Дали Меркел ќе биде новиот „лидер на слободниот свет“?
БГ
16 ноември 2016
Изборот на Трамп за нов претседател на САД става поголема одговорност за одбрана на западните вредности и интереси врз Ангела Меркел, велат аналитичари, дел од кои ја прогласуваат и за нов „лидер на слободниот свет“
Реклама
Иако во изминатава деценија Британија, Франција, Германија и САД во помалку или повеќе обединет фронт се справуваа со различни проблеми, од НАТО до одбрана на основните слободи, следните четири години би можеле да донесат далеку пофрагментирана слика.
За време на својата кампања, Доналд Трамп сигнализираше протекционистички и анти-имигрантски став, додека Британија е преокупирана со обезбедување на својата иднина надвор од ЕУ. Францускиот претседател Франсоа Оланд се бори со рекордно нискиот рејтинг во пресрет на изборите во мај на кои главен противкандидат би можела да му биде радикалната десничарка Марин Ле Пен.
Меркел, по 11 години на врвот, сѐ повеќе делува како единствен бранител на стабилноста и на либералната слобода меѓу западните сојузници.
„Меркел... одеднаш стана најважниот лидер во слободниот, демократски и либерален свет“, оцени левичарскиот германски весник ТАЦ.
Историчарот и колумнист Тимоти Гартон Еш се согласува со таквата оценка во текст за британскиот Гардијан. „Во искушение сум да кажам дека лидерот на слободниот свет сега е Ангела Меркел“.
Ангела Меркел од А до Ш: многуте лица на канцеларката
Која е Ангела Меркел? Новинарот на Ројтерс, Андреас Ринке ја анализира германската канеларка во својот „Лексикон“. Тој го следи нејзиниот живот со цел да прикаже појасна слика за една од најмоќните жени во Европа.
Фотографија: dapd
„Триаголникот на моќта“
Меркел стана препознатлива по користењето на истата гестикулација пред камерите и при нејзините јавни настапи. Начинот на кој канцеларката ги спојува прстите на дланките некои го нарекоа „Меркелин ромб“, а други „триаголник на моќта“. Дали тоа го прави свесно или е само рутинска гестикулација од навика, е прашање што ги збунува современите критичари и новинари. Што таа сака да каже со тоа?
Германската канцеларка на европскиот политички паркет е позната по својот суверен, ангажиран и навидум опуштен изглед. Иако понекогаш знае да се насмее во вистинското време, на последниот европски лидерски самит во Братислава, таа беше повеќе воздржана. Од нејзината лева страна е данскиот премиер Ларс Локе, а од десната страна премиерот на Белгија, Шарл Мишел.
Фотографија: picture-alliance/dpa/O. Hoslet
Селфи со канцеларката
Меркел се најде во центарот на вниманието со нејзиниот одговор на бегалската криза. На дилемите околу тоа може да се одговори доколку предвид се земат елементи од нејзиниот личен живот, како што тоа го прави Ринке во својата книга. Таа често посетува училишта и прифатни центри за бегалци, а притоа одвојува време и за селфи, како овде, во 2015 година, со сирискиот барател на азил Анас Модамани.
Фотографија: Getty Images/S. Gallup
Жонглер во коалицијата
Како канцеларка и претседателка на ЦДУ, Меркел понекогаш се соочува со потешкотии да остане обѕирна кон сите нејзини „деловни“ партнери. Таа не реагира чувствително како што тоа го прави нејзиниот коалиционен партнер Зигмар Габриел од СПД. На нападите од лидерот на баварската ЦСУ, Хорст Зехофер кој е „архетипичен баварец“, таа одговара со студена објективност.
Фотографија: picture-alliance/AP Photo/B. von Jutrczenka
Љубопитност за дигиталната ера
За школуваниот физичар Ангела Меркел се вели дека светот на интернетот и дигиталните медиуми ѝ е релативно непознат, иако нејзиниот тим сега има Инстаграм профил, кој го одржува нејзиниот официјален фотограф. Сепак, тоа не ја сопре да го зграби вниманието на основачот на Фејсбук Марк Закерберг за време на работен ручек во Обединетите нации во 2015 година.
Фотографија: picture-alliance/dpa
Ќерка на свештеник
Како ќерка на протестантски свештеник, вредностите на Меркел, според Ринке, биле обликувани согласно нејзиното христијанско воспитување. Во 2016 година, таа имаше приватна средба со папата Франциско во Ватикан. За време на средбата тие разговарале за нивните омилени книги.
Фотографија: Reuters/A. Pizzoli
Здравица за пријателски политички релации
Меркел не е позната по тоа дека често се опушта. Сепак, иако ретко поради нејзините работни обврски, прославите на кои учествува таа се организирани со стил. Во 2013 година, во чест на 50-годишнината од склучувањето на Елисејскиот договор меѓу Германија и Франција, Меркел го покани целиот парламент да наздрават со шампањ за пријателските односи помеѓу двете земји.
Фотографија: AP
Моменти на приватност
Канцеларката добива малку слободни моменти за одмор, а и кога е на одмор, како што е прикажано на сликата (во Полска), таа не може да им избега на љубопитните очи на јавноста. Нејзиниот сопруг Јоахим Зауер (на фотографијата прв од лево) ретко е во центарот на вниманието.
Фотографија: dapd
8 фотографии1 | 8
Блискоста на Обама и Меркел
Наместо да ја посети Британија- природна станица за било кој лидер на САД со оглед на специјалните односи меѓу двете земји, американскиот претседател Барак Обама денеска пристигнува во Берлин во последното официјално патување во Европа, во потег што речиси наликува како предавање на „палката“ на Меркел.
Во пресрет на посетата, Обама рече дека Меркел „беше мојот најблизок меѓународен партнер во последните 8 години“.
Впечатливата порака на Меркел до Трамп по неговата победа не им мина незабележано на аналитичарите- за разлика од нејзините колеги кои едноставно посакаа поблиски односи, таа ги поврза истите со почитување на демократските вредности.
Меркел дека рече дека „блиската соработка“ мора да биде врз основа на „вредностите на демократијата, слободата, почитувањето на владеењето на правото и човечкото достоинство, без разлика на потеклото, бојата на кожата, верата, полот, сексуалната ориентација или политичките уверувања“.
Забелешките укажуваат дека германскиот лидер веројатно ќе го прифати- можеби и неволно- плаштот на „лидер на вистинскиот, преостанат запад и го потсетува Трамп на овие вредности“, оцени Ди Велт.
62-годишната Меркел ја нема ораторската способност ан Обама, но нејзиниот глас сѐ посилно се слуша на светската сцена.
Познавањето на рускиот јазик и беше добредојдено во преговорите за украинскиот конфликт со Путин. Додека повеќето европски држави ги затвораа граници за бегалците, таа прими речиси 900 илјади луѓе минатата година- потег кој Трамп го оцени за „налудничав“.
Повлекување на „светскиот полицаец“
Експертот за европски интеграции и надворешна политика во фондацијата Бертелсман, Штефани Вајс вели дека САД започнале да се повлекуваат од улогата на „светски полицаец“ по раководство на Обама и и препуштија поголема одговорност на Европа.
„Ова е тренд кој веројатно ќе зајакне и ќе се интензивира под претседателство на Трамп“, вели таа. Останува да се види дали Меркел ќе успее ефективно да ја турка својата агенда на глобалната сцена, доколку Трамп, како лидер на најголемата светска економија, усвои спротивставени политики во однос на миграциите, климатските промени и санкциите кон Русија.
Иако има економска тежина, политичкото влијание на Германија останува ограничено, а државата не е ниту постојана членка на Советот за безбедност на ОН.
Меркел е во моментов „веројатно најсилниот лидер во либералниот свет, но нема да може да прави сѐ сама“, вели Даниела Шварцер, директор на тинк-тенкот ДГАП.
Набљудувачите велат дека победата на Трамп ја довела Меркел пред императив да ја прогласи својата кандидатура за четврти мандат на изборите следната година, и со тоа да му понуди на Западот зрак надеж.
„Таа покажа дека е многу ангажирана во одржување на заедништвото на ЕУ... таа задача е уште поголема сега одошто пред изборите во САД и сметам дека таа можеби ќе смета дека работата не е завршена“, вели Шварцер.
Изборот на Трамп ја зголеми популарноста на Меркел. Пред ноември, само околу 44 проценти од Германците сакаа да Меркел да остане канцелар. Анкетите од минатата недела покажуваат поддршка од 60 проценти.
Франс Прес
Од провинциска девојка до канцеларка
Ангела Меркел е прва жена - канцелар во историјата на Сојузна Реублика Германија. Во четвртокот (17.7.2014) ,,„Мајката на нацијата“ , како што од милост ја нарекуваат Германците, го прослави 60-от роденден.
Фотографија: Reuters
Се појави одненадеж...
... и веднаш прекрши многу стереотипи. Жена од источна Германија без политички „врски“ која прво се проби на чело на Христијанско-демократската унија (ЦДУ) а потоа стана канцеларка. Оттогаш двапати по ред беше повторно избрана на функцијата. Германската писателка Јули Цех дури и посвети и една театарска претстава под наслов „Мама“
Фотографија: Reuters
Додека „мама“ сѐ уште беше „Енџи“
Кој тогаш би помислил дека Ангела Доротеа Казнер еднаш ќе стане најмоќна жена во светот? Грижливост, содржајност, воздржаност, со двете нозе на земја- малата Ангела израсна во протестантско семејство во градот Темплин во покраината Бранденбург. Нејзиниот татко е пастор а мајката дома ги чува Ангела и двете помлади деца.
Фотографија: imago
Драго семејство
Бабата Грета и дедото Лудвиг со нивниот син Хорст Казмирчак- таткото на Ангела. Да, не е грешка: Казмирчак. Семејството живее во Познањ, а подоцна се сели во Берлин и дури во 1930. година го менува името во Казнер. Кога во 2013. година се прошири глас за полските корени на германската канцеларка тоа предизвика големо внимание, посебно во Полска.
Фотографија: picture-alliance/dpa
Тогаш на летување
Ангела одеше на училиште во Бранденбург. Кампувањето и одморот во Химелфорт во 1973. година навистина го заслужи бидејжи во сведителството имаше само најдобри оценки. Посебно се истакнуваше во предметите -руски јазик и математика. За време на школувањето била и членка на тогашната социјалистичка младина ФДЈ.
Фотографија: picture-alliance/dpa
70-ти: наука наместо Рокенрол
Меркел започна студии по физика во Лајпциг а потоа работи во Академијата за науки на ГДР во одделението за хемија каде положи и докторски испит. Тогаш го запозна и својот прв сопруг Улрих Меркел. Тој деенс се сежава на Ангела која ја запамтил како „срдечна, отворена и природна девојка“, Ангела со задоволство патува, како тука ( на фотографијата) во Прага.
Фотографија: picture-alliance/dpa
Нов човек во нејзиниот живот
„ Еден ден се спакува и се исели од нашата соба голема 10 квадратни метри. Ја зеде машината за перење алишта а јас го задржав мебелот“, раскажуваше нејзиниот поранешен сопруг. Потоа стана политички активна, прво како членка на „Демократското будење“ а потоа и на ЦДУ. Со тоа во нејзиниот живот влегува нов човек, шефот на партијата и нејзин ментор Хелмут Кол.
Фотографија: Reuters
Против сите ветришта
Меркел добро го подготви својот пат: Во 1990. станува пратеничка во Бундестагот. Канцеларот Хелмут Кол ја поставува за министерка за жени и млади, иако некогашната граѓанка на ГДР нема добри врски во ЦДУ и нема ни искуство. Четири години подоцна во новиот кабинет на Кол станува министерка за животна средина, задолжена и за безбедноста на атомските реактори.
Фотографија: Reuters
Терминаторот на Христијанските-демократи
На предлог на новиот претседател на ЦДУ , Волфганг Шојбле, Меркел во 2001. стана генерален секретар на партијата а четири години подоцна во 2005. и претседателка. Во 2009. ЦДУ победи на изборите и Меркел стана прва жена канцеларка- на големо жалење на Герхард Шредер кој сакаше да остане на должноста.Под нејзино раководство ЦДУ силно се помести кон политичкиот центар и стана помалку конзервативна.
Фотографија: Reuters
Таа сака добро да се насмее
Политичкиот свет на мажите го држи добро на око. Како лидер на европската „економска локомотива“ за време на финансиската криза го крена гласот и се заложи за германските интереси. критичарите во земјата и приговорија дека премногу тактизира и оти и недостасуваат јасни зборови , особено кога станува збор за аферата со американската тајна служба, НСА.
Фотографија: Reuters
Со кого таа е „под исто ќебе“?
Со Путин не е. Односите меѓу Ангела Меркел и Владимир Путин и пред кризата во Украина не беа најдобри, како што беше случај меѓу нејзиниот претходник Герхард Шредер и рускиот претседател. Но Путин и оддава големо признание и двајцата мжат добро да разговараат и на германски и на руски јазик. Но дали притоа и се разбираат?
Фотографија: picture-alliance/dpa
Женска вечер со шприцер
Светската политика во сигурни раце на неговата сопруга, а Јоахим Зауер може да ги исполни своите обврски како „прва дама“. Со вториот сопруг Меркел се венчаше во 1989. година, уште пред нејзиниот политички подем. Тој е професор по физичка и теоретска хемија и има два сина од првиот брак. Зауер инаку се труди да избегнува настапи во јавноста.
Фотографија: picture-alliance/dpa
Германски одговор за Белата куќа
Она што за други е Белата куќа или Елисејската палата за брачната двојка Меркел-Зауер е стан во центарот на Берлин. На Енџи не ѝ е потребно многу. Соседите ја сретнуваат во продавница на каса, бидејќи и натаму пазари сама. И му готви на сопругот, како што правела и порано.
Фотографија: picture-alliance/dpa
Мала морска сирена
Годишните одмори со задоволство ги минува на италијанскиот остров Ишија. Таму со сопругот оди на пешачење и на пливање. А како љубителка на скијачкото трчање, редовно може да се види и на скијачките патеки.
Фотографија: Reuters
Уверлива, не само политички
Меркел ретко може да се види во издание како ова на опера во Осло. На тогашниот премиер на Норвешка, Јенс Столтенберг очигледно му се допадна нејзиниот изглед. како љубителка на класична музика, често може да се види на Вагнеровите свечености во Бајројт.
Фотографија: Bjorn Sigurdson/AFP/Getty Images
Знае и што е офсајд
На важните натпревари на германската репрезентација со задоволство присуствува на стадионите и навива. Потоа смее да го направи она за што многу можат само да сонуваат: да ги посети играчите во соблекувалната и, на пример, да направи еден „селфи“ со Лукас Подолски. Според последните анкети, 70 насто од Германците се задоволни или многу задоволни од својата канцеларка.