското население ќе живее во градовите, градското земјоделство е сѐ поважно, тоа штеди фосилна енергија за транспорт и нема толкава потреба од површини како конвенционалното земјоделство.
Фотографија: Imago/UIG
Да ѝ се врати земјата на природата
Светското население на планетава веројатно до 2050 година ќе достигне 10 милијарди луѓе, што го прави неизбежен фактот дека производството на храна мора да се зголеми. Додека некогаш излез се гледаше во освојување нови земјоделски површини, сега решение се бара во посилна концентрација врз урбаното земјоделство и свест за последиците од интервенцијата во природата.
Фотографија: Kate Evans / Center for International Forestry Research (CIFOR)
Преориентација кон растителна исхрана
Со развојот на свеста за потенцијалната здравствена цена на пазарот на месо, Кина бележи зголемен интерес за производство на растителни продукти. Западот во последните години веќе доживеа тренд на вртење на луѓето кон растителна исхрана, кој веројатно ќе продолжи, зашто потрошувачите водат сѐ повеќе сметка за потеклото на месните продукти.
Зголемена сигурност за обезбедување храна во земјите во развој
Пандемијата на Ковид-19 силно ќе ги погоди земјите во развој, посебно во областа на обезбедување храна. ОН веќе предупредија од „глад од библиски размери“, поради намалување на ресурсите. Покрај итната помош, за сузбивање на гладот долгорочно е потребна подобра заштита во земјоделството, одгледување поразновидни наместо монокултури и посилна поддршка за загрозените ситни земјоделци.